Ο Γ. Παπαδημητρίου, ο Ν. Μουζέλης, ο Ν. Αλιβιζάτος και ο Γ. Χάμπερμας

Νέο Άρθρο

Η μακαριότητα η οποία διέπει την καθημερινή επίσημη δημόσια ζωή και την πολιτική, είναι απίστευτη!

Την ίδια στιγμή που οι αλλαγές στα δεδομένα τόσο της πολιτικής, όσο και της διακυβέρνησης, ανατρέπουν όλα τα έως χθες αυτονόητα!

Και να πεις πως κανένας δεν μιλάει; Να πεις ότι η μόνη φωνή προέρχεται από την θεσμική ομοφωνία του Καναλιού της Βουλής; Να πεις ότι όλοι παρασύρονται από ζητωκραυγές υπέρ της «νέα διακυβέρνησης», από πάθος κατά της «επάρατης δεξιάς», από έμπνευση κατά του «νεοφιλελεύθερου δικομματισμού» ή από διλήμματα για «τα πέντε κόμματα και τις δύο πολιτικές»;

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησής μας - Ιδιωτικα ΑΕΙ

Τα αποτελέσματα της τελευταίας μας δημοσκόπησης, για το κατά συμφωνείτε να επιτραπεί συνταγματικά η δημιουργία ιδιωτικών ΑΕΙ, ήταν και πάλι εντυπωσιακά. Επί συνόλου 134 ψήφων:
- Ναι. Θα ήταν χρήσιμη η δημιουργία ιδιωτικών, κερδοσκοπικών ιδρυμάτων: 51%
- Ναι. Αλλά μόνο με την μορφή ιδιωτικών, μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ: 25%
- Όχι. Τα προβλήματα των ΑΕΙ μπορούν να αντιμετωπιστούν με μεταρρυθμίσεις χωρίς να θιγεί το δημόσιο μονοπώλιο: 23%
- Δεν ξέρω/Δεν ασχολούμαι/Δεν απαντώ: 1%

Είναι ενθαρρυντικό ότι 76% των αναγνωστών μας αναγνωρίζει την ανάγκη ίδρυσης παράλληλων ιδιωτικών ΑΕΙ δίνοντας στους νέους περισσότερες επιλογές εκπαίδευσης και περισσότερες διαξόδους επαγγλματικής κατάρτισης. Ασφαλώς η δημοσκόπησή μας δεν πληρεί κανένα επιστημονικό κριτήριο και δεν είναι καν ενδεικτική των τάσεων της ελληνικής κοινωνίας. Είναι όμως ένα παλμός των πολιτών του ελληνικού διαδικτύου που επισκέπτονται την σελίδα μας και δείχνει ότι το διαδίκτυο αφήνει περιθώρια ανάπτυξης και έκφρασης προοδευτικών και φιλελεύθερων τάσεων, που αλλιώς ασφυκτιούν στην άγονη ελληνική πραγματικότητα.

Ψηφίστε στην νέα μας δημοσκόπηση περι των πυρηνικων του Ιραν

Αφηστε πια την ακτοπλοϊα ησυχη!

Οι ακτοπλοοι που εδω και καιρο ζητουν ελεύθερο ανταγωνισμό προχωρουν σε ανοικτη εξεγερση! Αυτο πρεπει να ειναι απο τα πιο περιεργα φαινομενα που εχω δει, ενας ολοκληρος κλαδος να ζητα απελευθερωση και η κυβερνηση να επιμενει στον σοβιετικου τυπου σχεδιασμο!

Αν δεν το γνωριζατε, η ακτοπλοϊα παραδοσιακα στην Ελλαδα λειτουργει με αδειες. Δηλαδη το κρατος λεει η Χ εταιρεια θα παρει την γραμμη Ηρακλειο-Πειραιας ή Ψ εταιρεια θα εχει την γραμμη Κυκλαδων κτλ Προσφατα και μετα απο πιεση της ΕΕ, αρχισαν να ανοιγουν τα δρομολογια, με αποτελεσμα μια τεραστια ανοδο της ποιοτητας των πλοιων (λεγε με Highspeed κτλ) και ενταση του ανταγωνισμου. Αλλα ακομα δεν ειναι εντελως ελευθερα τα δρομολογια και ετσι ο ανταγωνισμος δεν λειτουργει καλα*, χωρις το κρατος να προσφερει καμμια δικαιολογηση της συνεχιζομενης παρεμβασης του (εκτος ισως αν μετραει σαν λογος οτι ο Υπουργος Εμπορικης Ναυτιλιας χαιρεται να εχει τοση εξουσια στα χερια του και δεν θελει να την χασει!).

Ε λοιπον, οι εταιρειες προχωρησαν σε μια εξυπνη κινηση: δεν καταθετουν τα δρομολογια τους, και ετσι ερχεται σε ισχυ ενας (επισης παρανοϊκος) νομος που προβλεπει επιδοτηση ολων των μη επιθυμητων δρομολογιων! Οποτε το κρατος εχει δυο επιλογες, ειτε θα επιδοτησει ολες τις γραμμες ή θα παψει πια την ενοχλητικη παρεμβαση του!


*για να καταλαβετε τα καταστροφικα αποτελεσματα της ελλειψης ανταγωνισμου, σημερα πας πιο φτηνα με αεροπλανο απο Βκν-Μαγιορκα παρα με πλοιο απο Πειραια για Ηρακλειο!

Παρουσίαση του βιβλίου «Προκλήσεις Διακυβέρνησης για την Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά»

Βιβλιοκριτική

Όταν ο Francis Fukuyama δημοσίευσε το άρθρο του για το τέλος της ιστορίας στο περιοδικό National Interest το καλοκαίρι του 1989 και αργότερα το ανέπτυξε στο ομώνυμο βιβλίο του, πολλοί από αυτούς που του άσκησαν σκληρή κριτική μίλησαν απαξιωτικά για την υπεραισιόδοξη «φιλελεύθερη θριαμβολογία» του (liberal triumphalism). Δεν χρειάστηκε να φτάσουμε δέκα χρόνια μετά στην 11η Σεπτεμβρίου για να ακούσουμε να επαναλαμβάνεται πως η ιστορία όχι μόνο δεν μας οδηγεί στον φιλελευθερισμό αλλά ότι αυτός πνέει τα λοίσθια. Στον ελληνικό αλλά και στον ξένο τύπο δεν θα δυσκολευτεί κανείς να βρει περισπούδαστες αναλύσεις για τον ύστερο καπιταλισμό, το τέλος της παγκοσμιοποίησης και την παρακμή του φιλελεύθερου μοντέλου. Όλοι συμφωνούν πάντως πως ο Fukuyama έκανε λάθος και πως ο Samuel Huntington υπήρξε περισσότερο διορατικός.

Καταρχήν καλό θα ήταν να θυμηθούμε τι είπε πραγματικά ο Fukuyama, ο οποίος ποτέ δεν ισχυρίστηκε πως τελείωσε η Ιστορία με την έννοια πως έληξαν οι πολιτιστικές, οι πολιτικές ή οι κοινωνικές συγκρούσεις. Αυτό που υποστήριξε στην πραγματικότητα είναι πως τελείωσε η (σοβαρή) συζήτηση. Αυτό το πρωτοφανές consensus που νομιμοποιεί τη φιλελεύθερη δημοκρατία μπορεί ίσως να αποτελεί το «τέλος της ανθρώπινης ιδεολογικής εξέλιξης» (liberal democracy may constitute the “end point of mankind’s ideological evolution”), την τελική μορφή της ανθρώπινης διακυβέρνησης (the “final form of human government”). Τα μεγάλα ερωτήματα έχουν απαντηθεί: η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν πρόκειται να απορριφθεί ξανά από την ανθρωπότητα...

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Πως να ζησετε περισσοτερο

Το μυστικο της αιωνιας ζωης ειναι ενα μυστικο που πολλοι ισχυριστηκαν οτι βρηκαν, και συνηθως μετα ακολουθουσε και μια επιθεση στην τσεπη των αφελων θυματων που πιστεψαν τους ισχυρισμους. Δεν ηταν και λιγες οι φορες που τα θαυματουργα φαρμακα των κομπογιαννιτων, εκαναν την ζωη των θυματων μικροτερη αντι για μεγαλυτερη*.

Ομως φαινεται πια, οτι εχουμε καποια στοιχεια για μια μεθοδο που επιμηκυνει την ζωη. Φαινεται οτι ο περιορισμος των θερμιδων που τρωμε προσφερει μακρυτερη διαρκεια και καλυτερη ποιοτητα ζωης. Δεν μιλαμε για τα αναμφισβητητα προβληματα που φερνει το παχος και που αποφευγονται με μετρημενη, σωστη διατροφη. Οι μελετες μιλουν για την περιπτωση που ενα ατομο, ακομα και κανονικου βαρους, τρωει λιγοτερο απο οσο χρειαζεται.

Τα πρωτα στοιχεια ηρθαν απο ζωα, οπου αρκετες μελετες δειχνουν οτι ο περιορισμος θερμιδων μειωνει την πιθανοτητα ασθενειων που ερχονται με το γηρας και αυξανει το προσδοκιμο ζωης. Τωρα ειχαμε και την πρωτη μελετη που δειχνει οτι κατι παρομοιο ισχυει για τους ανθρωπους. Ενω μενει να βεβαιωθει με καποια μεγαλυτερη σιγουρια η ανακαλυψη, ηδη οι επιστημονες προσπαθουν να βρουν τροπο να μιμουνται τα καλα αποτελεσματα της στερησης θερμιδων χωρις να ειμαστε αναγκασμενοι να πειναμε ολη την ωρα... Γιατι τι να το κανεις αν ζεις 120 χρονια, αν πρεπει να στερεισαι συνεχως τις μικρες απολαυσεις της ζωης?

*κατι που και σημερα υποψιαζομαι οτι κανουν αηδιες σαν το Μποτοξ

Διαβαστε περισσοτερα στον Εκονομιστ

Κριτική του βιβλίου «Η Ζωή Μου» του Μπιλ Κλίντον

Βιβλιοκριτική

«Όταν έγινα Πρόεδρος, η Αμερική έπλεε σε αχαρτογράφητα ύδατα, σε έναν κόσμο
γεμάτο ασύνδετες θετικές και αρνητικές δυνάμεις»

Ακριβώς έτσι περιγράφει ο Μπιλ Κλίντον στην αυτοβιογραφία του την αρχή της προεδρίας του και τις προκλήσεις που θα αντιμετώπιζε από το μέγεθος και την δυσκολία των προβλημάτων. Το πιο ενδιαφέρον όμως σημείο είναι όταν ο ίδιος ο Κλίντον αποτιμά τον εαυτό του για την ετοιμότητα και την δύναμη του ιδίου να ανταποκριθεί σ' αυτές τις δύσκολες περιστάσεις για την ανασύνταξη της Αμερικής και για την αναμόρφωση των παγκόσμιων σχέσεων τις οποίες προσδιόριζε δραστικά εξ αιτίας της δύναμης και της παγκόσμιας επιρροής που ασκούσε, με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση της ειρήνης και της παγκόσμιας ασφάλειας...

