Δευτέρα, Αυγούστου 29, 2005

Ο 11ος νεοελληνικός μύθος

Η Ελλάδα "πάσχει" από υπογεννητικότητα. Από την δεκαετία του 1980 οπότε άρχισαν οι σταθεροποιητικές τάσεις του πληθυσμού στην Ελλάδα ακούγεται συνέχεια αυτή η καραμέλα. 20 χρόνια μετά με έναν πληθυσμό στα ίδια επίπεδα βλέπουμε τα αποτελέσματα.

Στην διάρκεια της δεκαετίας του 1940 η Ελλάδα υπέστη μια μεγάλη μείωση του πληθυσμού της για γνωστούς λόγους. Αργότερα επήλθε μια μεγάλη αύξηση του πληθυσμού για λόγους που έχουν να κάνουν με την ψυχολογία, όπως μετά από το τέλος κάθε μεγάλης πολεμικής σύρραξης. Ετσι ο πληθυσμός της Ελλάδας παρά την μεγάλη μετανάστευση αυξήθηκε κατά πολύ. Σταδιακά υπήρχε μια πτώση στην αύξηση αυτή, μέχρι την δεκαετία του 1980 οπότε ο αριθμός παιδιών ανά γυναίκα έπεσε κάτω από το 2,1 το οποίο όριο σημαίνει μελλοντική μείωση του πληθυσμού.

Το πιο απλοϊκό επιχείρημα το οποίο ακούγεται είναι ότι οι Ελληνες είναι 10εκ. ενώ οι Βούλγαροι 50, οι Αλβανοί θα μας περάσουν σε πληθυσμό, ενώ οι Τούρκοι είναι 70εκ. Αυτό το επιχείρημα (το οποίο έχει άμεση συνάρτηση με μια ενδεχόμενη πολεμική σύρραξη) αγνοεί αρκετούς σημαντικούς παράγοντες τόσο της πολιτικής όσο και του μεγέθους της χώρας. Εκτός του ότι οι πολεμικές κινήσεις δεν κρίνονται πλέον από τον αριθμό στρατιωτών, αλλά από την πολιτική την οποία ακολουθείται με την σύναψη συμμαχιών, οι χώρες στα βόρεια σύνορα δεν έχουν στρατιωτικές δυνάμεις πλέον. Παραμένει η Τουρκία βεβαίως, με την οποία όμως υπάρχει ένα δεδομένο. Οτι όσο και αν αυξηθεί ο πληθυσμός της Ελλάδας αυτός της Τουρκίας θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερος.
Από την ιστορία πάντως έχουμε διδαχτεί ότι οι Ελληνες απώθησαν τους πολυαριθμότερους Πέρσες στους Περσικούς πολέμους, ο Μ. Αλέξανδρος πάντα αντιμετώπιζε περισσότερους εχθρούς, η Επανάσταση του 1821 θα έπρεπε να είχε αποτύχει άμεσα, στον πόλεμο του 1940 οι 8εκ. Ιταλικές λόγχες θα έπρεπε να είχαν συντρίψει άμεσα τους Ελληνες. Σε αυτό μπορούμε να πάρουμε σαν παράδειγμα πολλές άλλες χώρες με αντίστοιχες σχέσεις (Φινλανδία - Ρωσία, Ισραήλ - Αραβες). Ετσι αντί να βασιζόμαστε σε αριθμούς στους οποίους σίγουρα θα υστερούμε είναι καλύτερα να βασιστούμε στην ποιότητα.