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Νίκη του σοσιαλφιλελεύθερου συνασπισμού στην Ουγγαρία

Κέρδισε τις εκλογές στην Ουγγαρία ο κεντροαριστερός συνασπισμός σοσιαλιστών και φιλελευθέρων. Σε όλη την Ευρώπη τώρα τελευταία παρατηρούμε συνεργασίες μεταξύ των σοσιαλδημοκρατών και των φιλελευθέρων, κάτι που πριν μερικές δεκαετίες φαινόταν αδιανόητο. Αυτό ίσως οφείλεται στο γεγονός ότι η οικονομική πολιτική μεταξύ των δύο μεγάλων πόλων πλέον δεν διαφέρει και πάρα πολύ (αφού αποδείχθηκε ότι ο σοσιαλισμός αντί για ευημερία φέρνει παρακμή και ανελευθερία) ενώ σε όλους τους υπόλοιπους τομείς της πολιτικής ο κεντροδεξιός πόλος λόγω του συντηρητισμού φαίνεται να είναι πιο μακριά από τα φιλελεύθερα ιδεώδη.

Ομορφια

Στην ανατολικη Εκκλησια (γνωστη και ως ορθοδοξη) το Πασχα ειναι ισως η πιο σημαντικη γιορτη. Νομιζω οτι καταλαβαινω γιατι. Τα τελευταια χρονια συνηθως δεν περναω το Πασχα στην Ελλαδα, αλλα φετος ετυχε να ειμαι εδω.

Ειναι απιστευτο ποσο ομορφη ειναι η Αθηνα σημερα, αδεια, πρασινη, ανοιξιατικη, με χρωματα και αρωματα. Η Αττικη εκτος κεντρου επισης πολυ ομορφη (δεν θα πω πιο ομορφη, ειμαι αστικος τυπος, προτιμω τις πολεις). Και ακομα και το θρησκευτικο κλιμα των ημερων με εχει πιασει λιγο. Ενω δεν φημιζομαι για την θρησκευτικοτητα μου, δεν μενω εντελως ασυγκινητος στην ιστορια της Σταυρωσης, ειτε ειναι αληθεια ειτε οχι.

Αυτος ο ανθρωπος (ή θεος αναλογως τα γουστα) ειχε καποιες πολυ ομορφες ιδεες, προσπαθησε να φερει μια δοση ελευθεριας και συμπονιας σε πολυ βασανισμενους ανθρωπους και η ιδεα οτι ουτος φερει τις αμαρτιες ημων ειναι οπωσδηποτε συγκινητικη.
Καλη ανασταση!


ειναι ομορφη η αττικη γη οταν δεν την βιαζουν οι αθηναιοι...

ΥΓ Θα ηταν θαυμασια εμπειρια αυτες οι μερες, φτανει να μην υπηρχε αυτο το τσιρκο κακογουστιας που συνοδευει την γιορτη στα καναλια και ραδιοφωνα.

Εσθονία, η Τίγρης της Βαλτικής

Μια και τα μοντέλα έχουν γίνει της μόδας στη χώρα μας (από πολιτικούς που είναι ανίκανους όχι να δημιουργήσουν πολιτικές προτάσεις, αλλά ούτε να αντιγράψουν) ας περιγράψουμε άλλο ένα μοντέλο επιτυχίας, μιας χώρας που ξεκίνησε πάμφτωχη πριν 15 χρόνια, χωρίς φυσικούς πόρους και με παρωχημένες υποδομές, και σήμερα τρέχει με ιλλιγγιώδεις ρυθμούς προς το μέλλον. Αυτή την εκπληκτική επιτυχία αναγνώρισε το Ινστιτούτο Cato ανακοίνωσε χθες ότι το βραβείο Milton Friedman Prize for Advancing Liberty για το 2006 θα δωθεί στον Mart Laar, πρώην πρωθυπουργό της Εσθονίας και κύριο αρχιτέκτονα της εκπληκτικής μεταμόρφωσης της χώρας σε μια από τις πιο ελεύθερες και δυναμικές οικονομίες του κόσμου.

Ο ίδιος ο Laar δήλωσε για το βραβείο του: "I am very happy and proud to receive such an important prize. The Milton Friedman Prize is especially important to me as I am such an admirer of Milton Friedman's works and I am proud that we succeeded to prove in Estonia that Milton Friedman's ideas really work. This is not a prize for me but to all my fellow Estonians, who have made the Estonian miracle possible." Και δεν υπάρχει καλύτερη επιβεβαίωση για τα λόγια του από την οικονομική πραγματικότητα:

Με ρυθμούς ανάπτυξης να φτάνουν πλέον το 10% ετησίως (πέρισυ 9,8%), την ανεργία στο 6,2%, τους μισθούς να ανεβαίνουν κατά 14,2% σε ονομαστικές τιμές (και περίπου 10% σε πραγματικές), το κατακεφαλήν εισόδημα να έχει φτάσει τα 17.672$, τις επενδύσεις να ανεβαίνουν στο 29,1% (από 28,4%), τα δημόσια έξοδα να περιορίζονται στο 18,2%, η Εσθονία είναι σήμερα υπόδειγμα ανάπτυξης για τις οικονομίες της μετασοβιετικής εποχής σε Ανατολή και Δύση.

Tο Πρόγραμμα Σύγκλισης της Εσθονίας αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής: το δημόσιο χρέος θα βρεθεί στο 6% το 2005 (πρόκειται για την καλύτερη επίδοση στην ΕΕ των 25) και προβλέπεται να περιορισθεί ακόμη περισσότερο, στο 3,2% το 2008. Η Εσθονία πληροί ήδη τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ σε ό,τι αφορά το έλλειμμα, ενώ την τριετία 2005-2007 η αύξηση του ΑΕΠ θα τρέχει με 5%-6% ετησίως. O πληθωρισμός τρέχει πλεόν με 1,3% ετησίως.

Με βάση την κατάταξη του Index of Economic Freedom for 2006 της Wall Street Journal και του Heritage Foundation, η Εσθονία είναι 7η μεταξύ 157 χωρών. Παρομοίως, βρίσκεται στην 9η θέση του 2005 Economic Freedom of the World (που συντάσσει το CATO Institute, το καναδικό Fraser Institute και 50 ακόμα ανεξάρτητα ινστιτούτα). Ο δείκτης Growth Competitiveness Index για το 2005 και το 2006 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ βρίσκει την Εσθονία στην 20η θέση μεταξύ 104 χωρών, και η Παγκόσμια Τράπεζα τοποθετεί την Εσθονία 16η στην έκθεσή της “Doing Business in 2006”, που περιλαβάνει 155 χώρες. Η Εσθονία είναι πλέον μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και του ΠΟΕ, και έχει ιδιωτικοποιήσει την οικονομία της σε ποσοστό πάνω από 90%.

Η Εσθονία στις αρχές της δεκαετίας του 1990, έπρεπε να αρχίσει σχεδόν από το μηδέν αφού είχε τεράστιες ελλείψεις σε υποδομές, θεσμούς ή πόρους. Ο Laar ανέλαβε την εξουσία ως πρωθυπουργός το 1992 σε ηλικία 32 ετών! Πίστευε βαθιά ότι η επιτυχία της Εσθονίας βρισκόταν στην ατομική ελευθερία και την αυτοδιάθεση. Διαπραγματεύτηκε την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων σε 2 χρόνια, εισήγαγε το kroon (την εσθονική κορώνα) ένα από τα σταθετότερα έκτοτε νομίσματα της Ευρώπης (το οποίο θα καταργηθεί το 2007 με την υιοθέτηση του ευρώ) και κατήργησε όλες τις περιττές και αντιαναπτυξιακές ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Επίπλέον εφάρμοσε ένα μαζικό πρόγραμμα αναμόρφωσης της οικονομίας ιδιωτικοποιώντας τα περιουσιακά στοιχεία του κράτους και ανοίγοντας τις αγορές της σε ξένους επενδυτές.

Ένα από τα κύρια σημεία-κλειδιά της επιτυχίας της Εσθονίας ήταν η υιοθέτηση ενός απλού και σταθερού flat tax φορολογικού συστήματος, για άτομα και επιχειρήσεις, από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. Αυτό οδήγησε την Εσθονία να γίνει από τις πρώτες χώρες στην κατα κεφαλήν εισροή ξένων επενδύσεων στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, επιτρέποντας των εκσυγχρονισμό των απαρχαιωμένων παραγωγικών δομών της καταστροφικής σοβιετικής περιόδου και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών. Αρχικά οι περισσότερες επενδύσει προήλθαν από τις γειτονικές Σουηδία και Φινλανδία, φέρνοντας όχι μόνο χρήματα αλλά και ιδέες, τεχνολογία και managers που μεταλαμπάδευσαν το δυτικό πνεύμα επιχειρηματικότητας στην Εσθονία. Παράλληλα επένδυσε σοβαρά στην εκπαίδευση ξοδεύοντας σχεδόν 7% του ΑΕΠ της στην δημόσια παιδεία.

Όπως σε όλη την Βαλτική, η υψηλή τεχνολογία και το ίντερνετ είναι ζωτικά στο εμπόριο και την βιομηχανία της Εσθονίας. Μάλιστα δύο νεαροί Εσθονοί ήταν οι εμπνευστές του VOIP (Voice over Internet protocol), και η εταιρία που το πρωτοέφερε στην αγορά, η Skype, ήταν πριν εξαγοραστεί από την eBay για 2,5 δις$ Εσθονικών και Σκανδιναβικών συμφερόντων, βάζοντας την Εσθονία στην χάρτη της υψηλής τεχνολογίας. Το παράδειγμα του Skype καταδεικνύει τις προοπτικές ενός νεαρού, παραγωγικού, δημιουργικού, εκπαιδευμένου πληθυσμού που δεν φοβάται να ρισκάρει, μέσα σε ένα περιβάλλον που περιορίζει τα γραφειοκρατικά και φορολογικά εμπόδια και τις κανονιστικές ρυθμίσεις και αποθεώνει την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.

Η φιλελευθεροποίηση της Εσθονίας χρειάστηκε την παραγωγή τεράστιου νομοθετικού έργου, πράγμα που έγινε αναγκαστικά σταδιακά. Για την ιδιωτικοποίηση της περιουσίας πχ, το νέο Κοινοβούλιο νομοθέτησε ένα σύστημα με κουπόνια, όπου κάθε Εσθονός έλαβε ένα αριθμό κουποιών ανάλογα με τα χρόνια εργασίας του. Στη συνέχεια μπορούσε να ανταλλάξει τα κουπόνια αυτά αγοράζοντας σπίτια ή μετοχές στις ιδιωτικοποιούμενες εταιρίες. Έτσι αποφεύχθηκαν τα ληστρικά μαφιόζικα φαινόμενα που ανπτύχθηκαν στο κενό εξουσίας άλλων πρώην σοβιετικών δημοκρατιών.

Οι μεταρρυθμίσεις δεν έγιναν αυτόματα, ούτε όλοι συμφωνούσαν αρχικά. Ειδικά οι μεγαλωμένοι με τα μαρξιστικά "οικονομικά" γραφειοκράτες της Εσθονίας. Όπως λέει ο Laar: "I had read only one book on economics — Milton Friedman's Free to Choose. I was so ignorant at the time that I thought that what Friedman wrote about the benefits of privatization, the flat tax and the abolition of all customs rights, was the result of economic reforms that had been put into practice in the West. It seemed common sense to me and, as I thought it had already been done everywhere, I simply introduced it in Estonia, despite warnings from Estonian economists that it could not be done. They said it was as impossible as walking on water. We did it: we just walked on the water because we did not know that it was impossible."