Η Ελλάδα θα γίνει χώρα γερόντων ακούγεται από πολλούς. Είναι προφανές ότι με την αύξηση του βιοτικού επιπέδου θα αυξηθεί και ο μέσος όρος ζωής των πολιτών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετοί ηληκιωμένοι. Ομως οι ηληκιωμένοι δεν είναι οι άνθρωποι οι οποίοι πρέπει να μην υπάρχουν για το καλό της κοινωνίας, είναι αυτοί οι οποίοι έδωσαν τη ζωή τους για τη δημιουργία αυτής της κοινωνίας, περιμένοντας να πάρουν και αυτοί ότι τους κρατήθηκε με τη μορφή κρατήσεων για συντάξεις και περίθαλψη. Το ότι τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν σπαταλήσει τους πόρους τους (με τη συμμετοχή του κράτους το οποίο έπαιρνε άτοκα τα αποθεματικά των ταμείων) είναι ένα διαφορετικό θέμα. Αλλά για να μην αυξάνονται οι ηληκιωμένοι θα πρέπει ή να πέσει ο προσδόκιμος χρόνος ζωής ή να αυξάνεται ο πληθυσμός συνεχώς το οποίο δεν είναι δυνατό. Η παρουσία μεγάλου αριθμού νέων πάντως δεν συνοδεύεται από περιόδους ανάπτυξης. Στις ανεπτυγμένες χώρες (ακόμα και αν τις κοιτάξουμε κατά την περίοδο ανάπτυξης τους) θα δούμε μικρή γεννητικότητα, αντίθετα σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες, ή τις χώρες του 3ου κόσμου θα δούμε υψηλή γεννητικότητα. Τέλος η άυξηση δεν μπορεί να είναι απεριόριστη, θα σταματήσει σε κάποιο σημείο οπότε θα έχουμε το ίδιο αποτέλεσμα.

Η έλλειψη εργατικών χεριών η οποία θα επέλθει λόγω της υπογεννητικότητας είναι ένα άλλος Ελληνικός μύθος. Η ανεργία έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς την Ελλάδα. Αυτά τα δύο αντικρουόμενα φαινόμενα μας δείχνουν ότι το πρόβλημα αυτό λύνεται καθαρά με τη χρήση πολιτικών αποφάσεων οι οποίες αποφεύγονται λόγω του πολιτικού τους κόστους.

Ο λόγος για τον οποίο ο πληθυσμός της Ελλάδας πρέπει να μειωθεί ή να παραμείνει σταθερός βρίσκεται στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας οι οποίες είναι περιορισμένες και δεν θα αυξηθούν αν διπλασιαστεί ο πληθυσμός. Οπως περιορισμένοι είναι και άλλοι φυσικοί πόροι που έχουν συνάρτηση με την διαβίωση (π.χ. πόσιμο νερό).

Βεβαίως δεν είναι απαραίτητο μια χώρα να είναι αυτάρκης, εφόσον ανταλλάσει οτιδήποτε δεν παράγεται σε αυτή, το ατυχές για την Ελλάδα είναι ότι η παραγωγή της είναι περιορισμένη και πρέπει να αυξηθεί. Ετσι δανείζεται συνεχώς από το μέλλον για να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες.

Με την αύξηση του πληθυσμού δεν θα αυξηθεί η έκταση της χώρας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγαλύτερο οικιστικό πρόβλημα στα αστικά κέντρα τα οποία δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν. Οπως και θα χρειαστούν περισσότερες υποδομές, όταν οι ήδη υπάρχουσες δεν επαρκούν. Η αύξηση του πληθυσμού θα δημιουργήσει ανάγκη για ακόμα περισσότερες υποδομές τις οποίες δεν έχουμε ούτε προβλέπεται να αποκτήσουμε σύντομα. Εκεί που θα πρέπει να δοθεί βάρος είναι στην βελτίωση των ήδη υπάρχουσων συνθηκών.

Η κυβερνητική πολιτική στο θέμα αυτό είναι ότι ναι μεν διαφημίζει τον εν λόγω μύθο αλλά δεν κάνει κάτι για αυτό. Ενα παράδειγμα πολιτικής η οποία αν εφαρμοζόταν στην Ελλάδα θα οδηγούσε σε baby boom είναι αυτή που εφαρμόζεται στην Αυστραλία. Η μη δράση μερικές φορές είναι καλή. Οι Ελληνες εμφανίζονται πιο σώφρωνες από τους μύθους, μην αφήνοντας την Ελλάδα να πέσει σε χαμηλό επίπεδο, δημιουργώντας πολλά παιδιά. Ετσι η Αθήνα παραμένει Αθήνα και δεν έχει γίνει Κωνσταντινούπολη.