Η Εσθονία, η Σουηδία, η Δανία, η Φινλανδία, η Ιρλανδία, η Νέα Ζηλανδία, η Λιθουανία, οι ΗΠΑ, η Βρετανία κτλ κτλ δεν είναι απλά διαφορετικά μοντέλα για αναφορά σε ανούσιες πολιτικές αντιπαραθέσεις πολιτικών, που απλά μας δουλεύουν. Είναι διαφορετικές εκφράσεις της ίδιας βασικής πολιτικής, της οικονομικής ελευθερίας και της απελεύθερωσης και αξιοποίησης των δυνάμεων και της λειτουργίας της αγοράς. Υπάρχουν μεταξύ τους πολλές διαφορές στο πώς διαχειρίζονται τον παραγόμενο πλούτο, στο τρόπο παραγωγής του όμως ελάχιστες. Η ιδιωτική πρωτοβουλία καιη απελευθερωμένη αγορά είναι σε όλες αυτές τις χώρες η ατμομηχανή της οικονομίας, πράγμα που εδώ δεν έχει γίνει ούτε κατανοητό, ούτε αποδεκτό.

Γι'αυτό θα βλέπουμε σιγά σιγά χώρες όπως η Εσθονία (ή η Σλοβενία, η Τσεχία, η Λιθουανία κτλ) να μας προσπερνάνε και μεις θα συνεχίζουμε τσακωνόμαστε για μοντέλα και πολιτικές, τσακίζοντας παράλληλα την δημιουργικότητα της χώρας μας πάνω στο το διογκωμένο και πεινασμένο τέρας της γραφειοκρατίας, των δημοσίων υπαλλήλων, της φορολογίας, των κανονιστικών ρυθμίσεων, των απαράδεκτων παροχών και της διαφθοράς.

Ο σκοπος της ζωης

περι καλου και κακου

Ενα ανωνυμο σχολιο εδω που παραλιγο να παει χαμενο, με εβαλε σε σκεψεις:

αν ο άνθρωπος δεν έχει σχέση με κάτι Θεϊκό, αυτό δεν σημαίνει ότι:
1. Οι ηθικές αρχές (οι αποδεκτές σε ένα συγκεκριμένο χώρο και χρόνο τουλάχιστον)

2. Η ανθρώπινη σκέψη, η κριτική ικανότητα και ο ορθολογισμός που δείχνετε να εκτιμάτε δέν έχουν καμία αξία;

Πολυ καλη παρατηρηση, νομιζω. Η γνωμη μου:

Η ηθικη μου ειναι ωφελιμιστικη. Νοημα εχει να μεγιστοποιεις την ευτυχια σου, μην παραβαινοντας τα ατομικα δικαιωματα κανενος και οταν δεν σου κοστιζει πολυ να μεγιστοποιεις την ευτυχια και των αλλων. Τοσο απλο. Δεν υπαρχουν αλλα κριτηρια καλου και κακου. Δεν εχω αλλο οδηγο για το πως πρεπει να ζει καποιος, τι να τρωει, πινει, καπνιζει, τι ερωτα να κανει και με ποιαν/ποιον. Αυτο ειναι ολο!

Ολες οι ηθικες που προσπαθησαν να βασιστουν αλλου, μου φαινεται πως μονο αποτελεσμα ειχαν να βασανισουν τον ανθρωπο. Ποσες ζωες δεν καταστραφηκαν γιατι δεν ηταν "ηθικο" να χωριζει η γυναικα απο τον αντρα της? Ποσο εχασε η ανθρωποτητα επειδη δεν ηταν "ηθικο" για τα μισα μελη της (γυναικες) να δουλευουν ελευθερα και να προσφερουν? Ποσοι ανθρωποι δεν βασανισαν και σκοτωσαν αλλους γιατι νομιζαν ηθικη υποχρεωση τους να διαδωσουν με την βια τις αποψεις τους (λεγε με χριστιανισμο, Ισλαμ ή κομμουνισμο)?

Οχι οχι, νομιζω οτι αυτο που θα ελεγα φιλελευθερος ωφελιμισμος ειναι η μονη ηθικη που μπορει να εχω...

Το κληροδότημα της Θάτσερ

Νέο άρθρο

Μια απο τις πιο συχνα διατυπωμενες κριτικες κατα της ελευθερης αγορας και του φιλελευθερισμου ειναι οτι απετυχε οπου και οταν εφαρμοστηκε πιστα. Το κλασικο παραδειγμα ειναι η διακυβερνηση Θατσερ με τις επαναστατικες μεταρρυθμισεις της στο Ηνωμενο Βασιλειο. Εδω θα προσπαθησουμε να κανουμε μια ψυχραιμη αναλυση του κληροδοτηματος της Θατσερ, του τι ακριβως δηλαδη εμεινε απο τις μεταρρυθμισεις της και ποσο επηρεασαν τον κοσμο.

Η Μαργκαρετ Θατσερ, παρελαβε το 1979 ενα Ηνωμενο Βασιλειο σε συνεχη παρακμη. Οι προσφατες πετρελαϊκες κρισεις ειχαν τσακισει την οικονομια, αλλα ηταν σαφης και μια μακροχρονη ταση για το ΗΒ, ταση αποβιομηχανισης και στασιμοτητας. Οι αλλες χωρες της Ευρωπης φαινοντουσαν να τρεχουν, η Γερμανια απειλουσε να γινει παντοδυναμη στην Ευρωπη και η Αγγλια δεν μπορουσε ακομα να ξεπερασει την απωλεια της αυτοκρατοριας ουτε να χωνεψει το γεγονος οτι ειχε καταντησει μια ακομα μεσαια ευρωπαϊκη δυναμη.

"Κάντε κλικ για να διαβάσετε την συνέχεια και να σχολιάσετε"

Ποιος φταιει παιδακια για την ανεργια?

Οικονομικα στα Λυκεια (Ιδεολογικη πλυση εγκεφαλου σε μαθητες)

Παντα αισθανομουν λιγο περιεργα με την ιδεα οτι στα Λυκεια διδασκουν Αρχες Οικονομικης Θεωριας. Σε μια χωρα που η συγχρονη οικονομικη θεωρια ειναι ουσιαστικα αγνωστη, μου φαινοταν πολυ δυσκολο να βρεθουν αρκετα ατομα να διδαξουν οικονομικα σε βασανισμενους μαθητες Λυκειου, εχοντας στην διαθεση τους λιγες ωρες την εβδομαδα, και βασισμενοι στα βιβλια που παραγει το Υπουργειο (που απο την σχολικη εμπειρια μου ηταν ανεπαρκη στα περισσοτερα αντικειμενα).

Μια επαφη μου με παιδια που εχουν περασει απο το συστημα, δυστυχως επιβεβαιωσε τους φοβους μου. Η ερωτηση απλη, ποιος φταιει για την ανεργια?

Τα παιδια με τα οποια μιλουσα, μου ειπαν 5-6 λογους, εκτος απο τον ουσιαστικο. Λογικοτατο ομως, καθως σε διδακτικο υλικο που προτεινεται απο το Υπουργειο Παιδειας βρισκω οτι λεει: πρωταρχικες αιτιες της ανεργιας ειναι οι υφεσεις ή κρισεις.
Και βασικη θεραπεια ειναι η αύξηση του επιπέδου της συνολικής ζήτησης.

Μα ποσο ιδεολογικοποιημενη μπορει να ειναι η παιδεία μας? Η συνολικη ζητηση στην Ελλαδα ανεβαινει συνεχως απο το 1993 εως σημερα. Η ανεργια ομως μενει στα ιδια επιπεδα πανω-κατω σε ολη αυτην την περιοδο! Τι φταιει και δεν πεφτει η ανεργια? Ποια ειναι η ειδοποιος διαφορα χωρων οπως η Ελλαδα, Γαλλια ή Γερμανια που παλευουν με ανεργια της ταξης του 10% με αλλες οπως η Αγγλια και οι ΗΠΑ που εχουν μια ανεργια γυρω στο 5%? Μα φυσικα αυτο που αυξανει την ανεργια στις χωρες μας, ειναι κατι που πολυ δυσκολα ενα Υπουργειο θα παραδεχτει: η παρεμβαση του κρατους στην αγορα εργασιας! Οι θεωρητικοι λογοι που η κρατικη παρεμβαση ανεβαζει την ανεργια εχουν εξηγηθει πολλαπλα*. Αλλα εχουμε και εμπειρικες μελετες απο εμπειρους και σοβαρους επιστημονες οπως ο Αντρεϊ Σλαϊφερ του Χαρβαρντ, που βρισκουν οτι περισσοτερη ρυθμιση της αγορας εργασιας φερνει μαυρη οικονομια, χαμηλοτερη απασχοληση και μεγαλυτερη ανεργια (Shleifer et al. The Regulation of Labor).

Αλλα στα ελληνικα σχολεια τα παιδια μας δεν θα μαθουν ποτε κατι τετοιο. Προτιμαμε να σπαταλαει το Υπουργειο τα λεφτα μας σε κακα βιβλια και δασκαλους που τους μαθαινουν οτι η ανεργια πεφτει με ανοδο της ζητησης. Κατα διαβολικη συμπτωση οι συναδελφοι απο αλλα Υπουργεια συνηθως εχουν και μια καλη ιδεα πως να ανεβασουν την ζητηση: σπαταλωντας ακομα περισσοτερα απο τα λεφτα μας (συνηθως αυξανοντας τους μισθους τους) και χρεωνοντας την χωρα...


ΥΓ Αυτα παθαινεις αν βαζεις το κρατος να διδασκει τα παιδια "αντικειμενικα γεγονοτα". Δεν ξερω εσεις τι θα κανετε, αλλα εγω μαλλον θα εστελνα τα παιδια μου σε ιδιωτικα σχολεια. Αρκετα με την προπαγανδα που τους προσφερει η "δημοσια και δωρεαν παιδεια".

*α) οταν απαγορευονται οι απολυσεις ας πουμε, μειωνονται οι προσληψεις. Κανεις δεν προσλαμβανει οταν ξερει οτι στην παραμικρη υφεση θα ειναι φορτωμενος με υπαλληλους που δεν μπορει να διωξει.
β) οταν μπαινουν υψηλες ασφαλιστικες εισφορες και υψηλοι κατωτατοι μισθοι, οι ανθρωποι που δεν παραγουν πολυ, οπως οι νεοι και οι ανειδικευτοι, απλα χανουν την δουλεια τους. Πιστεψτε με, καμμια εταιρεια δεν θα πληρωσει ποτε κανεναν περισσοτερο αποσο παραγει.

Η Διαχείριση του πλούτου από τους φυσικούς πόρους, στη Νορβηγία και στο Περού

Η Νορβηγία, από τις χώρες με το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στον κόσμο, έχει δημιουργήσει ένα αποθεματικό κεφάλαιο, το λεγόμενο "Oil Fund", στο οποίο πηγαίνουν τα πλεονάσματα που δημιουργούνται από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου με σκοπό να προετοιμαστούν για τη δύσκολη ώρα που τα κοιτάσματα θα εξαντληθούν και να χρηματοδοτήσει τις μελλοντικές συντάξεις. Πρόσφατα δε μετονομάστηκε σε Κυβερνητικό Συνταξιοδοτικό Ταμείο. To 60% των κεφαλαίων επενδύεται σε ομόλογα και το 40% σε -διεθνείς- μετοχές. Τμήμα του κεφαλαίου το διαχειρίζονται επ'αμοιβή εξωτερικοί συνεργάτες, δηλ. μεγάλοι χρηματο-οικονομικοί οίκοι. Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο έφτασε στο ύψος ρεκόρ των 198 δις δολ. ΗΠΑ.

Ωστόσο, υπάρχει σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο μια διαμάχη σχετικά με το αν πρέπει κάποια από τα χρήματα αυτά να διοχετευθούν για τη χρηματοδότηση "κοινωνικών παροχών" ή αν πρέπει να δοθούν επιπλέον φοροαπαλλαγές ως κίνητρο για περισσότερες επενδύσεις και ακόμη μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη. Οι πρόσφατες εκλογές που ανέδειξαν κεντρο-αριστερή κυβέρνηση κρίθηκαν πάνω σε αυτό κυρίως το ζήτημα, με τους πολίτες οριακά να προκρίνουν την πρώτη λύση.Το "Oil Fund" της Νορβηγίας έχει αποτελέσει πρώτυπο για τη δημιουργία αντίστοιχων κεφαλαίων στο Καζακστάν και την Ταϊλάνδη ενώ και το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας επιζητά την αντίστοιχη αξιοποίηση των εσόδων από τη Βόρεια Θάλασσα υπέρ των Σκωτσέζων.

Στο Περού, από την άλλη, η κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει ειδική φορολόγηση των εξορυκτικών βιομηχανιών με το ήμισυ των εισπρατόμμενων φόρων να πηγαίνουν πίσω στους δήμους στους οποίους βρίσκονται οι εν λόγω βιομηχανίες / ορυχεία.

Αρκετοί δήμοι στις απομακρυσμένες επαρχίες του Περού ξοδεύουν το εισόδημα - το οποίο τους αποδίδει, ως οφείλει, η κυβέρνηση - σε παιδικές χαρές και διακοσμητικές παρεμβάσεις όταν οι κάτοικοι δεν έχουν καθαρό νερό για να πιούν.Ο εκπρόσωπος της Παγκόσμιας Τράπεζας από τη μεριά του συμβουλεύει την επένδυση σε σχέδια απορρύπανσης των εγκαταλελειμμένων ορυχείων προκειμένου να αυξηθεί η υποστήριξη του τοπικού πληθυσμού προς την εξορυκτική διαδικασία. Μια άλλη ιδέα είναι η άμεση εμπλοκή των εξορυκτικών βιομηχανιών στην επένδυση των χρημάτων τοπικά. Αντί δηλ. να πληρώνουν φόρους που να πηγαίνουν στην κεντρική κυβέρνηση και από εκεί στις τοπικές διοικήσεις να κατασκευάζουν οι ίδιες έργα υποδομής, τοπικά, και σε αντάλλαγμα να έχουν φοροαπαλλαγές. Έτσι, τουλάχιστον αποφεύγεται η επαύξηση και ενίσχυση των δικτύων της διαφθοράς και τα φορολογικά βάρη πιάνουν τόπο.

Τι είναι αυτό που κάνει τις δύο αυτές χώρες να διαφέρουν τόσο; Η... προτεσταντική ηθική της πρώτης; Η διαφθορά της δεύτερης; Και από που πηγάζει / γιατί γίνεται ανεκτή; Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η ύπαρξη φυσικών πόρων από μόνη της δεν είναι ικανή να αλλάξει την πορεία ενός τόπου. Η ορθή διοίκηση / διαχείριση έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία.Δείτε και πρόσφατο άρθρο για την οικονομία της Χιλής, γειτονικής στο Περού, και επίσης πλούσιας σε φυσικούς πόρους.

Πηγές

1. Yahoo-Reuters

2. Ναυτεμπορική, 17/10/2005

3. http://www.kazakhstanembassy.org.uk/cgi-bin/index/67_

4. Bloomberg.com

5. http://www.norges-bank.no/english/petroleum_fund/

Η μέγγενη των ελλειμμάτων

Νέο Άρθρο

Άρτος και Θεάματα ήταν η πιο δημοφιλής πολιτική που ακολουθούσαν στην Αρχαία Ρώμη οι δημαγωγοί πολιτικοί, οι ενίοτε δικτάτορες αλλά ακόμη και οι τελευταίοι αυτοκράτορες προκειμένου να προσεταιρισθούν τον λαό για μία ρηχή και πρόσκαιρη υποστήριξη με αντάλλαγμα την ίδια την οικονομική δύναμη της αυτοκρατορίας. Όταν λοιπόν βρισκόμαστε μπροστά σε προβλήματα όπως αυτών των ελλειμμάτων του δημόσιου τομέα τότε θα ήταν ανεπίτρεπτο για οποιαδήποτε πολιτική ηγεσία να προτιμά, αντί να τα αντιμετωπίσει με ορθή λογική και συνετή διαχείριση, να επιλέξει να τα εκπλειστηριάσει για να ωραιοποιήσει την εικόνα της απέναντι στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και στο λαό κατ’ επέκταση.

Το πρόβλημα της οικονομικής συγκυρίας της χώρας μας είναι η άσκηση πίεσης από πολλές πλευρές οικονομικών αξιώσεων από ένα κράτος που είναι αδύναμο οικονομικά να τις ικανοποιήσει. Βέβαια γεννάται το μέγα ηθικό θέμα των προεκλογικά υπεσχημένων της κυβέρνησης τα οποία πλέον εμφανίζονται σαν έωλα λόγια που χωρίς πραγματικό αντίκτυπο ενδυναμώνουν ακόμη περισσότερο τις αξιώσεις και τις καταστούν επειγόντως απαιτητές έστω και ρητορικά προκειμένου να καταδικαστεί η κυβέρνηση τουλάχιστον ηθικά στην συνείδηση της κοινής γνώμης. Με αυτόν όμως τον τρόπο της εμπλοκής των ελλειμμάτων στην τρέχουσα πολιτική διαμάχη εκτραχύνεται αυτό καθεαυτό το οικονομικό πρόβλημα και μεγαλώνει ακόμη περισσότερο η απόσταση από την δημοσιονομική ισορροπία.

"Κάντε κλικ και διαβάστε το υπόλοιπο"

Ιταλικές Εκλογές: Αναλυτικά Αποτελέσματα

Σε συνέχεια του post του libertarian παρουσιάζω τα αναλυτικά εκλογικά αποτελέσματα από τις εκλογές στην Ιταλία για την ‘Κάτω Βουλή’(Camera). (Κάντε κλικ στη φωτογραφία να δείτε τη μεγέθυνση της.)

Πηγές:

• elettorale.unioneweb.it
• wikipedia.org

ΥΓ. Το παρόν σχόλιο θα έπρεπε να είναι απλά comment στο post του libertarian. Δυστυχώς όμως δε μπόρεσα να ανεβάσω ως comment τη φωτογραφία με τα αποτελέσματα.

Ιταλικές Εκλογές: Οι Φιλελεύθεροι έκαναν την διαφορά.

Ο Κεντροαριστερός συνασπισμός του Prodi κέρδισε με οριακό προβάδισμα 49,8% έναντι του 49,7% του κεντροδεξιού συνασπισμού του Berlusconi. Οι φιλελεύθεροι Radicali Italiani είχαν προτείνει και στους δύο συνασπισμούς συνεργασία αλλά ο Οίκος των "Ελευθεριών" του Berlusconi δεν δέχθηκε λόγω των θέσεων τους για τα ομόφυλα ζευγάρια, τα ελαφριά ναρκωτικά, την επιστημονική έρευνα και την τεχνιτή γονιμοποιήση. Όσα μας χωρίζουν με τους συντηριτικούς της δεξιάς άλλα τόσα μας χωρίζουν και με τους κρατιστές της αριστεράς άρα ήταν μια ή άλλη. Αν συνεργαζόμασταν με την κεντροδεξιά θα βοηθούσαμε να προωθηθούν οι οικονομικές ελευθερίες (αν δεν υπερίσχυε η ξενοφοβία και ο προστατευτισμός της εθνικιστικής φραξιάς), αν από την άλλη συνεργαζόμασταν με την κεντροαριστερά θα βοηθούσαμε να προωθηθούν άλλου είδους ατομικές ελευθερίες.

Ο αρχηγός του Οίκου των "Ελευθεριών" είχε προβλέψει ότι οι ψηφοφόροι των φιλελεύθερων Radicali Italiani θα παίξουν αποφασιστικό ρόλο στο αποτέλεσμα αυτών των εκλογών και τους είχε καλέσει να μην ψηφίσουν υπέρ των Radicali γιατί έτσι θα έδιναν την νίκη στην κεντροαριστερά. Ο φόβος του έγινε πραγματικότητα.

ΥΓ: Αξιοσημείωτος είναι ο συνασπισμός La Rosa nel Pugno -μέσα στον κεντροαριστερό συνασπισμό L'Unione- του κόμματος των φιλελευθέρων με τους σοσιαλιστές του SDI -που έχουν ως πρότυπο τους εργατικούς του Blair- για ένα πιο κοσμικό κράτος.

(Νεα) Εθνικη Βιβλιοθηκη

πως το δημοσιο διωχνει ακομα και τους ευεργετες του

Διαβασα στην Καθημερινη ενα πολυ περιεργο νεο. Το Ιδρυμα Νιαρχου προσφερει λεει 200 εκατ. ευρω για την ανεγερση της Νεας Εθνικης Βιβλιοθηκης και το δημοσιο εδω και πολλα χρονια δεν μπορει να βρει ενα οικοπεδο!

Παντα αναρωτιομουν γιατι η Ελλαδα δεν εχει σοβαρη εθνικη βιβλιοθηκη. Η Βιβλιοθηκη του Κονγκρεσου των ΗΠΑ εχει περιπου 12 εκατ. τομους. Ακομα και η βιβλιοθηκη της Ρηνανιας-Βεστφαλιας εχει πανω απο 2,5 εκατ. βιβλια, ελευθερα για ολους τους πολιτες του κρατιδιου. Η εθνικη μας βιβλιοθηκη δεν ειναι ομως καν ανοιχτη στο κοινο (δοκιμασα πριν καιρο να μπω και με εδιωξαν!).

Το προβλημα που εμποδιζει την κατασκευη ενος τοσο σημαντικου ιδρυματος, ειναι οπως ειπα η χωροθεσια του οικοπεδου. Εχουν προταθει πολλα μερη, οπως το Γουδι και παντα καπου κολλαει το σχεδιο. Εγω εχω μια πιο απλη ιδεα: Η Βιβλιοθηκη πρεπει να γινει στο κεντρο, κοντα σε μετρό, σε μνημειωδες κτιριο οπως η νεα βιβλιοθηκη της Γαλλιας και κατα προτιμηση να ειναι τοσο ομορφη που να ανεβασει ολη την περιοχη.
Στην ιδανικη περιπτωση θα γινει ας πουμε στα Πατησια (που ειναι κεντρικα αλλα φτηνα), θα γκρεμιστει ενα οικοδομικο τετραγωνο για αυτην, θα γινει ενα ομορφο κτιριο, θα γινουν πολλοι χωροι αναγνωσης, θα εχει ηλεκτρονικες συνδρομες σε ολα τα σημαντικα επιστημονικα περιοδικα, ετσι ωστε να στηριζονται οι φοιτητες και ερευνητες της χωρας. Και ο σωστος χρονος για να γινουν αυτα ειναι τωρα!