9 σχόλια:

S G είπε...

η επιλογη της τεκνοποιησης ειναι οπως ολες οι επιλογες, τελικα μια αναλυση κοστους οφελους.

Οταν ανεβαινουν τα εισοδηματα σε μια χωρα εχουμε δυο εφεκτ:

α) ανεβαινουν τα εργασιακα προτυπα, αρα και η ελαχιστη ηλικια εργασιας

β) ακριβαινει ο ελευθερος χρονος των ανθρωπων. Για καθε μερα εργασιας που χανεις δηλαδη, χανεις πολυ περισσοτερα λεφτα.

Αυτα εχουν σαν αποτελεσμα τα παιδια να μενουν εξαρτημενα απο τους γονεις περισσοτερο καιρο, να (γινονται βαρος αντι για στηριγμα) και να κοστιζουν πολυ περισσοτερο τα πρωτα χρονια που θελουν ειδικη φροντιδα (χαμενους μισθους). Οι γονεις απαντουν σε αυτο μειωνοντας τον αριθμο των παιδιων τους. Λιγα και καλα, με καλες σπουδες κτλ

Αν το κρατος δεν εχει ρυθμισεις υπερ των παιδιων, με αδεια για νεους γονεις που μεγαλωνουν μικρα παιδια (και για τους αντρες!) κτλ, τοτε η γεννητικοτητα πεφτει πολυ.

Προσοχη: δεν λεω οτι καθε γονεας σκεφτεται ετσι. Αλλα αυτες οι δυναμεις φερνου μια αναμφισβητητη πιεση προς την μειωση του γενικου αριθμου γεννησεων.


Τωρα, εχεις σιγουρα δικιο, οτι τα πολλα παιδια δεν θα μας σωσουν σε εναν πολεμο πχ Αλλα σε αρκετα θεματα η γηρανση του πληθυσμου ειναι προβλημα. ειναι ορθο οτι η μεση ηλικια του πληθυσμου για να μεινει σταθερη θα απαιτουσε συνεχη μεγεθυνση του πληθυσμου. Δεν περιμενω κατι τετοιο. Αλλα μια μιρκη αυξηση ωστε να μην ανεβαινει ο μεσος ορος πολυ γρηγορα, θα την εχουμε σιγουρα. Ειτε κανοντας περισσοτερα παιδια (απιθανο) ειτε εισαγοντας παιδια (δηλαδη ανοιγοντας τις πορτες στην μεταναστευση. Το δευτερο δεν με ενοχλει καθολου, αλλα πολλους Ελληναρες σιγουρα...

libertarian είπε...

Μερικά δεδομένα:

- Ελλάδα
Έκταση: 131.940 τχμ
Πληθυσμός: 10.668.354 (July 2005 est.) τχμ

- Ολλανδία
Έκταση: 41.526
Πληθυσμός: 16.407.491

έχουμε παραπάνω από την τριπλάσια έκταση και σχεδόν 6.000.000 εκατομμύρια ανθρώπους λιγότερους (μια Αθήνα ακόμα δλδ). Χωράνε και άλλοι ;-)

Εγώ πάντως δεν θα ανησυχούσα για το άμεσο μέλλον με 10% ανεργία. Η λύση δεν είναι η αύξηση του πληθυσμού. Το ασφαλιστικό είναι καταδικασμένο να φαλιρίσει έτσι και αλλιώς κάποτε, δεν μπορεί να αυξάνεται επ'άπειρον ο πληθυσμός δεδομένου του περιορισμένου γεωγραφικού χώρου.

Andrew είπε...

H Ολλανδία όπως και η Ιαπωνία είναι παραδείγματα χωρών οι οποίες έχουν πολύ πληθυσμο σε σχέση με την έκταση τους.