Δεν νοειται πρωτευουσα χωρις σωστη βιβλιοθηκη, δεν νοειται οι φοιτητες στην Αθηνα να μην εχουν μια σωστη βιβλιοθηκη*, δεν νοειται οι ερευνητες να μην εχουν μια σωστη βιβλιοθηκη. Αλλα μεχρι τωρα το δημοσιο μας δειχνει ακριβως ποσο κακο ειναι στο να στηριζει την γνωση, ακομα και οταν οι ποροι ερχονται αφθονοι απο δωρεες. Υπαρχει κανεις που να αμφισβητει οτι ενα ιδιωτικο ΑΕΙ θα ειχε αξιοποιησει μια τετοια ευεργεσια σε λιγες μερες?


*τα σχεδια ας πουμε για καταργηση των δωρεαν συγγραματων στα ΑΕΙ, ειναι πολυ σωστα, αλλα προϋποθετουν την υπαρξη επαρκων βιβλιοθηκων.

Το θαύμα της Χιλής

Νέο Άρθρο

The real miracle in Chile was not that those economic reforms worked so well, because that's what Adam Smith said they would do. Chile is by all odds the best economic success story in Latin America today. The real miracle is that a military junta was willing to let them do it.
Milton Friedman

Πολλά πράγματα μοιάζουν θαύμα στη σύγχρονη Χιλή, και ίσως το σημαντικότερο είναι ότι δεν μοιράζεται την ίδια οικονομική τύχη με πολλούς γείτονές της. Όπως παρουσίαζε προ ημερών η Ναυτεμπορική, με ρυθμό 6% προβλέπεται να αναπτυχθεί για τρίτο έτος το 2006 η οικονομία της Χιλής, αυξάνοντας τα έσοδα από τις διευρυμένες κοινωνικές υπηρεσίες της κυβέρνησης, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών της χώρας, Andres Velasco. Ο υπουργός είπε ότι η οικονομία θα έχει μάλλον τον ίδιο ρυθμό ανάπτυξης των δύο προηγούμενων ετών, όταν αναπτύχθηκε με ρυθμό 6,2% και 6,3% αντιστοίχως.

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

This Unscientific Age - Breaking the Spell

Μια από τις ερωτήσεις που με βασανίζουν χρόνια τώρα είναι το πως κατά τα άλλα λογικοί άνθρωποι φαίνεται να αρνούνται κάθε είδους λογική και νηφάλια (χωρίς συναισθηματική φόρτιση) προσέγγιση στο ζήτημα της θρησκείας.

Δε με προβληματίζει τόσο η ηγεσία της εκκλησίας που βλέπει ‘σημείο του ουρανού’ στο λείψανο του μοναχού Βησσαρίωνα Κορκολιάκου. Η στάση αυτή ήταν σίγουρα αναμενόμενη, μιας και ο κύριος στόχος τους ήταν και είναι η προώθηση του θρησκευτικού ‘προϊόντος’ τους - και η ευκαιρία αυτή θα πήγαινε δύσκολα χαμένη. Αυτό που ακόμα αδυνατώ να καταλάβω είναι πως κάποιος άνθρωπος που έχει τις στοιχειώδεις λογικές ικανότητες, ώστε για παράδειγμα να αντεπεξέρχεται επαρκώς στις ανάγκες της εργασίας του (της όποιας εργασίας), αναζητάει στο οποιοδήποτε λείψανο (ή και αλλού αν θέλετε) το ‘θαύμα’, ή γονατίζει τη Μεγάλη Παρασκευή μπροστά στον επιτάφιο, ή συμβουλεύεται τον αστρολόγο του όταν βρεθεί αντιμέτωπος με κάποια δύσκολη απόφαση, κλπ.
Οι πολιτικές προεκτάσεις της κατάστασης αυτής είναι τα τελευταία χρόνια περισσότερο από προφανείς. Θα μπορούσαμε μάλλον εύκολα να συνδέσουμε το θρησκευτικό φανατισμό με τον εθνικισμό, τη μισαλλοδοξία και το συντηρητισμό. Θα μπορούσαμε επίσης να συζητήσουμε την απέχθεια που τρέφουν οι οργανωμένες θρησκείες προς το φιλελευθερισμό και το διαφωτισμό. Εκεί όμως που ακόμα αδυνατούμε να δώσουμε μια καλά εμπεριστατωμένη απάντηση (πέρα από τα γνωστά κλισέ που όλοι μας γνωρίζουμε) είναι στο ερώτημα που περιέγραψα στην αρχή.

Το τελευταίο βιβλίο του Αμερικανού φιλόσοφου Daniel C. Dennett ‘Breaking the spell’, προσπαθεί, μεταξύ άλλων, να απαντήσει αυτό το ερώτημα χρησιμοποιώντας κυρίως το οπλοστάσιο της θεωρίας της εξέλιξης. Ο συγγραφέας αναφέρει στην αρχή σχεδόν του πολύ ενδιαφέροντος βιβλίου του:

An indefensible mutual presumption can be kept aloft in years or even centuries because each person assumes that somebody else has some very good reasons for maintaining it, and nobody cares to challenge it.
Up to now, there has been a largely unexamined mutual agreement that scientists and other researchers will leave religion alone, or restrict themselves to a few sidelong glances, since people get so upset at the mere thought of a more intensive inquiry. I propose to disrupt this presumption, and examine it. If we shouldn’t study at all the ins and outs of religion, I want to know why, and I want to see good, factually supported reasons, not just an appeal to the tradition I am rejecting. If the traditional cloak of privacy or “sanctuary” is to be left in place, we should know why we’re doing this, since a compelling case can be made that we’re paying a terrible price for our ignorance.

Αν θεωρήσετε προκλητικά τα παραπάνω σχόλιά μου, και θελήσετε να ρίξετε το βιβλίο του Dennett στο τζάκι σας, σας προτείνω ανεπιφύλακτα και το πολύ όμορφο βιβλίο ‘The Meaning Of It All‘, του Richard Feynman, ως προσάναμμα.

The state is looking after you

A new breed of paternalists is seeking to promote
virtue and wisdom by default. Be wary.

(Leader, special report).

Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό

Το μόνο αξίωμα, το μόνο "άρθρο πίστεως" το φιλελεύθερου, είναι το πρωτείο του ατόμου και τα δικαιώματά του, όλα τα άλλα στασιάζονται, ποικίλλουν, εξελίσσονται και προβληματίζουν.

Σπάνια κάνουμε αναφορά σε ελληνικά φιλελεύθερα βιβλία, και διότι είναι λίγα και διότι η ξένη παραγωγή είναι πολύ πλουσιότερη και πρωτότυπη. Υπάρχουν όμως και οι ελάχιστες εξαιρέσεις, που αξίζουν της προσοχής και της αναφοράς μας. H Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό του Μάρκου Δραγούμη, γραμμένη στις αρχές της δεκαετίας του '90, είναι ίσως το καλύτερο βιβλίο της ελληνικής βιβλιογραφίας γύρω από το αντικείμενο (σίγουρα είναι από όσα έχω διαβάσει, και είναι τόσα λίγα που δεν νομίζω να μου έχουν ξεφύγει πολλά) και αποτελεί το καλύτερο εισαγωγικό βιβλίο στο θεωρητικό υπόβαθρο του φιλελευθερισμού.

Το βιβλίο χωρίζεται σε 5 κεφάλαια. Το πρώτο ασχολείται με το άτομο (του οποίου το πρωτείο συνιστά την πρωταξία του φιλελευθερισμού, όπως λέει ο συγγραφέας), το ενιαίο της προσωπικότητάς του, τις ευθύνες του, τα δικαιώματά του, τις αξίες των οποίων ειναι φορέας και τη σχέση του με έθνος και το θείο. Το δεύτερο μέρος παρουσίαζει την ιστορική πορεία των φιλελεύθερων ιδεών στην Ευρώπη, όπως εκφράστηκαν μέσα από τη σκέψη των Hobbes, Locke, Montesquieu, Smith, de Toqueville, St.Mill και του Hayek στον οποίο αφιερώνεται το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου.

Το τρίτο κεφάλαιο περιγράφει την λειτουργία του καπιταλισμού και του μηχανισμού του αόρατου χεριού. Πώς τελικά κατορθώνει να αυτορρυθμίζεται, να αυτοδιορθώνεται και να αυτοανανεώνεται μέσω του ανταγωνισμού καταπολεμώντας τα μονοπώλια και γεννώντας "θαύματα", όχι μόνο στον ανεπτυγμένο κόσμο αλλά και στον Τρίτο, όπως στο Χονγκ-Κονγκ, την Κορέα, την Ταϊβάν ή την Κύπρο. Αντίθετα τα παραδείγματα στην Ινδία, την Αιγυπτο, την Αφρική ή τις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, δέιχνουν ότι ανάπτυξη μέσω του κρατικίστικου δρόμου δεν υπάρχει.

Το τέταρτο κεφάλαιο εξετάζει την τελοκρατία (το βασίλειο των δοτών σκοπών του συγγραφέα), που ξεκινά ως ουτοπία και οδηγεί στον ολοκληρωτισμό μέσω ιδεολογημάτων όπως η "γενική βούληση" του Ρουσσώ ή η "πάλη την τάξεων" του Μαρξ. Ο χώρος που αφιερώνεται στην ΕΣΣΔ είναι ιδαίτερα μεγάλος. Επίσης, το κεφάλαιο αυτό εξετάζει τα ιδεολογήματα της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αναδιανομής του εισοδήματος, καθώς και τις ήπιες μορφές τελοκρατίας, μέσω της ισότητας αποτελεσμάτων, του δυτικού σοσιαλισμού. Εξετάζεται επιπλέον η οικτρή αποτυχία του αυτοδιαχειριστικού σοσιαλισμού γεικά, και στην Γιουγκοσλαβία ειδικά.

Το πέμπτο κεφάλαιο ασχολείται με τον ελληνικό φιλελευθερισμό, το κίνημα του διαφωτισμού πριν την Επανάσταση, του ρομαντισμού μετά από αυτήν, τη γέννηση του ελληνικού κράτους που κληρονόμησε τις τελοκρατικές δομές του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας, διογκώθηκε, κατέλαβε όλο το χώρο της κοινωνίας των πολιτών, άργησε να εκσυγχρονιστεί σε ένα κράτος δικαίου. Η ελληνική τελοκρατία υπό την συντηρητική, ελληνιχριστιανική ή αρχαιολατρική της μορφή, καθώς και υπό την αριστερή, κομμουνιστική ή σοσιαλιστική της εκδοχή, πολέμησε καταπολέμησε το πρωτείο του έλληνα και δυσκόλεψε τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Ο επίλογος τέλος αμφισβητεί το "τέλος της Ιστορίας" με το τέλος του κομμουνισμού και του ψυχρού πολέμου, που ήταν πολύ της μόδας όταν γράφτηκε το βιβλίο.

Το μεγάλο πλεονέκτημα του βιβλίου, το οποίο θα του επέτρεπε να έχει επίδραση στο ελληνικό κοινό, είναι ότι είναι γραμμένο από έναν ειλικρινή πρώην αριστερό. Η επιχειρηματολογία του δεν είναι απλά η παράθεση απόψεων ενός ανθρώπου που δεν είχε ποτέ επαφή με τις αριστερές ιδεοληψίες της ελληνικής κοινωνίας, όπως πχ θα μπορούσαν να κατηγορηθούν πολλοί σύγχρονοι φιλελεύθεροι. Αντίθετα, τα επιχειρήματά του βιβλίου είναι αυτά που οδήγησαν έναν αριστερό χωρίς παρωπίδες στην προσωπική του μεταστροφή και την απόρριψη όχι απλά των πρακτικών του σοσιαλισμού, αλλά και της συνολικής φιλοσοφίας που κρύβεται πίσω τους.

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Μάρκος Δραγούμης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926 και σπούδασε Ιατρική. Ως φοιτητής ανακατεύθηκε με το φοιτητικό κίνημα, εντάχθηκε στην Αριστερά, εξορίστηκε για ένα χρόνο στον Άγιο Ευστράτιο, εκλέχθηκε βουλευτής της ΕΔΑ το 1958 για να παραιτηθεί αμέσως μετά την εκλογή του υπέρ του συνεργαζομένου τότε με την ΕΔΑ Σταμάτη Μερκούρη, πατέρα της Μελίνας Μερκούρη. Ασχολήθηκε με τα δικαιώματα του ανθρώπου, το κίνημα υπέρ της ειρήνης και την δημοσιογραφία στις εφημερίδες "Αυγή" και "Δημοκρατική Αλλαγή". Το 1966 πήγε στην Αγγλία για να να μελετήσει το αγγλικό σύστημα περίθαλψης. Πριν προλάβει να τελειώσει την διατριβή του, στην Ελλάδα αναλαμβάνει την εξουσία η Χούντα των Απριλιανών, που τον αναγκάζει να παρατήσει τις σπουδές του και μετάσχει στον αντιδικτατορικό αγώνα ως μέλος του ΠΑΜ κα ιτις αντιδικτατορικής επιτροπής των Ελλήνων του Λονδίνου. Το 1970 όμως, μετά τα γεγονότα της Πολωνίας, εγκαταλειπει την Αριστερά, έχοντας πεισθεί (όπως εξήγησε σε άρθρο του) ότι ο υπαρκτός σοσιαλισμός είναι ανεπίδεκτος "βελτιώσεως", παραγωγός αθλιότητας και ανελευθερίας. Η "Πορεία προς το Φιλελευθερισμό" είναι το μεγαλύτερο συγγραφικό του έργο.

Πως ο προστατευτισμος διελυσε την ΕΑΒ

Οσοι διαβαζατε καποτε Πτηση, θα με καταλαβετε: Η Ελληνικη Αεροπορικη Βιομηχανια ηταν απο τις πρωτες εταιρεις στις οποιες ηθελα καποτε να δουλεψω. Ηθελα να γινω πιλοτος-παυλα-μηχανικος και να ασχολουμαι με δημιουργικες βελτιωσεις των Φ16 που ειχε η αεροπορια.

Ισως το ονειρο μου να ηταν ανεφικτο, αλλα η δημιουργια μιας σχετικα σοβαρης αεροπορικης βιομηχανιας δεν θα επρεπε να ειναι τοσο δυσκολη σε μια χωρα με τοσο υψηλες αμυντικες δαπανες οσο η Ελλαδα (ειμασταν το νουμερο 20 παγκοσμιως, το 2004).

Αφου ομως χασαμε την ευκαιρια για συμπαραγωγη Φ16, πριν 15 περιπου χρονια, ειχαμε την ευκαιρια προσφατα να συμμετασχουμε στην παραγωγη του Eurofighter. Σε μια εποχη που ολες σχεδον οι δυτικες χωρες μειωναν τις αμυντικες τους δαπανες, ο ελληνικος αμυντικος προϋπολογισμος φαινοταν πολυ ευχαριστος στις βιομηχανιες. Ετσι η EADS (ο γιγαντας που προεκυψε απο την συγχωνευση 4 ευρωπαϊκων εταιρειων και κατασκευαζει και το Airbus μεταξυ αλλων) προσεφερε στην Ελλαδα να δωσει σοβαρο υποκατασκευαστικο εργο στην ΕΑΒ, με μια απλη προϋποθεση: την ιδιωτικοποιηση της.

Συμφωνα ομως με την Ελευθεροτυπια, το τιμημα που προσεφεραν για να αγορασουν την ΕΑΒ ηταν υπερβολικα χαμηλο. Εγω απορω λιγο με τον αρθρογραφο της "Ε" ομως που λιγο παρακατω μας λεει οτι η ΕΑΒ ειναι σταθερα ασθενης και συνηθως μαλιστα και ζημιογονος! Δηλαδη η EADS προσεφερε λεφτα για μια βιομηχανια που σημερα κοστιζει στους Ελληνες πολιτες δεκαδες εκατομμυρια ευρω! Και φυσικα η EADS προσεφερε και καλες θεσεις εργασιας. Αλλα η κυβερνηση μας αρνηθηκε, προτιμησε να κρατησει την ΕΑΒ ελληνικη και σαπια, ακολουθωντας το καλο παραδειγμα της Ολυμπιακης.

Ετσι φτανουμε σημερα η ΕΕ να πιεζει για αρση του προστατευτισμου στις αμυντικες προμηθειες, κατι που θα υποχρεωνε την ελληνικη κυβερνηση να κανει ανοιχτους διαγωνισμους για την αγορα οπλικων συστηματων. Η εξελιξη αυτη σχεδον σιγουρα θα σημαινε και το τελος της ΕΑΒ, που σημερα μονο χαριστικα λαμβανει εργο απο την ελληνικη κυβερνηση. Το αστειο ειναι οτι η Ελευθεροτυπια το βλεπει αυτο σαν κατι κακο! Μισο λεπτο, ειναι κακο:

α) να σταματησει να αιμορραγει το δημοσιο απο την ζημιογονα ΕΑΒ
και
β) να αγοραζουμε επιτελους πιο φτηνα οπλα*, εξοικονομωντας πορους για την παιδεια π.χ. ?

Για μια ακομη φορα, κατι που θα επρεπε να εχουμε σκεφτει μονοι μας, παρουσιαζεται σαν βασανιστηριο επιβεβλημενο απο την ΕΕ. Εγω λεω, ας μας φερνει τετοια "κακα" καθε χρονο η ΕΕ!


*εδω θεωρω πιθανο οχι μονο να γλιτωσουμε τις χαριστικες αναθεσεις σε ακριβες ελληνικες εταιρειες, αλλα ισως και τις απιστευτες προμηθειες που πληρωνουμε σε καθε λογης μεσαζοντες...

French Rooster

Νομίζω το εξώφυλλο του Economist δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητο.
Βρήκαμε και μεις το ζώο που είναι ταυτισμένο με την χώρα που αντιπροσωπεύει, περισσότερο από κάθε άλλη στην Ευρώπη (εκτός ίσως από τη χώρα μας), όλες τις αντιφιλελεύθερες νοοτροπίες. lol
France faces the future

Εθνικη/Φινανσμπανκ και η καταρα του νικητη

Θα ακουσατε μαλλον οτι η Εθνικη Τραπεζα εξαγορασε 46% της τουρκικης Φινανσμπανκ, με σκοπο να αγορασει επιπλεον ποσο και να αποκτησει την πλειοψηφια. Η ειδηση εφτασε μεχρι και στο περιβοητο Lex Column των Φινανσιαλ* Ταϊμς. Θα ακουσετε πολλες υπερβολες για το θεμα, απο το οτι ειναι συμβολο ελληνοτουρκικης συνεργασιας μεχρι ιστοριες για ελληνικες αποβασεις, επιδρομες, ο μαρμαρωμενος βασιλιας ξαναχτυπα κτλ

Αλλα ακομα και στις σοβαρες αποψεις, μερικοι μιλανε για τα πολιτικα οφελη ή τον συμβολισμο της κινησης. Δεν με ενδιαφερει τοσο. Αν θελουμε διπλωματικα οφελη, υπαρχουν αρκετοι αλλοι, πιο ευθεις δρομοι**. Αλλες αναλυσεις μιλανε με δεος για τα μεγεθη της εταιρειας που θα δημιουργηθει απο την συγχωνευση: Ενεργητικο σχεδον 70 δις ευρω, 10 εκατ. πελατες, 1030 καταστηματα. Δεν ειναι κατι εντυπωσιακο μπροστα στις πρωτοκλασατες ευρωπαϊκες τραπεζες (η Deutsche Bank π.χ. εχει ενεργητικο 992 δις ευρω), αλλα ειναι ενα σχετικα καλο μεγεθος για την ΝΑ Ευρωπη. Αλλα αυτο που ξεχνανε οι αναλυτες, ειναι οτι τελικα απο μονο του μας ειναι αδιαφορο ποσο μεγαλη θα ειναι η εταιρεια (ενδιαφερει μονο τους διοικητες της τραπεζας που θα εχουν μεγαλυτερο γραφειο).

Προσωπικα προτιμω μια ψυχραιμη αναλυση του αν ειναι καλο για τους μετοχους της Εθνικης και τους πελατες της.
Οι μεν πελατες θα ωφεληθουν λιγο απο τις οικονομιες κλιμακας, που θα κανουν την τραπεζα πιο αποτελεσματικη και αρα τα προϊοντα της πιο φτηνα. Αυτη η συγχωνευση ειναι σιγουρα καλυτερη για τους πελατες απο την σχεδιαζομενη απο την κυβερνηση Σημιτη, μεταξυ Αλφα και Εθνικης, που θα ειχε δημιουργησει εναν καταστροφικα μονοπωλιακο παικτη στην Ελλαδα. Αλλα στην περιπτωση που η Εθνικη συγχωνευεται με μια ξενη τραπεζα οπως τωρα, σε γενικες γραμμες καλο για τους πελατες ειναι αυτο που την κανει πιο αποτελεσματικη. Ηταν λοιπον αυτη η κινηση η πιο αποτελεσματικη?

Εδω αμφιβαλλω, και ετσι αμφιβαλλω αν ηταν και η καλυτερη κινηση για τους μετοχους της τραπεζας. Ειναι γενικα γνωστο οτι οι συγχωνευσεις ειναι μια δυσκολη υποθεση, συχνα καταστρεφεται αρκετη μετοχικη αξια στην διαδικασια να ενωθουν πληροφορικα συστηματα αλλα και νοοτροπιες διοικησης. Αλλα και η ιδια η εξαγορα εχει ενα ρισκο: οταν μερικα ατομα διαγωνιζονται για να αγορασουν ενα αντικειμενο με κοινη αξια για ολους, υπαρχει η καταρα του νικητη, αυτος που κερδιζει συχνα βρισκει οτι κερδισε επειδη απλα εδωσε υπερβολικα πολλα λεφτα!
Η Εθνικη Τραπεζα κερδισε την Φινανσμπανκ, σε εναν διαγωνισμο κοντρα στην τεραστια Citigroup. Εχει η Εθνικη καλυτερα σχεδια για την Φινανσμπανκ, μπορει να βγαλει μεγαλυτερη αξια απο αυτην, αποτι η υπερπαραγωγικη Citigroup? Ή μηπως απλα οι διευθυνοντες την ΕΤΕ αποφασισαν να κερδισουν παση θυσια, ακομα και αν χασει η τραπεζα, για να ικανοποιησουν την μεγαλομανια τους? Το Λεξ Κολουμν φαινεται να θεωρει την κινηση της ΕΤΕ σχετικα λογικη. Το τιμημα ηταν υψηλο, αλλα η ΕΤΕ θα πληρωσει μεταξυ αλλων κανοντας αυξηση μετοχικου κεφαλαιου, αξιοποιωντας την δικη της υψηλη αποτιμηση.

Αλλα αν η ΕΤΕ ηθελε να αξιοποιησει την υψηλη της αποτιμηση για να κανει μια εξαγορα, δεν θα ηταν καλυτερο να εξαγοραζε μια τραπεζα μεσα στην Ευρωζωνη, ωστε να μην υπαρχει συναλλαγματικο ρισκο*** αλλα και να αποκτησει την τεχνογνωσια μιας σοβαρης ευρωπαϊκης τραπεζας? Θα ομολογησω εδω οτι δεν ειναι κατι που μπορω να αποδειξω περαν πασης αμφιβολιας, αλλα αισθανομαι οτι οι ελληνικες εταιρειες πρεπει να κοιταζουν προς την Δυση. Το να αγοραζουν μικρες επιχειρησεις σε ασθενεις χωρες, δεν προσφερει πολλα. Πραγματικα δυνατες, παραγωγικες και στην κορυφη της καινοτομιας θα γινουν οταν ανταγωνιζονται με τους καλυτερους, οχι αν ειναι στους στραβους οι μονοφθαλμοι. Και αν νομιζετε οτι ειναι αδυνατο για μια νοτιοευρωπαϊκη τραπεζα να αγορασει μια μεγαλη βορειοευρωπαϊκη, ξαναδειτε την περιπτωση Santander - Abbey...


*οι Αγγλοι φιλοι μου επιμενουν οτι ειναι φινανσιαλ, οχι φαϊνανσιαλ
**δεν πιστευω στους σημαιοφορους, υπογειους διπλωματες κτλ Το καλυτερο που μπορει να κανει η Εθνικη Τραπεζα ειναι να φροντιζει τους πελατες και τους μετοχους της. Η διπλωματικα καλυτερα να γινεται απο επαγγελματιες...
***οσο διολισθαινει η τουρκικη λιρα, η ΕΤΕ θα χανει λεφτα. Και η Τουρκια δεν εχει καλο ιστορικο χαμηλου πληθωρισμου που θα σημαινε σταθερο νομισμα.

Πηγες: Ναυτεμπορικη, Financial Times, μελετη περι ευρωπαϊκων τραπεζικων συγχωνευσεων απο την AT Kearney

Πανεπιστήμια και Αγορά

Νέο Άρθρο

Το Ελληνικό Πανεπιστήμιο στη δεκαετία του ’60 βρισκόταν στο μεταίχμιο της αλλαγής. Η κυριαρχία της έδρας, η αυθεντία του καθηγητή, το αυστηρό των παρακολουθήσεων, η αγωνιώδης προσπάθεια του φοιτητή για το πτυχίο. Από την άλλη πλευρά οι νέες ιδέες. Τα πρακτικά αιτήματα 10% για την παιδεία, δωρεάν βιβλία, αύξηση των θέσεων των νεοεισερχομένων μαζί με τη διεκδίκηση για την καθιέρωση της δημοτικής, εξάντλησαν το βάθος του περιεχομένου της αλλαγής. Το 10% ποτέ δεν δόθηκε από τον κρατικό προϋπολογισμό για την παιδεία και ούτε είναι ποτέ δυνατό να δοθεί από καμία κυβέρνηση. Άρα πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι χρηματοδότησης..

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Υπερβολική γραφειοκρατία στις υιοθεσίες;

Έχουμε κανένα δικηγόρο στην παρέα να μας πει την άποψή του για αυτό;:
Ένα σημαντικό πρόβλημα με τις υιοθεσίες.

Συνήθως δεν ασχολούμαι ενεργά με τέτοιου είδους πράγματα ("ενεργοποιηθείτε" κλπ), αλλά το συγκεκριμένο μου κίνησε το ενδιαφέρον. Καταλαβαίνω ότι ο νόμος μάλλον είναι φτιαγμένος έτσι, ώστε να δυσκολεύει το εμπόριο βρεφών, όμως εδώ μιλάμε για παιδιά από τα Ιδρύματα Κοινωνικής Πρόνοιας.

Επίσης καταλαβαίνω ότι αν ο νόμος χαλαρώσει, θα πρέπει πραγματικά να εμπιστευτούμε τους λειτουργούς των ιδρυμάτων (και του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα) ότι γενικά θα μείνουν αμέτοχοι σε αυτό το εμπόριο. Θα ήταν ουτοπικό να υποθέσω ότι δε θα υπάρξει κανένα τέτοιου είδους πρόβλημα, οπότε το θέμα είναι αν, από νομικής πλευράς, μια αλλαγή του νόμου θα λύσει περισσότερα προβλήματα από ό,τι δημιουργήσει.

Το εμπόριο βρεφών είναι για πολλούς (απαισιόδοξους ή ρεαλιστές; δεν ξέρω) το εμπόριο του μέλλοντος. Η υπόθεση δεν είναι απλή στο μυαλό μου.

Δεν είμαι κανείς νομικός για να έχω εμπεριστατωμένη άποψη και πραγματικά θα ήθελα να ακούσω κάποιον πιο ειδικό. Ή και οποιοδήποτε επιχείρημα, υπέρ ή κατά.

Ο φοιτητικός συνδικαλισμός και το πανηγύρι της κοροϊδίας

Τα ελληνικά ΑΕΙ τα τελευταία 30 χρόνια έχουν λειτουργήσει με ένα συγκεκριμένο σκοπό, να παράγουν πτυχιούχους. Όχι να δημιουργούν καταρτισμένα στελέχη και επιστήμονες, αλλά να παρέχουν πτυχιά, που συχνά δεν έχουν μεγαλύτερη αξία από το χαρτί στο οποίο τυπώθηκαν. Μοιράζουν ουσιαστικά πιστοποιήσεις τυπικών προσόντων, που εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων είναι πολύ αδύναμα στον ανταγωνισμό. Ανάμεσα στα πολλά άλλα, ένας βασικός λόγος είναι ότι τα πανεπιστήμια μετατράπηκαν σε μηχανισμούς δημιουργίας δημοσίων υπαλλήλων για ένα γιγαντούμενο δημόσιο τομέα, που προσέφερε μόνιμη απασχόληση χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις κατάρτισης. Μια ολόκληρη κοινωνία εθίστηκε να πιστεύει ότι η επαγγελματική εξασφάλιση δεν έρχεται με τις γνώσεις, την δουλειά και την προσπάθεια στο αντικείμενο του επαγγέλματος αλλά στην επιτυχία στις εξετάσεις εισόδου στα ΑΕΙ. Από και πέρα άρχιζαν υποτίθεται τα εύκολα.

Όταν όμως δεν υπάρχουν απαιτήσεις για το επίπεδο των αποφοίτων, δεν υπάρχει μια συνεχής πίεση και ανατροφοδότηση, τότε το σύστημα εκπαίδευσης ατονεί. Στη χώρα μας δε υπάρχει σύνδεση της εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς αλλά μόνο με τις ανάγκες πολιτικών εντυπώσεων της εκάστοτε κυβέρνησης και με τις ανάγκες εξουσίας των καθηγητών της. Καταλήξαμε σε ένα εντελώς σάπιο σύστημα με πολλά προβλήματα, αποτέλεσματα της αποσύνδεσής του με τις ανάγκες των αποφοίτων του. Τα πανεπιστήμια γέμισαν με καθηγητές ΑΕΙ με μηδενικό ενδιαφέρον για τους φοιτητές τους, αφού δεν υπάρχει κανένας μηχανισμός που να τους αναγκάζει να ασχοληθούν με το αντικείμενο για το οποίο πληρώνονται. Η οικογενειοκρατία, ο νεποτισμός, η διαφθορά να έχει γίνει θεσμοί. Όταν, χάρη στο αυτοδιοικούμενο (αλλά όχι αυτοσυντήρητο) των ΑΕΙ, οι κρινόμενοι είναι ταυτόχρονα και κριτές, ο έλεγχός τους είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος.

Έτσι σήμερα τα ΑΕΙ διοικούνται από τους καθηγητές τους, ελέγχουν οι ίδιοι με φωτογραφικές προκυρήξεις κάθε νέα είσοδο (που σπάνια δεν είναι πια συγγενής κάποιου) και δεν εφαρμόζεται κάποιος αντικειμενικός τρόπος αξιολόγησης της εκπαίδευσης που παρέχουν και της απόδοσης των κρατικών χρημάτων που σπαταλούν. Υπάρχει όμως, δυστυχώς για τους αποφοίτους τους, η διεθνής κατάταξη των ελληνικών ΑΕΙ, που είναι προσβλητική για τα μυαλά τόσων νέων ανθρώπων που σπαταλούν τα καλύτερά τους χρόνια σε ένα τέτοιο σύστημα, αλλά ταυτόχρονα απόδειξη της αποτυχίας όσων τόσα χρόνια σχεδίσαν και δημιούργησαν αυτό το γραφειοκρατικό αντιπαραγωγικό τέρας.

When a man spends his own money to buy something for himself, he is very careful about how much he spends and how he spends it. When a man spends his own money to buy something for someone else, he is still very careful about how much he spends, but somewhat less what he spends it on. When a man spends someone else's money to buy something for himself, he is very careful about what he buys, but doesn't care at all how much he spends. And when a man spends someone else's money on someone else, he does't care how much he spends or what he spends it on.
Milton Friedman

Δεν θα κάτσω να αναλύσω κι άλλο όλα τα στραβά των ελληνικών δημόσιων ΑΕΙ. Είναι άλλωστε σαν να παραβιάζω ανοιχτές θύρες, αφού τα προβλήματά τους έχουν επισημανθεί και αναλυθεί κατ'επανάληψη. Θα σχολιάσω λίγο μια συγκεκριμένη τραγική έκφραση του σάπιου συστήματος, τον φοιτητικό συνδικαλισμό. Είναι άλλο ένα κομμάτι του πολυπλόκαμου διαπλεκόμενου συστήματος δημόσιων σχέσεων, που παίζει ελεύθερα στην πλάτη μας τα παιχνίδια εξουσίας του , αδιαφορώντας για την σπατάλη στο δημόσιο χρήμα.

Την μεγαλύτερη διαστροφή του ρόλου του φοιτητικού συνδικαλισμού την έφερε η θεσμοθέτηση της συμμετοχής στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ. Οι φοιτητές απέκτησαν θεσμικά εξουσία και ψήφους πάνω σε ζητήματα διαχείρησης του πανεπιστημίου. Μιας διαχείρησης που χρησιμοποιεί κρατικά χρημάτα χωρίς να λογοδοτεί, χωρίς να ελέγχεται και χωρίς να αξιολογείται το αποτέλεσμά της. Έτσι δημιουργήθηκαν οι τέλειες συνθήκες διαφθοράς και συναλλαγής μεταξύ των συνδικαλιστών και του καθηγητικού κατεστημένου. Κάθε συνδικαλιστής έχει πολλά περισσότερα να κερδίσει μέσω της εξαργύρωσης της θεσμικής του εξουσίας, σε σχέση με τα κέρδη του από το να την χρησιμοποιήσει προς όφελος των συμφοιτητών του. Οι λίγοι, των οποίων η συνείδηση δεν επιτρέπει τέτοιες μεθόδους, γρήγορα αποβάλλονται από το σύστημα.

Οι συνδικαλιστές συμμετέχουν στις διαδικασίες εκλογής καθηγητών, κρίσεων και προαγωγών σε ανώτερες βαθμίδες, εκλέγουν προέδρους τμημάτων και πρυτάνεις. Ειδικά οι εκλογές προέδρων και πρυτάνεων είναι τρομερά σημαντικές, αφού αυτές οι θέσεις διαχειρίζονται μεγάλους δημόσιους πόρους χωρίς κανένα ουσιαστικό έλεγχο, και τα ξεροκόμματα που αντιστοιχούν στις ψήφους των φοιτητών εκλεκτόρων δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητα. Αυτά δεν έχουν τίποτα να κάνουν με την εκπροσώπηση των φοιτητικών προβλημάτων, που είναι υποτίθεται ο ρόλος τους.

Όταν οι φοιτητές ψηφίζουν στις φοιτητικές εκλογές στήνεται ένα ολόκληρο πολύχρωμο πανηγύρι, κοροϊδεύοντας τους ψηφοφόρους ότι έχουν την παραμικρή σημασία το χρώμα της αφίσας, τα τραγούδια, τα πολιτικά φυλλάδια ή οι ιδεολογίες. Αυτό που έχει σημασία είναι τα κορόιδα να δώσουν με τις ψήφους τους την δύναμη στους συνδικαλιστές να αποκτήσουν αρκετούς ψήφους στα όργανα του πανεπιστημίου και των τμημάτων του, αρκετούς εκλέκτορες στις προεδρικές και πρυτανικές εκλογές, ώστε να μπορέσουν να τα διαπραγματευτούν και να τα εξαργυρώσουν με χρήματα, βαθμούς, πέρασμα μαθημάτων, άκοπα διδακτορικά κτλ. Πολλοί φοιτητές είναι πραγματικά ανυποψίαστοι, ειδικά στα μικρά έτη, όσο μεγαλώνουν μαθαίνουν να συναλλάσονται και μην χαρίζουν την ψήφο τους αλλά να την πουλάνε με ανταλλάγματα. Οι φοιτητές εθίζονται από μικροί στην αναξιοκρατία, το ρουσφέτι, τις δημόσιες σχέσεις, την πνευματική ανεντιμότητα, τον κοινωνικό εκβιασμό και την ελάχιστη προσπάθεια, νοοτροπίες απόλυτα συμβατές με δημόσιους υπαλλήλους της χώρας μας, αλλά όχι για παραγωγικούς επιστήμονες.

Από αυτό το πανηγύρι της διαφθοράς δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα πολιτικά κόμματα. Από πολύ νωρίς κατάφεραν να χαλιναγωγήσουν τις πολιτικές ανυσηχίες των νέων φοιτητών και να τις καλουπώσουν στα μέτρα τους. Εισχώρησαν στα πανεπιστήμια, όπως έχουν κάνει σε κάθε έκφραση της δημόσιας ζωής μας. Σχεδόν όλες οι φοιτητικές παρατάξεις σήμερα είναι ουρές των αντίστοιχων κομματικών στρατών, που βλέπουν το πανεπιστήμιο όχι ως χώρο μάθησης αλλά δημιουργίας εντυπώσεων. Για τα κόμματα ο φοιτητικός συνδικαλισμός είναι ένα καλό μέσο για να βρίσκουν στελέχη, να μπορούν να συνδιαλέγονται και να συναλλάσονται με το καθηγητικό κατεστημένο, να καλλιεργούν πολιτικές εντυπώσεις για την ευρύτερη κοινωνική ισχύ τους, να χρησιμοποιούν σε κινητοποιήσεις κτλ. Έτσι οι συνδικαλιστές μετατρέπονται σε απλά εκτελεστικά όργανα αποφάσεων που λαμβάνονται από τις κομματικές ηγεσίες, που παίζοντας τα δικά τους πολιτικά παιχνίδια σαφώς ιεραρχούν τα συμφέροντα πολύ διαφορετικά από αύτα των φοιτητών.

Προς τιμήν τους οι Φιλελεύθεροι του Στέφανου Μάνου, δεν δημιούργησαν αντίστοιχο διαπλεκόμενο στρατό, διότι αυτό ήταν ενάντια στις αρχές τους.

Αν το βόλεμα, η αναξιοκρατία, οι γνωριμίες, η εξάρτηση από πολιτικούς μηχανισμούς εξουσίας κτλ γίνονται στα μάτια του φοιτητή τα μέσα της επιτυχίας, τότε χρειάζεται και ένας μηχανισμός ιδεολογικής νομιμοποίησης αυτής της συμπεριφοράς. Και εδώ οι μηχανισμοί του κράτους βρήκαν ασυναίσθητα πρόθυμο σύμμαχο την αριστερή ρητορική που ανθεί στα πανεπιστημιακά θερμοκήπια σκέψης. Η ιδεολογική κυριαρχία της αριστεράς στα πανεπιστήμια, ακόμα και όταν είναι μειοψηφία αριθμητικά, δηλητηρίασε γενιές φοιτητών με την κουλτούρα της πίστης στο κράτος. Μπορεί να καταγγέλουν συνεχώς το κράτος, όχι όμως επειδή είναι υπερβολικά παρεμβατικό και δημιουργεί στρεβλώσεις, αλλά επειδή δεν παρεμβαίνει αρκετά! Το κράτος είναι η μεγάλη τροφός που οφείλει να απορροφήσει όλους τους αποφοίτους (όπως έκανε πριν κορεστεί) ή να δώσει περισσότερα κονδύλια (για να τα φάει χωρίς έλεγχο το αντιπαραγωγικό κατεστημένο). Όσο όμως και αν καταγγέλουν πρόσωπα ή πολιτικές, καθαγιάζουν την γραφειοκρατική, αντιπαραγωγική λειτουργία της δημόσιας εκπαίδευσης ως κοινωνικά ευαίσθητη, άσχετα αν τελικά είναι ο μηχανισμός των πιο άδικων διακρίσεων.

Μέσα στο αποκομμένο από την πραγματικότητα πλαίσιο του πανεπιστημίου, τα αριστερά σχήματα αποκτούν ισχύ δυσανάλογη με την επιρροή τους έξω στην κοινωνία. Είναι πραγματικά κρίμα, οι νέοι της χώρας μας να πολιτικοποιούνται μέσα σε ένα πλαίσιο ιδεολογικής κρυογεννετικής, όπου επιβιώνουν ιδεοληψίες με καμία επαφή με τις συνθήκες της πραγματικής ζωής. Οι νέοι εθίονται στην αντίληψη ότι η προσωπική επιτυχία δεν είναι αποτέλεσμα της δουλειάς, της φιλοδοξίας, της φαντασίας, της καινοτομίας, της κούρασης κτλ αλλά του κοινωνικού εκβιασμού των "αγώνων" τους (δηλαδή του κλεισίματος δρόμων, των καταλήψεων, των αποχών κτλ). Οι έμφυτες πολιτικές ανησυχίες της ηλικιάς τους καλύπτονται από κούφια συνθήματα, εύκολες απαντήσεις και έτοιμες κασσέτες των οποίων την κενότητα δεν μπορούν να αντιληφθούν παρά μόνο όταν τελειώσουν. Μένουν όμως σε πολλούς ως ιδεολογικό κουσούρι, συμβάλοντας στον παραλογισμό της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας.

Το ακόμα τραγικότερο δεν είναι ότι αυτά τα κουσούρια γίνονται ιδεολογία όσων εκμεταλλεύονται την διαφθορά του συστήματος για να ανέβουν. Αυτοί είναι οι λιγότεροι ευπρόσβλητοι. Είναι ότι πείθουν τα θύματα, τα κοροϊδα της υπόθεσης όχι μόνο να ανέχονται αυτό το σύστημα αλλά και να παλεύουν για την διατήρησή του! Βγαίνουν σήμερα φοιτητές και διαμαρτύρονται μαζικά για να διατηρηθεί το δημόσιο μονοπώλιο στα ΑΕΙ, που παράγει απόφοιτους με τυπικά προσόντα, επιστημονικές ελλείψεις και νοοτροπία αποφυγής της προσπάθειας, συντηρώντας τα προνόμια του κατεστημένου των διαχειριστών τους. Την ώρα που οι ίδιοι έχουν μόνο να κερδίσουν από την ύπαρξη ελεύθερων επιλογών εκπαίδευσης και τον ανταγωνισμό των πανεπιστημίων. Αξίζουν συγχαρητηρίων όσοι κατάφεραν να διαστρέψουν τόσο πολύ τα μυαλά γενιών ολόκληρων νεών ανθρώπων ώστε να φωνάζουν με τόσο πάθος εναντίον των συμφερόντων τους.

Μεθαύριο θα στηθεί και πάλι το πανηγύρι να πειστούν τα κορόιδα να δώσουν την ψήφο τους στους διεφθαρμένους συμφοιτητές τους κάθε χρώματος. Δεν θα κάτσω να γίνω γραφικός μιλώντας για αναγκαίες θεσμικές αλλαγές, ιδιωτικά ΑΕΙ κτλ. Απλά λυπάμαι όσους, όπως εγώ, έζησαν, ζουν ή θα ζήσουν τα φοιτητικά τους χρόνια σε ελληνικά ΑΕΙ...

Rooster Review 1-3/2006

Είναι έτοιμο το τέταρτο pdf τεύχος του Rooster Review, η τριμηνιαία συλλογή των κειμένων της σελίδας μας. Αυτό το τεύχος κυκλοφορεί με δύο εξώφυλλα, και τα δύο αφιερωμένα στην Κοπεγχάγη, για να διαλέξετε αυτό που προτιμάτε. Επίσης προσθέσαμε και μερικά κείμενα από το blog. Μπορείτε όπως πάντα να το κατεβάσετε, να το τυπώσετε και να το φωτοτυπήσετε ελεύθερα.

e-Rooster: Το Σχίσμα...

Καλή Πρωταπριλιά!

Όταν μερικές καταστάσεις φτάνουν να γίνονται δυσάρεστες, είναι καλύτερα να τελειώνουν και μένουν οι όμορφες στιγμές...

Όπως ίσως έχετε αντιληφθεί μεταξύ αρκετών μελών μας υπέβοσκαν σοβαρές ιδεολογικές και πολιτικές αντιθέσεις. Προτιμήσαμε να χωρίσουμε τους δρόμους μας προκειμένου να μην φτάσουμε σε απροχώρητες καταστάσεις.

Δυστυχώς δεν έχουν επιλυθεί όλα τα νομικά προβλήματα (αν και οι δύο πλευρές διαθέτουν νομικούς) ακόμα, ειδικά ως προς τη χρήση του ονόματος και της κυρίως σελίδας. Προς το παρόν θα βρίσκετε αρκετά τα πρώην μέλη μας στα προσωρινά τους blog, μέχρι να οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες τις διάσπασης:




Θέλουμε να ευχαριστήσουμε όσους τους αναγνώστες μας, είτε συμφωνούσαν με όσα διάβαζαν είτε όχι, για το όμορφο ταξίδι μας μέχρι εδώ.