Επίσης θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι αυτές οι χώρες (Ολλανδία/Βέλγιο/Δανία) δεν διαθέτουν μεγάλους ορεινούς όγκους και απομακρυσμένες/δυσπρόσιτες περιοχές,
όπως άλλες χώρες π.χ. Γαλλία 545000 τ.χ. με 60000000
Ισπανία 500000 τ.χ. με 40000000, Ιρλανδία 70000 τ.χ. με 4000000, και το κυριότερο όλες αυτές οι χώρες έχουν αναπτυχθεί ομοιόμορφα σε σχέση με τις υποδομές τους.

Η εισαγωγή παιδιών (και νέων ανθρώπων) οι οποίοι είναι οι μετανάστες μπορεί να επιφέρει μείωση του μ.ο. ηληκίας του πληθυσμού και εξυπηρετεί για το λόγο ότι αυτοί θα επιλέξουν να γίνουν ηληκιωμένοι στις χώρες καταγωγής τους, αλλά με συντάξεις από την Ελλάδα.

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μπορεί να αυξηθεί, αλλά όχι προτού δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα το επιτρέψουν. Το αόρατο χέρι εξαφάνισε από το Καστελόριζο 15000 ανθρώπους μέσα σε 100 χρόνια, γιατί δεν είχαν συμφέρον να μείνουν εκεί. Στην Αθήνα στοιβάζονται συνεχώς περισσότεροι άνθρωποι αλλά δεν δημιουργούνται σημαντικές υποδομές για αυτούς (το μετρό έλυσε σημαντικά προβλήματα αλλά χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη εξάπλωση).

Γενικότερα η ανάπτυξη πρέπει να γίνεται με οργανωμένο τρόπο και όχι άναρχα. άλλωστε ο ρόλος του κράτους δεν είναι να παρεμβαίνει στην οικονομία αλλά να δημιουργεί τις προϋποθέσεις για σωστή ανάπτυξη.

s_g στην Αυστραλία δημιουργήθηκε ένα baby-boom, για το λόγο ότι το κράτος έχει δώσει σημαντικές παροχές για την τεκνοποίηση και όχι όπως στην Ελλάδα που ο εργοδότης αποθαρρύνεται να προσλάβει νέες κοπέλες που θα έχουν σκοπό να παντρευτούν/τεκνοποιήσουν μια και θα πρέπει να επωμιστεί ο ίδιος το κόστος αυτό.

Η μετανάστευση είναι ο τρόπος που έχουν αυξήσει πολλές χώρες τον πληθυσμό τους, αλλά ενοχλεί σημαντικά όπως λες τους Ελληνάρες. Ομως και αυτή γίνεται άναρχα μια και πρώτα προέκυψαν 600000 λαθρομετανάστες οι οποίοι όταν νομιμοποιήθηκαν de facto, το κράτος τους νομιμοποίησε και αργότερα ήρθαν και άλλοι. Στην ουσία έγινε μια ξαφνική αύξηση του πληθυσμού κατά 10% χωρίς τις απαραίτητες υποδομές. Μια και συνεχίζουν να έρχονται λαθρομετανάστες (δηλαδή ο πληθυσμός αυξάνεται) το πρόβλημα διογκώνεται.

Βέβαια η λύση δεν είναι να απελαθούν οι μετανάστες ή να εκτελεστούν δημόσια οι ηληκιωμένοι, η λύση βρίσκεται στην δημιουργία μεσο-μακροπρόθεσμης πολιτικής για την ανάπτυξη της χώρας, πράγμα το οποίο αποτελεί άγνωστη λέξη στην Ελλάδα.

ultrasonic15 είπε...

Από τα πιο κρίσιμα ζητήματα είναι αυτό το θέμα. Ένας επιπλέον λόγος είναι η άμεση σύνδεσή του με το ασφαλιστικό, το οποίο πράγματι (όπως λέει και ο libertarian) είναι ζήτημα λίγων χρόνων για να φαλιρίσει.
Η πολιτική του ελληνικού κράτους ήταν και είναι χωρίς κανένα νόημα στο θέμα της υπογεννητικότητας, αφού η πολιτική παρέμβασή του φτάνει μόνο στο να επιδοτεί με μπόνους κάποιους πόντους τους πολύτεκνους στις προκηρύξεις του ασεπ, στις μεταγραφές των φοιτητών κλπ κλπ. Μια ηλίθια και ‘ψυχοπονιάρικη’ πολιτική που αρκεί και ένας πολιτικός – κοινωνικός νους ανάλογος ακόμα και του δήμαρχου Κώστα Χατζηχρήστου στην παλιά ελληνική ταινία με τα ιαματικά νερά Κωλοπετινίτσας για να καταλάβει ότι είναι αναποτελεσματική και άσχετη ως εκεί που δεν παίρνει (προσπερνάω το ότι γράφει στα παλιά παπούτσια τις συνταγματικές αρχές της ισότητας…).

Το θέμα ότι στο θέμα της υπογεννητικότητας, η ελλάδα βρίσκεται (μαζί νομίζω με την ιταλία) στη χαμηλότερη θέση στην ευρώπη – με λίγα λόγια χανόμαστε αδέλφια… (άλλοι λένε: γ…τε γιατί χανόμαστε…).
Και με δεδομένα τα απίστευτα καραγκιοζηλίκια που έχουν γίνει στο ασφαλιστικό σύστημα (απίστευτα πολλές πρόωρες συντάξεις γιατί έτσι θέλουμε ναούμε, αβαβά συντάξεις, ληστεία των καταθέσεων των ταμείων με ανύπαρκτα επιτόκια για κάτι δεκαετίες) δε χρειάζεται διδακτορικό στην αναλογιστική ανάλυση ασφαλιστικών συστημάτων για να καταλάβει κανείς ότι σε πολύ λίγα χρόνια (το πολύ 10-12 φαντάζομαι) το όλο πράγμα θα καταρρεύσει με ό,τι σημαίνει αυτό. Αντί για 1-2% του αεπ που παίρνει το ίκα σήμερα, θα απορροφούν μετά τα ταμεία σα βαμπίρ 3-4-5…% του αεπ με αποτέλεσμα το χρέος της χώρας και η οικονομία της να πάει εντελώς κατά διαόλου. Τότε πιστεύω ότι δε θα είναι απίθανο να βγει εντελώς στεγνά στο σφυρί εθνική περιουσία – μια ειρωνία της ιστορίας π.χ. θα είναι να βγάλουμε στο σφυρί τα Ίμια σε ομάδα τούρκων επιχειρηματιών… λέμε τώρα…
Πιστεύω ότι το θέμα των χρημάτων θα φέρει εκπληκτικά διλήμματα στην ελληνική κοινωνία στο μέλλον, η οποία δε θα μπορεί να αποδεχτεί το αναπόφευκτο.

Υ.Γ. τώρα βλέπω στην TV και αυτό τον εκπρόσωπο των συνταξιούχων τον Τριάντη, τον οποίο κάτω από 97-98 χρονών δεν τον κάνεις... Άντε μετά να κάτσει συνομιλητής αυτός με τους παναγιωτόπουλους και με τους κοινωνικούς εταίρους για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο ασφαλιστικό για να γίνει βιώσιμο. Θα σκίσουν όλοι τα χαρτιά, τις σημειώσεις και τα διπλώματά τους και θα πούνε "παιδιά πάμε από τώρα στη Συγγρού να τη στήσουμε μπας και βγάλουμε τίποτα κανα φράγκο, δεν έχουμε ελπίδα"

Ανώνυμος είπε...

Σύμφωνω ότι τα ΜΜΕ κλαψουρίζουν βλακωδώς αλλά το δημογραφικό είναι όντως μέγα πρόβλημα για το ασφαλιστικό και κατ'επέκταση την οικονομία.
Θα έλεγα ότι είναι και πρόβλημα κοινωνικό. Μια κοινωνία γερόντων - ιδίως η ελληνική με τον έτσι κι αλλιώς άκρατο συντηρητισμό της - τι μπορεί να παράγει και πως μπορεί να πορευθεί στο μέλλον;

Πάρα πολύ ενδιαφέρουσα η ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ 'Society At A Glance'. Στατιστικά να φαν' κι οι κότες...
Κοιτάχτε π.χ το "Age Dependency Ratio" για την Ελλάδα.
Κάπου μέσα σε όλο αυτό το "χάος" υπάρχει και μια στατιστική απόδειξη της δεισιδαιμονίας που κατατρέχει την ελληνική κοινωνία. Σας το αφήνω σαν κουίζ προς το παρόν. Αν δεν έχετε όρεξη να ψάχνετε πείτε μου να σας υποδείξω την "απάντηση" :)

pinky and the brain είπε...

βρίσκω πολύ ενδιαφέρον ότι η ελλάδα είναι χαμηλά στο "subjective well-being (very happy)" και παράλληλα έχει το πιο χαμηλό suicide rate per 100.000 popoulation. νομίζω ότι πέφτει πολύ κλάψα for the sake of κλάψα

Ανώνυμος είπε...

Ίσως αυτό που επισημαίνεις δείχνει ένα από τα λίγα εναπομείναντα θετικά σημεία του σημερινού Έλληνα: το πείσμα, ακόμα και ενάντια στις αντιξοότητες.

S G είπε...

εγω παντως μαλλον θα συμφωνησω με την πινκυ. Οι Ελληνες περνανε σχετικα καλα, απλα εχουμε γκρινια και κλαψα γιατι θελουν περισσοτερα ή γιατι εχουμε καποια εθνικα συμπλεγματα κατωτεροτητας.

Αν θελετε να δειτε πραγματικες αντιξοοτητες δειτε την Ρωσια, την Αφρικη, την Κολομβια ή ξερω γω την βορεια σουηδια (6 μηνες τον χρονο συνδρομο SAD...).

Ανώνυμος είπε...

Στα 12 εκατομμύρια φθάνουν σήμερα οι λαθρομετανάστες στις ΗΠΑ (βλέπε "Καθημερινή" 7/3/06), δηλαδή περίπου στο 4% του πληθυσμού της χώρας. Μιας χώρας που αποτελείται αποκλειστικά από μετανάστες. Κι όμως, οι λαθραίοι είναι ανεπιθύμητοι. Το ίδιο και στην Αυστραλία και παντού. Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 500.000 νόμιμοι (δηλαδή λαθραία ήλθαν κι αυτοι, χωρίς να τους χρειαζόμαστε και τους νομιμοποίησαν) και άγνωστος αριθμός λαθραίων. Όλοι μαζί υπολογίζονται στο 1,2 - 1,5 εκατομμύρια, δηλαδή περίπου στο 12-15% του πληθυσμού της Ελλάδας. Δεν ξέρω καμία άλλη χώρα στον κόσμο να έχει περισσότερους μετανάστες (ποσοστοτικά), λαθραίους ή μη. Η κυβέρνηση συνεχίζει να νομιμοποιεί και όταν τελειώνει η προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών, δίνεται παράταση κ.ο.κ. Γιατί; Δουλειές υπάρχουν για να τους απορροφήσουν; Ασφαλώς όχι. Ρωτήθηκε ο Έλληνας αν θέλει όλον αυτό τον κόσμο στην χώρα του; Ασφαλώς όχι. Οι συγκρούσεις γίνονται μέρα με τη μέρα περισσότερες. Κάποτε το πρόβλημα θα γίνει πολύ μεγάλο για την μικρή Ελλάδα.
Να θυμίσω ότι ο νόμος προβλέπει για τους λάθρα εισερχομένους στην χώρα την απέλαση. Γιατί δεν εφαρμόζεται ο νόμος;

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock