Κυριακή, Δεκεμβρίου 31, 2006

Καλή Χρονιά!

Ευχές προς όλους, το 2007 να είναι ευτυχισμένο, παραγωγικό και δημιουργικό! Πάντα με υγεία!

Το 2007 να είναι ένα έτος εκπλήρωσης προσωπικών στόχων και φιλοδοξιών και αξιοποίησης δυνατοτήτων και προοπτικών. Όπως έλεγε και ο DeNiro στο "A Bronx Tale": there's nothing worse than wasted talent. Ελπίζω το 2007 να μην αφήσει κανενός τα ταλέντα αναξιοποίητα.

Ο θάνατος δεν είναι ποινή, είναι εκδίκηση

Πριν λίγες ώρες εκτελέστηκε με απαγχονισμό ο Σαντάμ Χουσεϊν, μετά τη καταδίκη του για εγκλήματα σε βάρος του κουρδικού πληθυσμού του (όπως ο βομβαρδισμός με χημικά κουρδικών πόλεων το 1988). Τα αραβικά δίκτυα μετέδωσαν εικόνες πανηγυρισμών σε κεντρικές πλατείες και στο σιϊτικό τμήμα της Βαγδάτης. Όσο ανακουφισμένος και να αισθάνεται ένας λαός (ή ένα τμήμα του) από την εκτέλεση του ανθρώπου που βρισκόταν στην κορυφή ενός μηχανισμού που δολοφόνησε εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες (μπορεί να μην βρέθηκαν όπλα μαζικής καταστροφής, αλλά οι μαζικοί τάφοι αγνοούμενων αντιφρονούντων είναι άφθονοι), η θανατική ποινή δεν είναι ούτε απάντηση στα εγκλήματά του, ούτε απόδοση δικαιοσύνης, ούτε βάση για ένα διαφορετικό καθεστώς.

H θανατική ποινή δεν είναι απλά αντιφιλελεύθερη. Είναι απάνθρωπη, αντιδημοκρατική και συχνά άδικη. Είναι μια πράξη εκδίκησης της κοινωνίας επί του εγκληματία και καταργεί τον σωφρονιστικό προορισμό της δικαιοσύνης. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει ως διαθέσιμη επιλογή από κανένα δικαστήριο. Δε πρέπει κανένα νομοθετικό πλαίσιο, καμίας χώρας να την καθιερώνει ως ποινή. Κανένα κράτος δεν μπορεί να έχει δικαιώμα ζωής ή θανάτου επί των πολιτών του, και δεν μπορεί να εκχωρείται στο κράτος μια τόσο σημαντική εξουσία. Και επιπλέον, δεν είναι καθόλου σπάνιο το δικαστήριο να έχει σφάλει, και δεν θα πρέπει να έχει την δυνατότητα να επιβάλλει μια μη-αναστρέψιμη και μη-επανορθώσιμη ποινή (στις ΗΠΑ τα δικαστικά λάθη φτάνουν περίπου στο 10% των περιπτώσεων καταδίκης σε θάνατο, απαράδεκτο και επικίνδυνο ποσοστό).

Η καταδίκη σε θάνατο και η εκτέλεση του Χουσεϊν ήταν ένα πολιτικό σφάλμα. Ήταν λάθος το ότι το νομοθετικό σύστημα επιστρέπει τέτοιες ποινές. Ήταν λάθος γιατί μετατρέπει έναν εγκληματία σε ήρωα, γιατί εμποδίζει την συμφιλίωση και την συνύπαρξη των διαφόρων φυλετικών και πολιτικών ομάδων σε μια χώρα σε καθεστώς αποσταθεροποίησης και εμφυλίου και γιατί παρεμπόδισε την δίκη του εγκληματία για μια σειρά ακόμα βαρύτερων εγκλημάτων. Δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε και ούτε ήταν ποτέ να αποδοθεί για τον υπεύθυνο εκατοντάδων χιλιάδων νεκρών. Καμία ποινή δεν ισοφαρίζει τέτοιου μεγέθους εγκλήματα. Όπως δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε στην Νυρεμβέργη, ούτε θα μπορούσε αν είχαν δικαστεί ο Πολ Ποτ, ο Στάλιν, ο Λένιν ή ο Μάο. Αυτό που έγινε ήταν απλά η συμβολική εκδίκηση των πολιτικών και φυλετικών ομάδων του Ιράκ, που βρίσκονται σήμερα σε θέση ισχύος, για όσα υπέστησαν από τον Χουσεϊν όσο τους καταπίεζε. Και απλά θα διαιωνίσει τις πράξεις εκδίκησης και αποσταθεροποίησης (μέχρι της αιματηρής πλήρους επικράτησης της μίας πλευράς ή του διαμελισμού της χώρας).

Παρασκευή, Δεκεμβρίου 29, 2006

Ο Μίλτον Φρήντμαν για τα ναρκωτικά

Νέο Άρθρο

O Μίλτον Φρήντμαν υπήρξε συνειδητά ένας ακτιβιστής οικονομολόγος που χωρίς να πάψει ποτέ να είναι προσηλωμένος στην οικονομική επιστήμη ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για τις πρακτικές εφαρμογές της. Εκτός από τη θεωρητική ανάλυση τόνιζε, ότι τον ενδιέφεραν κυρίως οι βίδες και τα παξιμάδια.

Ένας από τους τομείς –όχι σίγουρα ο μόνος- που ο Φρήντμαν άσκησε μέχρι το θανατό του σκληρή κριτική στην Αμερικανική κυβέρνηση ήταν η πολιτική που ακολουθούσε η τελευταία εναντίον των ναρκωτικών, πολιτική που ο πατέρας Μπους είχε ονομάσει «ο Πόλεμος εναντίον των ναρκωτικών». Στην Ελλάδα είχαμε την ευκαιρία το έτος 1990 -σε δορυφορική σύνδεση- να τον ακούσουμε να μιλάει για το θέμα αυτό σε συνέδριο που διοργάνωσε η Διεθνής Αντιαπαγορευτική Ένωση.

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Πέμπτη, Δεκεμβρίου 28, 2006

Η χίμαιρα της «οικολογικής συνείδησης»

Νέο Άρθρο

Το σύνθημα της «βιώσιμης ανάπτυξης» είναι αναμφίβολα ένα από τα πιο ελκυστικά και δημοφιλή συνθήματα της εποχής μας. Ο σεβασμός για το περιβάλλον έχει φτάσει να είναι σε πολλές χώρες ένα από τα κριτήρια του προσδιορισμού του ηθικού προσώπου. Όπως γράφει ο ζωολόγος Matt Ridley: «Το να υποστηρίζει κανείς τη μόλυνση του περιβάλλοντος σήμερα θεωρείται τόσο κακό όσο να υποστήριζες τον Σατανά τον 13ο αιώνα»...

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Τετάρτη, Δεκεμβρίου 27, 2006

Γραφειοκρατικό κράτος και Κοινωνία των Πολιτών: η ώρα της ρήξης;

Νέο Άρθρο

Πρόσφατη δημοσκόπηση για λογαριασμό του τηλεοπτικού σταθμού Αlphα έφερε στο φως νέα σημαντικά στοιχεία για τη στάση της κοινής γνώμης στο θέμα του ΟΤΕ, των αποκρατικοποιήσεων και της ειδικής θέσης που απολαμβάνουν στην ελληνική κοινωνία οι δημόσιοι υπάλληλοι. Σε ποσοστό 52,2% οι Έλληνες φαίνεται να στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις στον ΟΤΕ. Οι περισσοτεροι πολίτες, παράλληλα, φέρονται να πιστεύουν ότι η ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης θα οδηγήσει στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ανεξαρτήτως του αν η πραγματική πλειοψηφία των πολιτών είναι όντως υπέρ των μεταρρυθμίσεων, με την επιφύλαξη δηλαδή που προσδίδει σε μια δημοσκόπηση το περιορισμένο της εύρος δειγμάτων, είναι σίγουρο ότι ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας δεν συμμερίζεται –πια- το αντικαπιταλιστικό πάθος του ντόπιου συνδικαλισμού.


*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Τρίτη, Δεκεμβρίου 26, 2006

Deja Vu!

Όσοι έχουν διαβάσει το Fountaihead της Ayn Rand, δεν θα πρέπει να ένιωσαν ιδιαίτερη έκπληξη το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων από τα κάλαντα που έψαλε ο κ.Σωμερίτης. Το είδος αυτό της δημοσιογραφίας τους ένα φάνηκε γνώριμο deja vu, γεγονός όμως που δεν το καθιστά λιγότερο απεχθές. Η αρθρογραφία του Έλσγουορθ Τούχεϋ αποτελεί σχεδόν τυπική απεικόνιση της συνηθισμένης αρθρογραφίας στον ελληνικό τύπο (με κάπως υψηλότερο επίπεδο βέβαια στην περίπτωση του μυθιστορήματος).

Ο κ.Σωμερίτης μας έκανε την τιμή να αφιερώσει την στήλη του στην Φιλελεύθερη Συμμαχία και την εκδήλωσή μας για τον Milton Friedman. Ας την απολαύσουμε σιγά σιγά και με δόσεις και εδώ:

Από τους τρεις πρωταγωνιστές της πολύχρονης Χιλιανής τραγωδίας πέθαναν πρόσφατα οι δύο (ο στρατηγός Πινοσέτ και ο νομπελίστας νεοφιλελεύθερος οικονομολόγος Φρίντμαν) και επιζεί ο τρίτος, δηλαδή ο Κίσιντζερ.
Ένας πονηρός αρθογράφος που δεν έχει επιχειρήματα ξέρει πολύ καλά πώς να καλύπτει την ανεπάρκειά του. Με αυθαίρετες συγκρίσεις και γενικεύσεις που δίνουν ως γενική εικόνα το μήνυμα που θέλει να περάσει, χωρίς να μπει στη βάσανο της θεμελίωσης. Εδώ λοιπόν ξεκινάει με την παράλογη εξίσωση 3 ανθρώπων μοιράζοντας ουσιαστικά το φταίξιμο της τραγωδίας στα 3. Δίνει την εντύπωση α) ότι υπήρξε συνεργασία των 3, β) ότι φταίνε το ίδιο (για να φορτίσει αρνητικά τον αναγνώστη μιας ο Friedman ξαφνικά τοποθετείται στο ίδιο σκαλί με τον άμεσα υπεύθυνο χιλιάδων δολοφονιών και εξαφανίσεων).

Ο Πινοσέτ έχει αδιαμφισβήτητα εγκληματήσει. Ο Κίσιντζερ έχει παίξει ρόλο στην εκτροπή του πολιτεύματος. Ο Friedman τι ακριβώς έκανε; Η παρέμβαση του Friedman στην Χιλή ήταν να την επισκεφθεί, καλεσμένος από Χιλιανούς οικονομολόγους και έδωσε μια διάλεξη στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο, με κοινό οικονομολόγους, για την ευθραυστότητα της ελευθερίας, στην οποία το κύριο επιχείρημα ήταν ότι ο περιορισμός της οικονομικής ελευθερίας ανοίγει τον δρόμο για την απώλεια της πολιτικής, και ότι η κατάσταση στην Χιλή εκείνη την εποχή δεν ήταν ένα συμπτωματικό γεγονός αλλά είχε βάθος δεκαετιών σε περιοριστικές πολιτικές που άνοιξαν τον δρόμο. Επίσης συναντήθηκε μια φορά για 45 λεπτά με τον δικτάτορα και αντάλλαξε μερικές επιστολές μαζί του, για να τον πείσει για την ανάγκη μιας διαφορετικής οικονομικής πολιτικής (η οποία ήταν αναγκαία και για οικονομικούς λόγους καθώς 2 χρόνια Αλλιέντε και 2 χρόνια Πινοσέτ την είχαν οδηγήσει στο χείλος της καταστροφής, αλλά και πολιτικούς αφού η οικονομική ελευθερία είναι αναγκαία προϋπόθεση για να αποκατασταθεί και η πολιτική χωρίς να διαλυθεί η χώρα).

Ο Friedman δεν υπήρξε ποτέ σύμβουλος του καθεστώτος, ούτε ποτέ επιδοκίμασε τις πολιτικές πρακτικές του και τα εγκλήματά του (όπως ακριβώς αντίστοιχα δεν επιδοκίμαζε ούτε τα καθεστώτα της Γιουγκοσλαβίας, της Νότιας Αφρικής, της Κίνας, της ΕΣΣΔ κτλ, τα οποία επίσης επισκέφθηκε). Θα ήταν πολύ εύκολο για αυτόν, απλά να κάθεται στο γραφείο του και να γράφει πύρινα κείμενα εναντίον του καθεστώτος της Χιλής. Θα αποσπούσε ίσως την επιδοκιμασία των απανταχού Σωμερίτιδων (αν και αμφιβάλλω, διότι όποιος έχει κίνητρο να συκοφαντήσει κάποιον, όλο και από κάπου θα πιαστεί), αλλά θα στερούσε από τον Χιλιανό λαό μια βοήθεια που θα μπορούσε να είναι σωτήρια.

Ως συνεπής όμως ακτιβιστής της ελευθερίας προσπάθησε, στον τομέα του και με τα μέσα που είχε, να βοηθήσει τον Χιλιανό λαό, με βάση τις ιδέες που είχε διατυπώσει δεκαετίες πριν στα βιβλία και τα άρθρα του. Οι οικονομικές πολιτικές που εφάρμοσαν οι οικονομολόγοι που ανέλαβαν το 1975 (μετά από 2 καταστροφικά χρόνια ελέγχου από τους στρατιωτικούς) έσωσαν εκατοντάδες χιλιάδες Χιλιανούς από την εξαθλίωση και τον θάνατο, που θα προκαλούσε η συνεχιζόμενη κατάρρευση της οικονομίας, έσωσε τα εισοδήματα και έκανε την Χιλή υπόδειγμα ανάπτυξης για την περιοχή και οδήγησε στην επαναφορά στην Δημοκρατία, χωρίς να χρειαστεί να διαλυθεί η χώρα. Η μεγαλύτερη απόδειξη της επιτυχίας των οικονομικών πολιτικών και της ανεξαρτησίας τους από την φύση του καθεστώτος, είναι ότι όλες οι βασικές οικονομικές επιλογές διατηρήθηκαν και μετά την παλινόρθωση της Δημοκρατίας.
Οι δύο νεκροί και αυτός που επιζεί κατάφεραν να μην τιμωρηθούν για το έγκλημά τους.
Εδώ τα πράγματα φτάνουν στο αποκορύφωμα της αμετροέπειας του άρθρου, αφού κατηγορεί ευθέως τον Friedman ως εγκληματία που έπρεπε κιόλας να δικαστεί. Ο Πινοσέτ ήταν άμεσα υπεύθυνος για την δολοφονία και τις εξαφανίσεις χιλιάδων πολιτών και ηγέτης της κατάλυσης του πολιτεύματος. Τα εγκλήματα του είναι ποινικής φύσης, μπορούν να στοιχειοθετηθούν κατηγορίες και εισαγγελείς ανά τον κόσμο τις διατύπωσαν. Τα "εγκλήματα" του Milton Friedman είναι ποινικά; Προέβη σε οποιαδήποτε αξιόποινη πράξη; Παρακάτω αποδεικνύει ο αρθρογράφος την συμμετοχή του Friedman σε παράνομες και αξιόποινες πράξεις;

Εδώ ο αρθρογράφος αποκαλύπτει το βαθύτερο αντιδημοκρατικό ποιόν του. Αυτό της απαξίωσης της δικαιοσύνης ως θεσμού, αφού την αντιλαμβάνεται όχι ως όργανο για τιμωρία παράνομων πράξεων, αλλά ως όργανο για τιμωρία των πολιτικών του αντιπάλων και ενεργειών που δεν εγκρίνει. Στην ουσία μας ζητάει να ποινικοποιηθούν οι επισκέψεις και οι διαλέξεις σε αντιδημοκρατικά καθεστώτα, οι επιστημονικές συμβουλές για την οικονομία (τις οποίες παρεμπιπτόντως ο ίδιος ο MF δεν έδωσε και δεν υπήρξε καν σύμβουλος του καθεστώτος).

Ο αρθρογράφος δεν αντιλαμβάνεται απλά αντιδημοκρατικά τον ρόλο της δικαιοσύνης, θεωρώντας ότι μπορεί να ποινικοποιεί ότι δεν εγκρίνει. Το αίτημά του για ποινική τιμωρία του Friedman έρχεται να αποκαλύψει και την υποκριτικότητα και την ασυνέπεια των ηθικών επιχειρημάτων του εναντίον του. Διότι ακριβώς την ίδια παρέμβαση που έκανε στην Χιλή, την έκανε και στην Γιουγκοσλαβία, την Νότια Αφρική και την Κίνα. Αφού δεν τα καταλογίζει επίσης ή υποκρίνεται για την Χιλή, ή εγκρίνει τα υπόλοιπα αυτά αντιδημοκρατικά, δολοφονικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα.

Ακόμα χειρότερα, σε σχέση με την παρέμβαση του Friedman στην Χιλή, η παρέμβαση χιλιάδων επιστημόνων, οικονομολόγων, πολιτικών κυβερνήσεων σε δεκάδες δικτατορίες ανά τον κόσμο είναι ασύλληπτα μεγαλύτερη. Υποθέτω ότι ο συγγραφέας ζητά και αυτών την δίκη για τα "εγκλήματα" τους. Οι ελληνικές κυβερνήσεις (και Σημίτη και Καραμανλή) έχουν επισκεφτεί την Κίνα (των πολύ μεγαλύτερων εγκλημάτων από την Χιλή) και έχουν συνάψει επίσημες συμφωνίες. Υποθέτω ότι κάθε Κυριακή ο κ.Σωμερίτης ζητάει την παραπομπή τους σε δίκη ως εγκληματίες. Ο ΟΗΕ και διεθνείς οργανώσεις δίνουν κάθε χρόνο δισεκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια σε χώρες του τρίτου κόσμου με δικτατορικά καθεστώτα ("παρατείνοντας την εξουσία τους"). Υποθέτω ότι ο κ.Σωμερίτης αρθρογραφεί τακτικά για την καταδίκη τους. Πέρσι το καλοκαίρι το κίνημα του Live8 ζητούσε να χαριστούν τα χρέη του τρίτου κόσμου, που κυριαρχείται από δικτατορίες. Υποθέτω ότι ο κ.Σωμερίτης ζητάει και την καταδίκη των U2 για τα προφανή τους αυτά "εγκλήματα". Εκτός αν το να βοηθάς με οικονομικές συμβουλές να σωθεί η οικονομία μιας χώρας είναι έγκλημα αν η χώρα αυτή έχει δικτατορία, αλλά είναι πράξη ευαισθησίας να ζητάς να χαριστούν τα χρέη δεκάδων δικτατορικών καθεστώτων!

Αν ο κ.Σωμερίτης ήταν συνεπής στις κατηγορίες που εκτοξεύει σε αυτό το άρθρο, θα έπρεπε ο ίδιος να πάει να παραδοθεί ως εγκληματίας και να ζητήσει να δικαστεί για τον ρόλο του στον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας, και την συμμετοχή του στην δολοφονία τόσων Γιουγκοσλάβων πολιτών μέσω της αρθρογραφίας του! Αυτού του είδους ο παραλογισμός δεν έχει τέλος, εφόσον κάποιος αναγορεύεται λιβελογραφώντας σε εισαγγελέας και μοιράζει κατηγορίες και χαρακτηρισμούς όπως του αρέσει, και όπως εξυπηρετείται κάθε φορά το συμφέρον του. Αυτή όμως είναι η λογική όσων αντιμετωπίζουν την Δημοκρατία "εργαλειακά" (όπως κάνει εδώ ο αρθρογράφος με την δικαιοσύνη) και όχι ως αξία.
Ο Πινοσέτ έχει μάλιστα και σήμερα νοσταλγούς στη χώρα του και την κυρία Θάτσερ στη Βρετανία. Ο κ. Κίσιντζερ χρυσοπληρώνεται για διαλέξεις και συμβουλές ανά τη Γη. Ο Φρίντμαν είναι πάντα ο «μέγας» του νεοφιλελευθερισμού.
Αφού λοιπόν ο αρθρογράφος εξίσωσε, με θράσος που προσβάλει κάθε άνθρωπο με ψήγματα λογικής μέσα του, τα ανόμοια έρχεται να εξισώσει τις ιδέες τους. Ουσιαστικό επιχείρημα εναντίον του "νεοφιλελευθερισμού" δεν έχει να προβάλει, οπότε προσπαθεί να τον ταυτίσει με εγκλήματα που δεν έχουν καμία σχέση ούτε με την θεωρία, ούτε με την πρακτική του φιλελευθερισμού, ώστε να δημιουργήσει στο κοινό του μια ηθικολογική απαξίωσή του. Και το κίνητρο της διαστρέβλωσης αποκαλύπτεται ακριβώς από κάτω:
Ως τη βλακεία: αυτόν και τις ιδέες του πρόβαλαν, με έμβλημα τον αθώο Κοραή, μερικοί μολοντούτο αξιόλογοι συμπολίτες μας για να προωθήσουν την ιδέα ίδρυσης ενός πολιτικού σχηματισμού με το όνομα «Φιλελεύθερη Συμμαχία».
Κατηγορεί λοιπόν ως βλάκες όσους δέχονται τις ιδέες και τις αξίες του φιλελευθερισμού, όχι αποδεικνύοντας τα ελαττώματά τους ή την υπεροχή των (όποιων) δικών του, αλλά μέσω της ηθικολογικής καταδίκης ενός ανθρώπου, του οποίου σπιλώνει την μνήμη χωρίς ίχνος απόδειξης. Έχοντας ήδη θεμελιώσει την πολιτική του υποκρισία και συλλογιστική του ασυνέπεια, εδώ αποκαλύπτεται ο στόχος του λιβελογραφήματος. Η σπίλωση του φιλελευθερισμού και των φορέων του χτυπώντας στο ευαίσθητο υποσυνείδητο της δημοκρατικότητας του κοινού που τον διαβάζει, εκμεταλλευόμενος την ουσιαστική άγνοια για τα γεγονότα και αδιαφορώντας για την ουσία και των ιδεών του Friedman και των προτάσεων της ΦΣ.
Ο φιλελευθερισμός είναι δημοκρατία, δικαιώματα του ανθρώπου, καταξίωση των προσωπικών επιλογών. Είναι όμως και δογματική, θρησκευτική σχεδόν, πίστη στις απόλυτες ρυθμιστικές ικανότητες της «αγοράς» και στην απόλυτη ανικανότητα του κράτους να ασχολείται με την οικονομία.
Εδώ έρχεται να συνεχίσει την διαστρέβλωση του φιλελευθερισμού, ξεκινώντας με το πιο παλιό κόλπο στης προπαγάνδας. Διαχωρίζει την ελευθερία του ατόμου σε πολιτική και οικονομική, ώστε α)να δείξει ότι ο ίδιος δεν είναι απόλυτος αλλά δέχεται τα θετικά στοιχεία της ελευθερίας β) να επικαλεστεί πάλι το υποσυνείδητο του κοινού του, που διαισθητικά δέχεται σε όλα τα πράγματα θετικά και αρνητικά στοιχεία γ)να μην χρειαστεί να επιχειρηματολογήσει γιατί ο οικονομικός φιλελευθερισμός είναι κακός δ)να ταυτίσει τον οικονομικό φιλελευθερισμό με ένα σκιάχτρο, μια ακραία θέση που δεν εκφράζει σχεδόν κανέναν φιλελεύθερο (και σίγουρα όχι τον Milton Friedman ή την Φιλελεύθερη Συμμαχία). Εδώ ο αρθρογράφος αλλάζει το περιεχόμενό του. Μέχρι τώρα απέδιδε στον φιλελευθερισμό ηθικολογικές κατηγορίες. Ξαφνικά έρχεται να μας τον παρουσιάσει αναποτελεσματικό οικονομικά. Δεν θεμελιώνει πουθενά την απαξίωσή του, παρά μόνο στην απόρριψη μιας θέσης που δεν υποστηρίζει κανένας από όσους έχει κατηγορήσει μέχρι τώρα στο άρθρο του!

Ο Milton Friedman ανέλυσε διεξοδικά πού και πώς πίστευε ότι πρέπει το κράτος να παρεμβαίνει στην οικονομία. Και όχι μόνο στην οικονομία (πχ σταθερή προσφορά χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες), αλλά διατύπωσε και ολοκληρωμένες προτάσεις για ένα σωρό άλλους τομείς (κουπόνια εκπαίδευσης, αρνητικός φόρος εισοδήματος, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα). Ο στόχος της διατύπωσης μιας ακραίας (και άρα ευκολοπρόσβλητης) θέσης στο λίβελο του κ.Σωμερίτη, στόχο έχει να τον απαλλάξει από την υποχρέωση να ψάξει τι πραγματικά διατύπωσε ο MF, να του επιτρέψει να κάνει παραπλανητικές γενικεύσεις για τον φιλελευθερισμό και φυσικά να συκοφαντήσει και διαστρεβλώσει τις προτάσεις της ΦΣ.

Ο φιλελευθερισμός βλέπει τον άνθρωπο και της δραστηριότητές του ως ένα ενιαίο σύνολο, χωρίς "κακές" και "καλές" ελευθερίες ανάλογα ποιόν τομέα της δραστηριότητάς του αφορούν. Πέρα όμως από το φιλοσοφικό υπόβαθρο του φιλελευθερισμού, που δεν είναι αντικείμενο του αρθρογράφου, η κατηγορία για την θρησκευτική πίστη του φιλελευθερισμού στην αγορά είναι από σαθρή έως αστεία. Η σύγχρονη φιλελεύθερη πρόταση στην οικονομία είναι η πλέον συμβατή, από όλες τις σύγχρονες ιδεολογίες και πολιτικές προτάσεις, με τα πορίσματα της οικονομικής επιστήμης. Δεν είναι τυχαίο ότι τα Νόμπελ οικονομικών εδώ και 25 χρόνια κυριαρχούνται συντριπτικά από οικονομολόγους των οποίων τα πορίσματα εκφράζονται από φιλελεύθερες πολιτικές προτάσεις.

Αν υπάρχει κάποιου βαθμού μεταφυσική προσήλωση του φιλελευθερισμού στην ατομική οικονομική ελευθερία, αυτή είναι σήμερα πολύ λιγότερο μεταφυσική και πολύ λιγότερο έχει ανάγκη μια θρησκευτικού τύπου πίστη, από οποιαδήποτε άλλη πολιτική φιλοσοφία και οικονομική πρόταση (και σίγουρα χρειάζεται πολύ μικρότερη πίστη για την δεχθείς από τις γενικεύσεις του κ.Σωμερίτη). Εκτός αν η επιστημονικότητα δεν αποτελεί κριτήριο.
Οταν η όποια Αριστερά δεν συμμερίζεται τις πολιτικές αρχές του φιλελευθερισμού απλώς οδεύει σε υπαρκτές δικτατορίες. Όταν «φιλελεύθεροι» θεωρούν ότι η αγορά οδηγεί στην ελευθερία, τότε έχουμε Χιλή, Πινοσέτ και Φρίντμαν: τον υπαρκτό νεοφασισμό.
Το επιχείρημα εδώ θα έκανε ακόμα και τους μεγαλύτερους προπαγανδιστές να δακρύσουν από συγκίνηση για τα άξια τέκνα της ελληνικής δημοσιογραφίας που συνεχίζουν το έργο τους. Τί κάνει εδώ ο αρθρογράφος; Αρχίζει μια ταυτολογία, λέγοντας ότι χωρίς τις πολιτικές αρχές του φιλελευθερισμού έχουμε δικτατορία αφού μόλις πριν ταύτισε τον πολιτικό φιλελευθερισμό με την δημοκρατία. Το μόνο επιχείρημα που στέκει εδώ είναι ότι όταν η Αριστερά δεν συμμερίζεται αυτές τις αρχές έχουμε δικτατορία, όταν η Δεξιά δεν τις συμμερίζεται έχουμε πάλι δικτατορία. Όταν οποιοσδήποτε δεν τις συμμερίζεται (ή πιο σωστά δεν τις εφαρμόζει όταν έχει εξουσία) έχουμε δικτατορία. Χρησιμοποιώντας αυτήν την ταυτολογία προσπαθεί να μετατρέψει μια αστήρικτη και αναπόδεικτη θέση σε αναλογία (και να εξασφαλίσει έτσι εγκυρότητα σε κάτι που πάλι δεν μπαίνει στον κόπο να αποδείξει), για να μπορέσει να στοιχειοθετήσει την απίστευτη διαστρέβλωσή του (στο πρότυπο του: ρίχνε λάσπη μέχρι κάτι να μείνει).

Για να υπήρχε ίχνος αλήθειας στον ισχυρισμό του θα έπρεπε να αποδείξει ότι η οικονομική ελευθερία και η εφαρμογή των θεωριών του Friedman προϋπήρχαν της ανατροπής του πολιτεύματος στη Χιλή, και να διατυπώσει τον μηχανισμό που αυτό συνέβη. Όμως στην Χιλή συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Ο Πινοσέτ έκανε το πραξικόπημά του εν μέσω της ακριβώς αντίθετης πολιτικής (βίαιων κρατικών εθνικοποιήσεων, ασύστολων παροχών, τεράστιων ελλειμμάτων, εκτίναξης του πληθωρισμού). Η δε εφαρμογή μονεταριστικών οικονομικών πολιτικών αρχίζει το 1975, όχι το 1973 που έγινε το πραξικόπημα. Μέχρι τότε την οικονομία την διαχειρίζονταν στρατιωτικοί, συνεχίζοντας τις πολιτικές του κρατισμού, με συνεχιζόμενα ολέθρια αποτελέσματα.

Όχι μόνο στην Χιλή δεν αποδεικνύεται ότι η αγορά και η οικονομική ελευθερία "οδηγούν" σε χούντες, Πινοσέτ και νεοφασισμό, αλλά και πουθενά αλλού. Στο κόσμο τότε υπήρχαν πάνω από 100 δικτατορικά καθεστώτα. Όλα μα όλα εφάρμοζαν τις ακριβώς αντίθετες πολιτικές (από ακραίες σοσιαλιστικές πολιτικές μέχρι παρεμβατικές στο όνομα ενός διαστρεβλωμένου κεϊνσιανισμού). Η θέση του αρθρογράφου είναι απλά συκοφαντική χωρίς ίχνος λογικής τεκμηρίωσης ή εμπειρικής παρατήρησης.

Η οικονομική ελευθερία, που αποτελεί ένα από το προτάγματα του φιλελευθερισμού, όχι μόνο δεν είναι αντίθετη με την πολιτική αλλά αντίθετα σχετίζονται τόσο στενά, που η θέση που διατυπώνεται στο άρθρο φαίνεται αστεία:

Δεν μιλάμε για μια-δύο περιπτώσεις απλά. Μιλάμε για μία τόσο ισχυρή συσχέτιση που κάθε άρνησή της φαίνεται γραφική (όταν δηλαδή δεν είναι πολιτικά ή προσωπικά κατευθυνόμενη). Για να μην αναφερθούμε στην τεράστια βιβλιογραφία που από την εποχή του Road to Serfdom έχει εξηγήσει διεξοδικά, πώς ακριβώς λειτουργεί το ανάποδο των ισχυρισμών του κ.Σωμερίτη: πώς η απώλεια της οικονομικής ελευθερίας υπονομεύει την πολιτική. Αντίθετα με την προπαγάνδα του άρθρου, μια σειρά χώρες άνοιξαν τις οικονομίας τους στην αγορά και όχι μόνο δεν υποβάθμισαν την δημοκρατία τους, αλλά αντίθετα γνώρισαν πρωτοφανή ανάπτυξη και ευημερία. Ευτυχώς που οι Ιρλανδοί πχ δεν είχαν υπόψη τους τον κ.Σωμερίτη και την άποψή του για τον φιλελευθερισμό!
Είναι δεδομένο ότι την αιμοσταγή Χιλιανή δικτατορία την οργάνωσαν όχι μόνο οι Χιλιανοί ακροδεξιοί αλλά και οι αμερικανικές υπηρεσίες, με εντολή του Νίξον και του Κίσιντζερ: τα στοιχεία τα δημοσιοποίησαν οι ίδιοι οι Αμερικανοί• πράγμα που θα έπρεπε να προβληματίσει όσους ασχολούνται με την ιστορία της δικής μας χούντας: τέτοια στοιχεία δεν βρήκαν.
Εδώ, εκτός από τα προφανή, πετάει την σπόντα για την ελληνική χούντα, παρά το γεγονός ότι δεν έχει καμία σχέση με την Χιλή, καμία σχέση με τον φιλελευθερισμό (ούτε οικονομικό, ούτε πολιτικό, ούτε όποια άλλη διαίρεση θα ήθελε να κάνει ο αρθρογράφος), ούτε με τον Friedman. Αλλά και πάλι χτυπάει στο υποσυνείδητο του αναγνώστη προσπαθώντας να δημιουργήσει συνειρμούς μεταξύ φιλελευθερισμού, Πινοσέτ και τελικά ελληνικής χούντας, ώστε να οδηγήσει τον αναγνώστη στην απόρριψη των ιδεών του Friedman και των προτάσεων της ΦΣ, μέσω της ενεργοποίησης των συναισθηματικών ιστορικών αντανακλαστικών για την χούντα και την προσφυγή στην αίσθηση δημοκρατικότητας του καθένα. Δεν λέει τίποτα ευθέως (αν και έχει ήδη πει άλλωστε τόσα αστήρικτα στο λιβελογράφημα, που δεν θα ήταν περίεργο αν έλεγε, αλλά έτσι λειτουργεί αποτελεσματικότερα) όμως στοχεύει στην ταύτιση της ΦΣ στο υποσυνείδητο του κάθε αναγνώστη με την ελληνική χούντα.
Ο Φρίντμαν και οι μαθητές του της σχολής του Σικάγου δεν πήραν μέρος στο πραξικόπημα. Αλλά με τις συμβουλές τους βοήθησαν το καθεστώς να «πετύχει» οικονομικά. Να μακροημερεύσει πολλαπλασιάζοντας τα θύματά του.
Αυτή η πρόταση είναι σχεδόν αποκλειστικά η μόνη δικαιολόγηση που επιχειρεί για όσα συκοφαντικά έχει πει ως τώρα για τον Friedman, τον φιλελευθερισμό και την ΦΣ. Αλλά δεν βρίσκεται ακριβώς σε συμφωνία με όσα μας είπε παραπάνω. Καταρχήν αναγνωρίζει εδώ ότι ο MF δεν είχε σχέση με το πραξικόπημα. Αφού ο ίδιος δεν είχε σχέση, οι μαθητές του δεν είχαν σχέση και οι θεωρίες τους δεν εφαρμόζονταν πριν το πραξικόπημα, και δεν υπήρχε καμία προοπτική στον σχεδιασμό του πραξικοπήματος για εφαρμογή τους (για 2 χρόνια ανέλαβαν αποκλειστικά στρατιωτικοί εφαρμόζοντας αντίθετες πολιτικές) πώς ακριβώς η αγορά (και η θεωρία ότι η οικονομική ελευθερία οδηγεί στην πολιτική) οδηγεί στον νεοφασισμό και τον Πινοσέτ; Ο ίδιος ο κ.Σωμερίτης εδώ υπονομεύει τους προηγούμενους ισχυρισμούς του.

Το δεύτερο που κάνει εδώ είναι ότι αναγνωρίζει την οικονομική επιτυχία των μονεταριστικών οικονομικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν! Δηλαδή υπονομεύει και τον ισχυρισμό του ότι η αγορά δεν λειτουργεί αποτελεσματικά αλλά αυτό αποτελεί μια μεταφυσική πίστη των φιλελεύθερων. Ουσιαστικά αναιρεί κάθε επιχείρημά του, που θα μπορούσε να υπονοηθεί προηγουμένως, για την αποτελεσματικότητα του φιλελευθερισμού στην οικονομία. Να υποθέσω ότι αν αντί του Friedman, ο Πινοσέτ είχε ακολουθήσει τις οικονομικές συμβουλές του κ.Τσοβόλα, ο κ.Σωμερίτης θα είχε ανακυρήξει τον κ.Τσοβόλα σε ήρωα; (credited to Θ.Ν.) Ήταν τελικά η βοήθεια ή το ότι οι θεωρίες ήταν σωστές και αποτελεσματικές το πρόβλημα;

Παραδεχόμενος την οικονομική επιτυχία, αναγκάζεται να καταφύγει σε δύο άλλες κατηγορίες. Την ηθικολογία που έχει επικαλεστεί (υποκριτικά και επιλεκτικά) ήδη πολλές φορές και την "αναλγησία" του φιλελευθερισμού (βάζοντας εισαγωγικά στο πετύχει, υπονοώντας ότι βοήθησε να σωθεί το κράτος από την οικονομική κατάρρευση αλλά όχι οι πολίτες).

Μόνο που η σωτηρία του κράτους εκείνη τη στιγμή σήμαινε και την σωτηρία εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, τους οποίους θα καταδίκαζε σε ανέχεια, έλλειψη υποδομών και αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών. Για τον κ.Σωμερίτη είναι προφανώς αποδεκτό να πεθαίνει ο κόσμος σε μια χώρα με δικτατορία και κάθε βοήθεια έγκλημα (τουλάχιστον είχε μια στοιχειώδη συνέπεια στο συλλογισμό του) όπως τα παραδείγματα που ανάφερα παραπάνω. Πέρα όμως από την αντιδημοκρατική, υποκριτική και ασυνεπής, αυτή η θέση του αρθρογράφου είναι και βαθύτατα ανιστόρητη. Κλειστές και απομονωμένες χώρες, με έντονο έλεγχο της οικονομίας από το κράτος, μπορούν και διατηρούν δικτατορίες επί δεκαετίες άσχετα με την τραγικότητα της οικονομίας τους. Αντίθετα καταφέρνουν να συσπειρώσουν τον (ακόμα και υποσιτιζόμενο) λαό τους γύρω από την εξουσία. Η Κούβα, η Βόρεια Κορέα, η Γιουγκοσλαβία ή το Ιράκ των εμπάργκο είναι η καλύτερη απόδειξη.

Αυτό που καταλογίζει στον Milton Friedman είναι ότι συνέβαλε στην αποτροπή του να πάρει αυτόν τον δρόμο η Χιλή. Χρειάζεται μεγάλα αποθέματα τύφλωσης και φανατισμού για να καταδικάζεις έναν λαό σε εξαθλίωση για πέσει η χούντα του, ειδικά όταν ελάχιστες κάτι τέτοιο ήταν αποτελεσματικό, και μετά να έχεις το θράσος να μιλάς για νεκρούς, θύματα και ανθρώπινη δυστυχία, ακόμα και αν δεν δέχεσαι ότι η οικονομική ελευθερία είναι προϋπόθεση για την πολιτική.

Επειδή η ηθικολογία είναι λίγο δύσπεπτη με τόσες αντιφάσεις, ο αρθρογράφος καταφεύγει σε άλλη μια κοινή καραμέλα (επίσης βαθιά εντυπωμένη στο υποσυνείδητο των περισσότερων):
Επέβαλαν τα πιο σκληρά νεοφιλελεύθερα μέτρα και χτύπησαν χωρίς έλεος το κοινωνικό κράτος και τους εργαζομένους. Το εγχείρημα ήταν άδοξα εύκολο: τα συνδικάτα και τα κόμματα είχαν διαλυθεί, όποιος αντιδρούσε, τον έτρωγε το σκοτάδι.
Εδώ ο αρθρογράφος βασίζεται κατά βάση στην άγνοια της οικονομικής κατάστασης της Χιλής από τον αναγνώστη του.

Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους της προπαγάνδας εναντίον των μεταρρυθμίσεων των Chicago Boys είναι η χειροτέρευση της θέσης των φτωχότερων και το άνοιγμα των ανισοτήτων. Γι’αυτό και οι συγκρίσεις που υποτίθεται ότι δείχνουν την αποτυχία τις ελεύθερης αγοράς δεν συγκρίνουν με την κατάσταση που υπήρχε πριν τις μεταρρυθμίσεις αλλά με το 1970 (τα τεράστια ελλείμματα του Αλλιέντε χρηματοδοτήθηκαν από την Κεντρική Τράπεζα, που αναγκάστηκε να τυπώσει πληθωριστικό χρήμα για να τα καλύψει, εκτινάσσοντας των πληθωρισμό στο 600%. Αυτό μηδένισε τα όποια κέρδη στο εισόδημα των φτωχότερων στρωμάτων, καθώς οι μισθοί το 1972 έπεσαν κατά 25%). Στην πραγματικότητα η μεγάλη αύξηση των ανισοτήτων και της ανεργίας σημειώθηκε πριν και όχι μετά την αρχή της εφαρμογής των αλλαγών τους (τον Απρίλιο του 1975), ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης της υπερχρεωμένης, πληθωριστικής, κρατικίστικης οικονομίας. Το 1974 η αξία των μισθών είχαν φτάσει πλέον στο 64.7% περίπου του 1971. Αντίθετα, ήδη από το 1976 είχαμε τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης και ανάπτυξης. Μέχρι το 1982 οι μισθοί είχαν φτάσει πάλι στο 109% του 1971. Η οικονομία αναπτυσσόταν με σταθερούς μεγάλους ρυθμούς που έφτασαν το 9,9% το 1977 και ο πληθωρισμός έπεσε το 1981 το 9,5%, διασφαλίζοντας τα εισοδήματα από τον εξανεμισμό τους.

Μέχρι την πτώση της χούντας ακολούθησε άλλος ένας γύρος ταχείας ανάπτυξης, ως αποτέλεσμα των επιπλέον φιλελεύθερων μέτρων που πάρθηκαν. Το 1989 η αύξηση του ΑΕΠ έτρεχε με ρυθμούς 10%, η ανεργία είχε πέσει στο 6,4% και οι μισθοί είχαν επανέλθει στο 92% του 1970 (σε σύγκριση με το -12,9% ανάπτυξη, 16,4% ανεργία και 64,7% αξία μισθών το 1975 όταν ξεκίνησε η φιλελευθεροποίηση της οικονομίας). Ο πληθωρισμός ήταν το 1988 στο 12,5% από το 369,2% του 1974 και το 343% του 1975. Επίσης το ποσοστό του ΑΕΠ που αναλογούσε στο φτωχότερο 40% του πληθυσμού αυξήθηκε από το 11,5% του 1970 στο 12,6% το 1989.

Η εξέλιξη του κατα'κεφαλήν ΑΕΠ όπου φαίνεται ξεκάθαρα η αρνητική επίδραση των πολιτικών του Αλλιέντε και των πρώτων χρόνων του Πινοσέτ και η ανάπτυξη που έφεραν οι αλλαγές του 1975.

Αυτό ήταν το μέγα αμάρτημα του Φρίντμαν. Και το αμάρτημα των οπαδών του, αλλού και εδώ, είναι ότι τον ευλογούν. Οτι στηρίζονται στη μνήμη του για να μας προτείνουν νέο κόμμα.

Αυτό λοιπόν ήταν το μέγα αμάρτημα του Friedman. Ότι δεν κάθισε στο γραφείο του να γράφει λίβελους για αποσπάσει την επιδοκιμασία του κ.Σωμερίτη, αλλά υπήξε ένας άνθρωπος που εφάρμοσε τις αρχές του επεδίωξε την υλοποίησή τους εκεί που οι λαοί τις είχανε μεγαλύτερη ανάγκη. Στην Γιουγκοσλαβία του Τίτο, την Κίνα του Μάο, την Νότια Αφρική του απαρντχάιντ και την Χιλή του Πινοσέτ.

Αν λοιπόν τα αστήρικτα ψεύδη, οι παράλογες γενικεύσεις, οι αδίστακτα αντιδημοκρατικές κατηγορίες και όλο αυτό το παραλήρημα είναι ο αντίλογος στην πολιτική φιλοσοφία και τις πολιτικές προτάσεις της ΦΣ, χαίρομαι και που συμμετέχω σ'αυτήν και που οι κάθε είδους Σωμερίτιδες βρίσκονται απέναντί μου.
Ευτυχώς τόσο ο κ. Μάνος όσο και ο κ. Ανδριανόπουλος μπορεί να συμπαθούν την ιδέα μιας φιλελεύθερης πολιτικής κίνησης αλλά αποφεύγουν τώρα την ένταξή τους σε αυτήν. Και συνεπώς, άκριτα, στον θεωρητικά σημαντικό αλλά πολιτικά απαράδεκτο και ανακόλουθο Φρίντμαν. Για την ώρα.

Η αμετροέπεια, η θρασύτητα και η παραπληροφόρηση εδώ απλά ξεφεύγουν και από τα όρια του αστείου... Φυσικά και ο κ.Μάνος και ο κ.Ανδριανόπουλος δεν συμμετέχουν στην ΦΣ. Προφανώς όμως αυτό δεν έχει τίποτα να κάνει με τον Friedman. Επειδή ο κ.Σωμερίτης δεν μπήκε στον κόπο να παρακολουθήσει την εκδήλωσή μας (μπορεί και να μάθαινε τίποτα), και να θέσει τις "ενστάσεις" του εκεί που θα μπορούσε να υπάρξει αντίλογος και διάλογος, να τον πληροφορήσω ότι ο κ.Ανδριανόπουλος ήταν στο πάνελ των ομιλητών, ανέτρεψε στην ομιλία ισχυρισμούς όπως του λίβελου του κ.Σωμερίτη και εκφράστηκε ενθουσιωδώς για τον Milton Friedman.

Όσο για τον κ.Μάνο, αναπαράγω αυτολεξεί την γραπτή του δήλωση αφού δεν μπόρεσε να παραβρεθεί:
Λυπάμαι διότι δεν είμαι στην Αθήνα και έτσι δεν μπορώ να παραστώ στη σημερινή εκδήλωση. Εκτός από οικονομολόγος ο Milton Friedman ήταν και υμνωδός της ελευθερίας. Είναι σωστό και αρμόζον ότι η Φιλελεύθερη Συμμαχία επέλεξε στην πρώτη της δημόσια εκδήλωση να ασχοληθεί με την πολιτική παρακαταθήκη του Friedman.

Θα κλείσω με την αισιόδοξη πρόβλεψη ότι ο κ.Σωμερίτης ανήκει σε ένα είδος δημοσιογραφίας που τελειώνει. Δημοσιογράφοι και κείμενα αυτού του είδους αναδείχθηκαν στην εποχή που τα ΜΜΕ είχαν μια σχέση πομπού-παθητικού δέκτη με το κοινό τους. Εκεί η τέχνη της παραπλάνησης και της δημαγωγίας αναδείχθηκαν σε αρετές και εργαλεία πολιτικής επιρροής. Όσο μεγαλώνει η διείσδυση των νέων διαδραστικών μέσων, και ο ελεύθερος διάλογος αναδεικνύεται σε σημαντικότερο στοιχείο σχηματισμού άποψης, οι κάθε είδους Τούχεϋ θα χάνουν την εξουσία τους στην κοινή γνώμη και την αντίστοιχη πολιτική τους ισχύ (που έχουν μάθει να διαπραγματεύονται με το οργανωμένο σύστημα διαπλοκής και νομής προνομίων της κρατικής εξουσίας). Η ελευθερία της πληροφόρησης, της επικοινωνίας και του διαλόγου θα λειτουργήσει ως οξύ στις πρακτικές μονόπλευρης συκοφαντίας και δημαγωγίας. Αυτά, για την ώρα.

Ρίχτε μια ματιά:
Όταν μωραίνει ο Φρίντμαν - Ρ.Σωμερίτη
To θαύμα της Χιλής
Μίλτον Φρίντμαν και Αουγκούστο Πινοσέτ
Οικονομική ελευθερία, η βάση της ευημερίας και της δημοκρατίας
Η αβασταχτη ελαφροτητα του να εισαι παμφλεταριος
Η ελεύθερη αγορά είναι η μόνη διέξοδος για την αλλαγή των ολοκληρωτικών καθεστώτων
Ανοικτές αγορές και δημοκρατία: Πώς μπορεί ο καπιταλισμός να προωθήσει την πολιτική ελευθερία (και αντιστρόφως);
Empowering workers: Thw privatization of social security in Chile
Τhe success of Chile's privatized social security
Macroeconomic Stability and Income Inequality in Chile
Success Story in Latin America
Economic Freedom of the World: 2005 Annual Report
Trading tyranny for freedom: How open markets till the soil for democracy
CEIP - Economic Institutions, Democracy, and Development
IMF - The Political Dimensions of Economic Reforms, Conditions for Successful Adjustment

Ο απαγορευμένος ανταγωνισμός

Νέο Άρθρο

Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις ο καταναλωτής υποφέρει από την ακρίβεια. Οι ερωτώμενοι θεωρούν τις τιμές που διαμορφώνονται στην αγορά μαζί με την ανεργία τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας. Αν πιστέψουμε τα κανάλια, η ακρίβεια είναι προϊόν κάποιων άγνωστων επιτήδειων, οι οποίοι κρατούν τεχνητά τις τιμές ψηλά για να κερδοσκοπούν. Αν πιστέψουμε το υπουργείο Ανάπτυξης το πρόβλημα της ακρίβειας θα το λύσει ο ανταγωνισμός: οι καταναλωτές θα ψάξουν να βρουν τα πιο φθηνά προϊόντα, τα ακριβά θα μείνουν απούλητα και οι «επιτήδειοι» θα αναγκαστούν να ρίξουν τις τιμές.

Ομορφη αγορά, αγγελικά πλασμένη; Οχι βέβαια, διότι το ίδιο το υπουργείο Ανάπτυξης που ομνύει στον ανταγωνισμό, ταυτόχρονα τον απαγορεύει. Σύμφωνα με αγορανομική διάταξη δεν επιτρέπονται οι προσφορές από τα εμπορικά καταστήματα, αφού δεν είναι περίοδος εκπτώσεων. Ετσι όπως θα έλεγε ο ποιητής ανταγωνισμό πάλι ανάπηρο μας τάζουν: τα καταστήματα δεν μπορούν να ανταγωνιστούν στις ώρες λειτουργίας, απαγορεύεται να διαμορφώσουν χαμηλά τις τιμές, και το μόνο πεδίο ανταγωνισμού που τους μένει είναι η ομορφιά των πωλητών/πωλητριών, αν δεν απαγορευθεί κι αυτό ως «σεξιστική πρακτική» ή (ακόμη χειρότερα) ως «αθέμιτος ανταγωνισμός».


*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Σάββατο, Δεκεμβρίου 23, 2006

Συζητηση/σεμιναριο οικονομικων και θεωριας παιγνιου

Σας ανακοινωσουμε με χαρα και συγκινηση οτι στις 4 Ιανουαριου κατα τις 7 το απογευμα (οταν θα εχουν ξεμπερδεψει με τις δουλειες τους οσοι εργαζονται) θα κανουμε μια μικρη συζητηση/σεμιναριο οικονομικων και δη θεωριας παιγνιου στο κεντρο της Αθηνας. Η ιδεα ξεκινησε απο τον επιφανη νομικο Θαναση Αναγνωστοπουλο και υπολογιζουμε να εχουμε ακομα κανα δυο καλους νομικους οπως και δυο παιχνιδιαρηδες οικονομολογους να ζωντανευουν τον διαλογο.

Υπολογιζουμε να γινει ως εξης (αν και ειμαστε παντα ανοιχτοι σε ιδεες):

- 1 ωρα ομιλια περι θεωριας παιγνιου απο τον διεθνως αναγνωρισμενο επιφανη (ΟΚ, ΟΚ υπερβαλλουμε λιγο!) παιγνιοθεωρητικο Σ Γ.
- 1 ωρα ερωτησεις, κριτικη και συζητηση.
-Μερικες ωρες φαϊ και κρασοκατανυξη (για οποιον θελει βεβαια).

Το ακριβες προγραμμα περιλαμβανει μια συντομη εξηγηση της βασικης θεωριας παιγνιου (ισορροπια Νας, dominated strategies κτλ), καποια βασικα παιχνιδια (διλημμα του φυλακισμενου, Ψυχρος Πολεμος, Συναντηση στην Νεα Υορκη, Δημοσια Αγαθα) και ακολουθουν εφαρμογες οπως:

Κοινωνικοι θεσμοι
Εξελικτικη θεωρια παιγνιου (πως διαδιδονται δηλαδη ιδεες και συμπεριφορες σε εναν πληθυσμο ζωων ή ανθρωπων)
Καρτελ και ολιγοπωλια
Θεωρια Διαπραγματευσεων
Θεωρια Πολιτικων Κομματων και ποιοτικης διαφοροποιησης


Προϋποθεσεις συμμετοχης:
α) καρτα μελους στο e-rooster (αστειευομαι, θα ημουν χαρουμενος αν ερχοντουσαν κυριως μη φιλελευθεροι, μη ρουστερικοι)
β) κοινη λογικη
γ) καποια ορεξη για ακροαση και σκεψη

Ο σκοπος:
Ενα ανοιγμα στον κοσμο της θεωριας παιγνιου για αμυητους, να δειτε τι ακριβως κανουν τα συγχρονα οικονομικα, να εχουμε λιγη διεπιστημονικη δουλεια μεταξυ νομικων- οικονομολογων-και οτι αλλων επιστημονων παραβρεθουν, μια προετοιμασια για μελλοντικο σεμιναρια και βεβαια ευκαιρια γνωριμιας και μασας.

Οσοι ενδιαφερεστε στειλτε ενα μεηλ για περισσοτερες λεπτομερειες στο sotgf AT hotmail.com ή στην γνωστη διευθυνση επικοινωνιας του e-rooster.
Φυσικα θα ειμαστε χαρουμενοι για καθε προταση και σχολιο εδω ή μεσω μεηλ.

H Αλίκη στη Χώρα της Χαμηλής Εντροπίας και της Ανύπαρκτης Ντροπής

Νέο Άρθρο

Η Αλίκη έδειχνε να πλημμυρίζει από αυτοπεποίθηση «μπορώ να αλλάξω τον κόσμο δίνοντας στις έννοιες το νόημα που εγώ επιθυμώ» σκέφθηκε. Αγνόησε όμως, η άμοιρη, την πολιτικο-κοινωνική διάσταση της Εντροπίας και την λυτρωτική αξία της ντροπής. Γι’ αυτό ο μαγικός της κόσμος υπήρξε ασύμπτωτος με την πραγματικότητα, στην οποία επέστρεψε να ζήσει για την υπόλοιπη ζωή της.

Αυτήν την νοητική εικόνα και τα απορρέοντα συναισθήματα από αυτή προκαλούν οι απόπειρες μεταρρυθμίσεων τα τελευταία χρόνια, τόσο από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, όσο και από τη παρούσα της ΝΔ.

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Δυο θλιβερά συμπεράσματα

Αντιγράφω από την στήλη "Αποτυπώματα" του περιοδικού MarketingWeek (18/12/2006, τ. 1126, σ. 98) την οποία υπογράφει ο κ. Θαλής Κουτούπης.

Δήλωσε ο Λεωνίδας Κύρκος:

"Με πιάνει τρόμος, άμα σκεφτώ ότι π.χ., αν νικούσε τότε η επανάστασή μας, θα είχαμε πρωθυπουργό τον Μάρκο, ένα γελοίο άνθρωπο -τον είδα από κοντά και κατάλαβα, τι γελοίος άνθρωπος ήταν- θα είχαμε υπουργό οικονομικών τον Μπαρτζώτα, θα είχαμε υπουργό Παιδείας τον Στρίγγο, θα είχαμε υπουργό Εσωτερικών τον άλλον, τον ανεκδιήγητο άνθρωπο, που ήρθε από την Κρήτη, τον Βλαντά, ο οποίος ήταν για την εποχή εκείνη ένας ήρωας για τη νεολαία, γραμματέας της νεολαίας κ.λπ. Άνθρωποι γελοίοι, χωρίς καμιά παιδεία, για να παίξουν ένα ουσιαστικό ρόλο, σαν αυτόν που φιλοδοξούσαν να παίξουν. Κι όμως εκείνη την εποχή, σας επαναλαμβάνω, τους έβλεπα τους ανθρώπους αυτούς σαν γίγαντες".

Το πρώτο θλιβερό συμπέρασμα από αυτήν την εξομολόγηση είναι πως ακόμη και έντιμοι πολιτικοί, όπως ο Λεωνίδας Κύρκος, χρειάζεται να αποσυρθούν, για να μπορέσουν να μιλήσουν την αλήθεια. Όσο είναι μάχιμοι, ακροβατούν δυστυχώς, ανάμεσα στην αλήθεια, τις σκοπιμότητες και τις ισορροπίες. Και το δεύτερο θλιβερό συμπέρασμα από αυτή την "εκ βαθέων" αυτοκριτική του Λ. Κύρκου είναι ότι αυτοί, που αγωνίστηκαν για να επικρατήσει στην Ελλάδα ο ερυθρός ολοκληρωτισμός, περιφέρουν την υπερηφάνεια τους και τιμώνται ποικιλοτρόπως. Κι οι άλλοι, που απέτρεψαν αυτό το ζοφερό και καταστρεπτικό ενδεχόμενο, νρέπονται!!!

 

Σημείωση: ο κ. Κουτούπης δεν δίνει πηγή για τη δήλωση του κ. Κύρκου. 

Παρασκευή, Δεκεμβρίου 22, 2006

Free to choose?

Nor is it only the criminal law where free will matters. Markets also depend on the idea that personal choice is free choice. Mostly, that is not a problem. Even if choice is guided by unconscious instinct, that instinct will usually have been honed by natural selection to do the right thing. But not always. Fatty, sugary foods subvert evolved instincts, as do addictive drugs such as nicotine, alcohol and cocaine. Pornography does as well. Liberals say that individuals should be free to consume these, or not. Erode free will, and you erode that argument.

In fact, you begin to erode all freedom. Without a belief in free will, an ideology of freedom is bizarre. Though it will not happen quickly, shrinking the space in which free will can operate could have some uncomfortable repercussions.

 

Modern neuroscience is eroding the idea of free will

Πέμπτη, Δεκεμβρίου 21, 2006

Marketing concept, a bless or a curse?

Νέο Άρθρο

Marketing, with its daily presence in the life of the consumers, has been object of criticism. The traditional marketing is examining the needs of the consumers and helps the firms to produce products or services that will satisfy these needs. This production will make profits for the companies, which are paying salaries to their personnel to consume who are consuming these salaries on the markets. Therefore marketing is contributing to the welfare of an economy.

The ‘best practices’ of marketing can increase the supply (through the production) and the demand (through the incomes). It also helps to the development of new technologies, the creation of new firms (increase of competition and new jobs), increases the quality of life and contributes to the increase of the social welfare[1].

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Ο ζωτικός χώρος της μη-άρνησης

Κυκλοφόρησε μόλις η τελευταία έκδοση του Ευρωμαρόμετρου. Διαβάζοντας την αναφορά, το πρώτο πράγμα που είναι προφανές με γυμνό μάτι είναι ότι οι Έλληνες πολίτες, καθώς και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, δεν ξέρουν τι θέλουν, ή δεν καταλαβαίνουν τις ερωτήσεις.

Οι Έλληνες, όπως και οι περισσότεροι ευρωπαίοι πολίτες, θεωρούν ότι:
  • Το κράτος παρεμβαίνει πάρα πολύ στη ζωή τους (EL: 67% - EU25: 62%).
  • Χρειάζεται περισσότερη ισότητα και δικαιοσύνη ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται λιγότερη ελευθερία για το άτομο (EL: 62% - EU25: 64%).
  • Ο ελεύθερος ανταγωνισμός είναι ο καλύτερος τρόπος για την εγγύηση της ευημερίας (EL: 57% - EU25: 64%).
Θα ήθελα πολύ συναντήσω κάποιον/α από τους πολίτες που δήλωσαν ότι το κράτος παρεμβαίνει πολύ στη ζωή τους, αλλά δέχονται ταυτόχρονα ότι χρειαζεται περισσότερη «ισότητα και δικαιοσύνη», ακόμη κι αν αυτό συνεπαγεται λιγοτερη ελευθερία για το άτομο. Προφανώς εννοούν το ‘άλλο’ άτομο και όχι τον εαυτό τους.
Υπάρχει όμως και η θετική πλευρά της έρευνας: 38% των Ελλήνων διαφωνεί με τον περιορισμό της ατομικής ελευθερίας για χάρη της ισότητας και της δικαιοσύνης.
Έντονη δυσπιστία εκφράζεται για το Διαδίκτυο (EL: 61%), καθώς οι Έλληνες συγκεντρώνουν το υψηλότερο αρνητικό ποσοστό του συνολικού δείγματος της έρευνας, αποκλίνοντας κατά 26 ποσοστιαίες μονάδες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (ΕU25: 35%). Εμπιστοσύνη στο Διαδίκτυο εκφράζει το 33% του ελληνικού και το 34% του ευρωπαϊκού δείγματος.
Αν και λίγο παράξενη η σχετική ερώτηση – τι ακριβώς σημαίνει έκφράζω δυσπιστία για το διαδίκτυο; – δεν είναι εντυπωσιακό το 61%, μιας και μόλις 26% των Ελλήνων έχουν στο σπίτι τους πρόσβαση στο internet.

Από το υπόλοιπο της έρευνας, δυο στοιχεία είναι αυτά που εντυπωσιάζουν: η απόλυτη κυριαρχία του συντηρητισμού και ο φόβος της παγκοσμιοποίησης. Καμία έκπληξη.
Μπορεί κανείς όμως να παρουσιάσει την έρευνα και με μια πιο αισιόδοξη οπτική:
  • 34% των Ελλήνων (EU25: 62%) δεν πιστεύουν ότι η θέση της θρησκείας στην κοινωνία δεν είναι περισσότερο σημαντική από όσο θα έπρεπε.
  • 19% των Ελλήνων (EU25: 32%) δεν πιστεύουν ότι δε θα έπρεπε να νομιμοποιηθεί η προσωπικη κατανάλωση κάνναβης σε όλη την Ευρώπη.
  • 16% των Ελλήνων (EU25: 51%) δεν πιστεύουν ότι δε θα έπρεπε να επιτραπούν οι ομοφυλοφιλικοί γάμοι σε όλη την Ευρώπη.
  • 11% των Ελλήνων (EU25: 39%) δεν πιστεύουν ότι δεν πρέπει να εγκριθεί η υιοθέτηση παιδιών από ομοφυλοφιλικά ζευγάρια σε όλη την Ευρώπη.
  • 36% των Ελλήνων (EU25: 59%) δεν πιστεύουν ότι η παγκοσμιοποίηση αποτελεί απειλή τόσο για την απασχόληση όσο και τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
Είναι αλήθεια ότι στον κόσμο των στατιστικών ερευνών, που κυκλοφορεί και ο fuzzy τύπος του ‘Δεν Ξέρω/Δεν απαντώ’, η μη άρνηση δεν είναι απαραίτητα κατάφαση. Κάπου όμως πρέπει να γίνει η αρχή.
Η ‘μη άρνηση’ μου αρκεί για την ώρα.

Τετάρτη, Δεκεμβρίου 20, 2006

Συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα

Απεργούν γιατί βαρέθηκαν να κάααθονται

Το ηδονόμετρο

ECONOMICS is “not a ‘gay science’,” wrote Thomas Carlyle in 1849. No, it is “a dreary, desolate, and indeed quite abject and distressing one; what we might call, by way of eminence, the dismal science.”

Happiness and economics. Economics discovers its feelings.

Μίλτον Φρίντμαν και Αουγκούστο Πινοσέτ

Νέο Άρθρο

Πρόσφατα απεβίωσαν -σε σχετικά μικρή χρονική απόσταση ο ένας από τον άλλο- ο Αουγκούστο Πινοσέτ και ο Μίλτον Φρίντμαν.

Ο πρώτος ήταν ένας στρατιωτικός που θα μείνει στην Ιστορία κυρίως για το σκληρό δικτατορικό καθεστώς που επέβαλε στη Χιλή τη δεκαετία του '70. Ο δεύτερος ήταν ένας κάτοχος του Νόμπελ Οικονομικών που θα μείνει στην Ιστορία κυρίως για τη συμβολή του στη διαμόρφωση της ιδεολογίας του νεοφιλελευθερισμού που εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο σήμερα στις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις και τους προβληματισμούς.

Η σχέση μεταξύ αυτών των δύο ατόμων βρέθηκε πολλές φορές στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης - από την οποία δεν έλειψαν οι υπερβολές, τα ψεύδη, όμως και αρκετές αλήθειες...


*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Τρίτη, Δεκεμβρίου 19, 2006

Τρεις ευκαιρίες για την οικονομία

Νέο Άρθρο

Είναι πολύ δύσκολο να σκεφτεί κάποιος τον Μίλτον Φρίντμαν χωρίς αυτόματα να του έρθει αμέσως στο μυαλό το πνευματικό του τέκνο που αναμφίβολα είναι ο Μονεταρισμός.

Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία προβάλλει τρεις σημαντικές ευκαιρίες για την αναμόρφωση της ελληνικής οικονομίας. Η πρώτη είναι η επιδοκιμαζόμενη από την Ευρωπαϊκή Ενωση δημοσιονομική προσαρμογή της οικονομίας μας που μάλλον θα οδηγήσει στην άρση της επιτήρησης αλλά κυρίως στη θεμελίωση μιας μακροχρόνιας πορείας, με τελικό στόχο την μακροχρόνια δημοσιονομική ισορροπία και σταθερότητα. Οι άλλες δύο άπτονται της απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας, η οποία από ό,τι φαίνεται θα συντελεστεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, με τελικό σκοπό τη σημαντική μείωση της ανεργίας και τη σύγκλιση της πραγματικής αμοιβής της εργασίας ανάμεσα στις χώρες της Ένωσης. Αυτές οι δύο είναι η διευθέτηση του χρόνου εργασίας με βάση τη σχετική διεύρυνσή της και η εφαρμογή της Οδηγίας Μπόλκενσταϊν για την αμοιβή της εργασίας με βάση την χώρα προέλευσης.

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Δευτέρα, Δεκεμβρίου 18, 2006

Αποκρατικοποιηση ΟΤΕ και κοινη λογικη

Η πωληση μικρων μεριδιων του ΟΤΕ χωρις την πωληση του ελεγχου ειναι το πραγματικο ξεπουλημα

Για το θεμα του ΟΤΕ γραφονται πολλα. Αλλα αυτο το κειμενο του κ. Σταυρου Ψυχαρη στο Βημα μου κανει εντυπωση για το οτι

α) υπογραφεται απο επιφανη δημοσιογραφο μεγαλης εφημεριδας
β) περιεχει μεγαλες πλανες και αδιαφορει για την κοινη λογικη!

Η βασικη θεση του αρθρου ειναι οτι δεν κανει να πουλησουμε τον ΟΤΕ γιατι ειναι κερδοφορα επιχειρηση (πουλαμε λεει τα "ασημικα του σπιτιου"). Καλυτερα λεει απλα να εχουμε μια καλη διοικηση υπο το δημοσιο. Ως παραδειγματα καλης διοικησης ερχονται τρεις εταιρειες: η ΔΕΗ, το Αεροδρομιο Αθηνων και η Κοσμοτε.

Ισως ο κ.Ψυχαρης ζει σε αλλον κοσμο και δεν το ξερει, αλλα οι δυο πρωτες εχουν μονοπωλιο και η τριτη παιζει σε ενα ολιγοπωλιο με την στηριξη ενος κυριαρχου παικτη! Αυτο ελειπε να μην ειναι κερδοφορες! Αν εχουν προβλημα μπορουν απλα να αυξησουν τις τιμες και ω του θαυματος εχουν κερδοφορια! Αυτο δεν σημαινει σε καμμια περιπτωση οτι ειμαστε ευχαριστημενοι με την λειτουργια τους! Η μεν ΔΕΗ πνιγει καθε ελπιδα για ανταγωνισμο και νεες, καθαροτερες μορφες ενεργειας, ο δε Αερολιμενας Αθηνων φερνει πραγματικα βαριες ζημιες στον ελληνικο τουρισμο ζητωντας τεραστια τελη και εμποδιζοντας την αναπτυξη φτηνων αερογραμμων που εχουν κατακλυσει την Ευρωπη. Ακομα και η Κοσμοτε που διοικειται σχετικα καλα, θα μπορουσε να ειναι πολυ καλυτερη! Οταν η Τελεφόνικα της Ισπανιας μετα την ιδιωτικοποιηση της ξεχυθηκε στις αγορες του κοσμου και σημερα εχει 120 εκατομμυρια συνδρομητες κινητης τηλεφωνιας η Κοσμοτε εχει αρκετα κατω απο 10 εκατομμυρια!

Και εδω ερχομαστε στο κυριο ζητημα:

- Ο δημοσιος ΟΤΕ βλαπτει σοβαρα την ελληνικη οικονομια, δηλαδη τους μετοχους του (εκ των οποιων τα ασφαλιστικα ταμεια ειναι αρκετα επιφανη) και τους πελατες του

Ο δημοσιος ΟΤΕ με το μονοπωλιο του εχει βλαψει ανεπανορθωτα τις ελληνικες τηλεπικοινωνιες, σε μια εποχη ραγδαιων εξελειξεων στις επικοινωνιες μας εχει κρατησει χρονια πισω απο τις περισσοτερες χωρες της ΕΕ (συμπεριλαμβανομενων των πρωην κομμουνιστικων!) στα περισσοτερα τηλεπικοινωνιακα προϊοντα (στο ΔΣΛ ας πουμε ηταν πραγματικα απελπιστικα αργος να κατανοησει την σημασια του και παραμενει πανακριβος), συντηρει υπαλληλους που δεν εχουν γνωσεις και δεν προσφερουν εργο, και ολα αυτα με τα δικα μας λεφτα! Το οτι ο ΟΤΕ ειναι κερδοφορος εχει να κανει με τον απλουστατο λογο οτι ηταν μονοπωλιο επι δεκαετιες και σημερα παραμενει ουσιαστικα ο μονος οργανισμος με εκτεταμενο ιδιοκτητο δικτυο!

Και οχι μονο αυτα, αλλα με την απελπιστικη κακοδιαχειριση και αδρανεια του δημοσιου οργανισμου εχει χασει και ευκαιρειες για αναπτυξη σε νεες αγορες. Οπως ειπα, η Τελεφόνικα της Ισπανιας χαρη στην ιδιωτικοποιηση της απο νωρις εχει γινει μια απο τις μεγαλυτερες επιχειρησεις τηλεπικοινωνιων στον κοσμο με πραγματικη τεχνολογικη πρωτοπορεια (τις υπηρεσιες που εχω στην Ισπανια δεν τις εχω πχ στην Γερμανια!). Ο ΟΤΕ εχει μεινει ενας εντελως περιφερειακος οργανισμος, τεχνολογικα υπαναπτυκος και επιχειρηματικα περιορισμενος απο τα κρατικα δεσμα. Πριν χρονια ο ολλανδικος οργανισμος ΚΡΝ συζητουσε μια συγχωνευση μεταξυ ισων με τον ΟΤΕ, πραγμα που θα ειχε φερει τεχνογνωσια και μεγεθος. Η ιδεοληψια μας εμποδισε την συμφωνια και τωρα ψαχνουμε για στρατηγικο επενδυτη να αναλαβει να συμμαζεψει τα κομματια...

Μια δευτερη και γενικοτερη παρατηρηση ειναι η εξης: Σε μια ιδιωτικοποιηση εχουμε δυο στοχους. Οπως εξηγηθηκε ανω, θελουμε προωθηση του ανταγωνισμου, ανθηση καινοτομιας και καλυτερες τιμες. Αλλα επισης, οταν κρινουμε οτι ενας οργανισμος πρεπει να αποκρατικοποιηθει ειναι μια καλη ιδεα να μεγιστοποιουμε τα κερδη του κρατους απο την συναλλαγη. Εδω οι κραυγες περι ξεπουληματος και ειδικα αρθρα οπως το ανω που θεωρουν λανθασμενη την πωληση ενος κερδοφορου οργανισμου ειναι για μενα απλα επιφανειακες και ανοητες. Μια πωληση κρινεται επιτυχημενη οχι απο την σημερινη κατασταση της εταιρειας αλλα απο την μελλοντικη. Η πωληση μιας ζημιογονου εταιρειας σε καποιον ιδιωτη που την επαναφερει στην κερδοφορια ειναι λοιπον καλη. Αλλα και η πωληση μιας κερδοφορου εταιρειας ειναι καλη αν ο αγοραζων μπορει να την διοικησει καλυτερα, μπορει να φερει συνεργειες κτλ ετσι ωστε να ειναι η κερδοφορια ακομα υψηλοτερη μετα. Ως γνωστον το δημοσιο δεν ειναι καλος επιχειρηματιας, ετσι περιμενουμε απο μια ιδιωτικοποιηση χαμηλοτερο κοστος για την εταιρεια* και ετσι υψηλοτερα κερδη. Υπο τον νεο ιδιοκτητη ο ΟΤΕ θα εχει σιγουρα καλυτερο μελλον απο οτι υπο δημοσιο ελεγχο. Εδω πρεπει να σημειωσουμε κατι απλο που πολλοι δεν συνειδητοποιουν: οι επενδυτες που θα προσπαθησουν να τον αγορασουν, ειναι διατεθειμενοι να πληρωσουν περισσοτερο απο τα συνολικα μελλοντικα κερδη του οργανισμου αν παρεμενε κρατικος! Αυτο αγαπητε κ. Ψυχαρη σημαινει οτι δεν πουλαμε τα χρυσαφικα μας, πουλαμε κατι που για μας ειναι σχεδον αχρηστο αλλα για καποιον αλλο ειναι πολυ χρησιμο και κερδοφορο, που αρα ειναι διατεθειμενος να πληρωσει πολυ περισσοτερο αποσο αξιζει για μας σημερα! Η κοινη λογικη λοιπον λεει οτι αφου ειναι καλο για την οικονομια και καλο για τον μελλοντικο ιδιοκτητη πρεπει να πουλησουμε τον ΟΤΕ και να προσπαθησουμε να αποσπασουμε οσο μεγαλυτερο ποσοστο των μελλοντικων κερδων γινεται. Το προβλημα ειναι οτι κατα κανονα δεν γνωριζουμε ποια ειναι τα μελλοντικα κερδη του νεου ιδιοκτητη, δεν γνωριζουμε πως ακριβως εχει σκοπο να αναμορφωσει τον οργανισμο.

Εχουμε λοιπον ενα προβλημα ασυμμετρης πληροφορησης (ο μελλοντικος ιδιοκτητης ξερει ποσο μπορει να πληρωσει αλλα το κρατος οχι). Δουλεια των οικονομολογων εδω ειναι ο σχεδιασμος μηχανισμων για την αποκαλυψη της πληροφοριας στο οποιο τυχαινει να δουλευω και επαγγελματικα. Φαινεται οτι μια καλη ιδεα ειναι οντως η εισαγωγη του οργανισμου στο χρηματιστηριο αλλα με ενα αρκετα μικρο ποσοστο και κατοπιν η πωληση του υπολοιπου ποσοστου μεσω διαπραγματευσεων με οσο το δυνατον περισσοτερους επενδυτες. Για λεπτομερειες καλυτερα διαβαστε την ερευνητικη εργασια, αλλα αυτο που μπορω να εξηγησω αρκετα ευκολα ειναι οτι η ιδεα που κυκλοφορει να πουλησουμε κιαλλες μετοχες αλλα χωρις το δικαιωμα ελεγχου του οργανισμου ειναι σιγουρα λανθασμενη. Γιατι οι ιδιοκτητες ειναι διατεθειμενοι να πληρωσουν σημαντικα ποσα μονο αν μπορουν να εχουν τον ελεγχο. Κανενας σοβαρος οργανισμος δεν θελει να αγορασει μερος ενος ΟΤΕ που βαινει βεβαια προς ζημίες αν δεν εχει την δυνατοτητα να τον αναμορφωσει. Αρα κ. Ψυχαρη και λοιποι, ξεπουλημα θα πρεπει να ονομασουμε αυτες τις μεσοβεζικες λυσεις που προτεινετε, την πωληση περισσοτερων μετοχων του οργανισμου χωρις μεταβιβαση της δυνατοτητας ελεγχου. Γιατι ετσι θα εχουμε κατορθωσει το χειροτερο αποτελεσμα, ο ΟΤΕ παραμενει υπο κακη διοικηση και το κρατος πουλαει τις μετοχες του σε υπερβολικα χαμηλη τιμη!


*Οταν μαλιστα ανοιγουμε και την αγορα περιμενουμε και χαμηλοτερες τιμες (οπως πρεπει να εχουν καταλαβει και οι πιο απιστοι Θωμαδες οτι γινεται στις διεθνεις κλησεις σημερα που οι τιμες εχουν καταβαραθρωθει λογω του ανταγωνισμου).

Κυριακή, Δεκεμβρίου 17, 2006

ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ!


Πριν λίγες ημέρες η Βουλή των Ελλήνων ιδιωτικοποιήθηκε στο πλαίσιο της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποιημένης λαίλαπας που σαρώνει το μικρό γαλατικό χωριό. Το γεγονός απωσιωπήθηκε από τα ΜΜΕ της πλουτοκρατίας, για να μην υπάρξουν αντιδράσεις από παλιομοδίτες δημοκρατικούς, ευσυνείδητους εισαγγελείς και νομοταγείς πολίτες. Ο νέος ιδιοκτήτης της Βουλής είναι ο ιδιώτης Στρατούλης.

Κάποιοι όμως δεν θα κάτσουν φρόνιμα. Κάποιοι δεν θα υποταχθούν στα κελεύσματα της νέας τάξης. Κάποιοι έχουν κρανιώσει πολύ άγρια.

Ιδιώτες του Συνασπισμού, no pasaréis!

ΥΓ: Άρ. 160 ΠΚ – Διατάραξη συνεδριάσεων. 1. Όποιος με πρόθεση παρεμποδίζει την διεξαγωγή συνεδρίασης της Βουλής ή κάποιας επιτροπής της ή την διαταράσσει προκαλώντας θόρυβο ή αταξία ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι τριών ετών.

Μυθοπλασίες γύρω από το AIDS

Πρόσφατα διάβασα για την περίπτωση μίας Ελληνίδας οροθετικής δημοσιογράφου η οποία στην ουσία αναμασά διάφορες "θεωρίες" του AIDS Reappraisal κινήματος.

Θεωρώ ότι ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην άποψή του. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι είμαι υποχρεωμένος να πάρω στα σοβαρά κάθε απίθανη θεωρία που μπορεί να γεννήσει ο ανθρώπινος νους.

Η Ελληνική κοινωνία έχει μία ιδιαιτερότητα: είναι εξαιρετικά δύσπιστη με τις καθιερωμένες θεωρίες και απόψεις, ενώ παράλληλα είναι σχεδόν κωμικά εύπιστη σε οτιδήποτε πλασάρεται ως "εναλλακτικό". Αυτός είναι ο λόγος που η Ελληνική Εταιρεία Νέων Ιατρών και Επιστημόνων Υγείας (Ε.Ν.Ι.Ε.Υ) όφειλε να δημοσιεύσει μία απάντηση στην εν λόγω δημοσιογράφο, δια στόματος του Αλέξανδρου Νίξον, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Παρασκευή, Δεκεμβρίου 15, 2006

Breaking wind...

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε ητελευταία μελέτη του FAO (Food and Agricultural Organisation) την Ηνωμένων Εθνών,η οποία αναγνωρίζει ως μεγαλύτερη σύγχρονη απειλή για το περιβάλλον τις αγελάδες. Φυσικά, η είδηση της ανακοίνωσης της μελέτης δεν έτυχε ανάλογης προβολής και σχολιασμού από τα ελληνικά ΜΜΕ, αφού τα συμπεράσματά της δεν ταιρίαζουν ακριβώς στο προφίλ της τρομολαγνικής καταγγελτικής υστερίας, όπως συνηθίζεται στον προστατευόμενο βιότοπο πολιτικών ιδεοληψιών που ονομάζεται Ελλάδα (αν και με λίγη δημιουργική φαντασία θα μπορούσαν).

H έκθεση αγαγνωρίζει τις αγελάδες και τον αυξανόμενο αριθμό τους (σήμερα 1,5 δις), ως τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το κλίμα, τα δάση και τα άγρια είδη. Ενώ επίσης τις ενοχοποιεί για άλλα προβλήματα, όπως η όξινη βροχή, την ερημοποίηση, την δημιουργία νεκρών ζωνών στους ωκεανούς, την μόλυνση των ποταμών και την καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων! Ευθύνονται για το 18% της παραγωγής των αερίων του θερμοκηπίου, περισσότερο από τα αεροπλάνα, τα αυτοκίνητα και όλα τα μέσα μεταφοράς μαζί. Μια αγελάδα παράγει τον χρόνο περισσότερα αέρια (μεθάνιο βασικά, αλλά στην παραγωγή λιπασμάτων για τα χόρτα που καταναλώνει) από ένα Range Rover σε ένα χρόνο με κανονική χρήση. Επίσης παράγουν περίπου άλλα 100 αέρια, μεταξύ των οποίων τα 2/3 της αμμωνίας που προξενεί την όξινη βροχή. Δεν φταίνε τα εργοστάσια της Γερμανίας για την όξινη βροχή της, οι αγελάδες της φταίνε (αν αρχίσει και στην Λάρισσα θα ξέρουμε ποιος φταίει). Ενώ για να παράγουν 1 λίτρο γάλα, καταναλώνουν 990 λίτρα νερού. Ενώ η αποχέτευση των περιττωμάτων τους είναι από τους λόγους μόλυνσης σε ποτάμια και ωκεανούς. Η δε κατάσταση αναμένεται να χειροτερεύσει εφόσον τα επόμενα 50 χρόνια θα διπλασιαστεί περίπου ο αριθμός των αγελάδων, λόγω της αύξησης της ζήτησης για προϊόντα κρέατος και γάλακτος.

Αν κάτι έχει να μας προσφέρει αυτή η έρευνα είναι η συνειδητοποίηση ότι η επίδραση στο περιβάλλον είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια της προσπάθειας του ανθρώπου να καλυτερεύσει τις συνθήκες ζωής του. Υπεύθυνος για τις αλλαγές στο περιβάλλον είναι ο κάθε άνθρωπος χωριστά με τις καταναλωτικές του επιλογές. Όταν αποφασίζει να αγοράσει γάλα για τα παιδιά του, μοσχαρίσιες για την αναιμία του, να ταξιδέψει με αεροπλάνο, να διαβάσει εφημερίδα, να ανοίξει τον υπολογιστή του. Κάθε κίνησή του έχει κόστος στο περιβάλλον και αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να αποδεχτούμε, αν θέλουμε να δούμε να βελτιώνονται οι συνθήκες ζωής των δισεκατομμυρίων κατοίκων του πλανήτη. Και επίσης πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι τα προβλήματα αλλαγών στο περιβάλλον έχουν σαν βασικό υπόβαθρο τις αυξανόμενες ανάγκες που προκαλεί ο υπερπληθυσμός της Γης. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφήσουμε το περιβάλλον στην τύχη του.

Ένα από τα βασικά συμπεράσματα που καταλήγει η μελέτη είναι οι ευθύνες του φαινομένου που έχει χαρακτηριστεί ως η τραγωδία των κοινών. Πολλοί φυσικοί πόροι είναι είτε δωρεάν, είτε υποτιμημένοι, με αποτέλεσμα το κόστος χρήσης τους να μην περιλαμβάνει τα περιβαλλοντικά κόστη. Οι συγγραφείς θέτουν ως πρώτη προτεραιότητα την ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού κόστους στο κόστος παραγωγής, αν θέλουμε να έχουμε μια βιώσιμη ανάπτυξη. Και φυσικά με αυτά που γράφουν δεν ανακαλύπτουν την Αμερική.

Η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων χωρίς να υπονομεύεται η ανάπτυξη, μελετάται εδώ και δεκαετίες. Και αυτό μπορεί να γίνει είτε με επέκταση και καθορισμό των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό, είτε με ενσωμάτωση του κόστους της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στις αντίστοιχες χρήσεις με μορφή φόρου, εκεί που τα ιδιοκτησιακά δικαίωματα δεν μπορούν ακόμα να καθοριστούν.

Κάποια στιγμή πρέπει να συμφιλιωθούμε με την ιδέα των αλλαγών και αντί να εφαρμόζουμε πανάκριβες, αντιαναπτυξιακές, περιοριστικές πολιτικές αποτροπής του αναπόφευκτου να εστιάσουμε στην προσαρμογή και στην αντιμετώπιση των συνεπειών των αλλαγών. Οι λογικές των νομοθετικών απαγορεύσεων, πέραν του ότι είναι τελικά ανεφάρμοστες μπροστά στις ανθρώπινες ανάγκες (και στερούν πρώτα και κύρια τους μη-προνομιούχους το δικαίωμα να βελτιώσουν την ζωή τους), αντιμετωπίζουν τα περιβαλλοντικά ζητήματα όπως η στείρωση τον υπερπληθυσμό. Όχι μόνο παραβιάζουν ελευθερίες, όχι μόνο δεν λύνουν προβλήματα, αλλά προσθέτουν τελικά νέα. Αντίθετα, η οικονομική ελευθερία πάει χέρι-χέρι με την προστασία και την διατηρησιμότητα του περιβάλλοντος.



Δείτε επίσης:
The Problem of Social Cost
Economic Freedom and Environmental Quality
Environmentalism and Economic Freedom: The Case for Private Property Rights

Το Τέλος μιας Ιστορίας και η Αρχή μιας Άλλης

Νέο Άρθρο

Ο τίτλος αυτού του άρθρου υποδηλώνει την αντι-σχολαστικότητα στην προσέγγιση δυο σημαντικών φιλοσοφικών ρευμάτων, δύο φαινομενικά αντίθετων σχολών σκέψης, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αφήνουν τα ίχνη τους σε οποιαδήποτε απόπειρα διερεύνησης του σημερινού πολιτικού φαινόμενου.

Επιχειρώντας να αναδείξω την τελματώδη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα και την αειφανή ανάγκη των τελευταίων ετών για τη δημιουργία ενός Φιλελεύθερου πόλου πολιτικής δράσης και κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, πρόκειται να ανασκαλίσω βασικές έννοιες δύο διαρκώς επικαιροποιούμενων διανοητών, κρατώντας, όμως, σαφείς αποστάσεις τόσο από το ρητό τέλος της ιστορίας του Francis Fukuyama, όσο και από το Μαρξιστικό ανάλογό του, τον Ιστορικό Υλισμό και την αταξική πολιτεία (state of classlessness).

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Πέμπτη, Δεκεμβρίου 14, 2006

Υπάρχει χώρος για καινούργιο κόμμα;

Νέο Άρθρο

Μέσα στο αποπνικτικό περιβάλλον της πολιτική ζωής της χώρας αρχίζουν να σημειώνονται κάποια σκιρτήματα αντίδρασης κ αυτό-οργάνωσης. Διακηρυγμένος στόχος αυτών των κινήσεων είναι η δημιουργία ενός νέου κόμματος. Που, δίχως παρωπίδες και μισόλογα, θα είναι ανοιχτά οπαδός της καταπολέμησης του κρατισμού, της προώθησης ριζικών μεταρρυθμίσεων στην κοινωνία και την οικονομία που σκοπό θα 'χουν την εμπέδωση ενός περιβάλλοντος φιλελεύθερης ζωής, την οικοδόμηση ενός συστήματος ουσιαστικής προστασίας των αδυνάτων που θα μετράει σαν θεμέλιο τον πολίτη κι όχι τις συντεχνίες του δημόσιου τομέα.

Και που ο προσανατολισμός του θα είναι φιλοδυτικός, αντίθετος στους ψευδεπίγραφους τρομοκράτες, μουσουλμάνους η άλλους, κι επιθετικά υποστηρικτικός της φιλοδυτικής πορείας της χώρας. Με εξοβελισμό βέβαια των εθνοκεντρικών φανατισμών, της καχυποψίας του καινούργιου και κάθε φαντασιόπληκτης θεωρίας της συνωμοσίας εναντίον της «διαλεχτής» αφεντιάς μας.

*Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε τη συνέχεια και να σχολιάσετε*

Τετάρτη, Δεκεμβρίου 13, 2006

Ο Mulder, η Scully, ο Mahmoud Ahmadinejad και το Ολοκαύτωμα

Πόσο θα πρέπει να μας εντυπωσιάζει μια συμμαχία ναζιστών, εκπροσώπων της Κu Κlux Κlan και φονταμενταλιστών μουσουλμάνων; Η απάντηση είναι εύκολη: καθόλου. Οι μεταφυσικές τους προκαταλήψεις και το θρησκευτικό τους μίσος ενώνονται κατά καιρούς να αντιμετωπίσουν έναν από τους πολλούς κοινούς φανταστικούς τους εχθρούς – το σιωνισμό. Έτσι και τις επόμενες μέρες θα συναντηθούνε ξανά, αυτή τη φορά στο συνέδριο που οργανώνει το υπ. Εξωτερικών του Ιράν στην Τεχεράνη, για να αποδείξουν (όπως προαποφάσισε ο πρόεδρος του Ιράν Mahmoud Ahmadinejad) ότι το ολοκαύτωμα δεν υπήρξε ποτέ.

Το BBC αναμεταδίδει:

President Ahmadinejad expects that research will conclude that the Holocaust is dubious on one hand and that the figure of six million Jews, who were allegedly killed in the Nazi detention camps, is a great exaggeration. There is general agreement that the conference will agree with President Ahmadinejad's viewpoint, otherwise he will lose credibility among Iranians.
Η κυβέρνηση του Ιράν εμφανίζει τη διοργάνωση του συνεδρίου ως απάντηση στη στάση πολλών Ευρωπαϊκών χωρών που απαγορεύουν την άρνηση του ολοκαυτώματος και στην προσβολή που δέχτηκε το Ισλάμ από τα σκίτσα του Μωάμεθ που κυκλοφόρησαν πριν κάποιους μήνες. Τώρα, τι σχέση έχει το ολοκαύτωμα με το Ιράν και τα σκίτσα ενός Δανού γελοιογράφου, δε μπορώ να γνωρίζω. Η απάντηση βρίσκεται μονάχα στο θολωμένο μυαλό των συνέδρων που περνάνε τη ζωή τους μέσα στα σκηνικά των X-files ή κρυμμένοι μέσα λευκά σεντόνια.

Το συνέδριο αυτό είναι η πιο ταιριαστή απάντηση στους Ευρωπαίους νομοθέτες που αποφάσισαν να απαγορέψουν κάθε συζήτηση περί του ολοκαυτώματος και να τιμωρούν με φυλάκιση τους αρνητές του. Η απαγόρευση αυτή είχε το φυσικό και αναμενόμενο αποτέλεσμα να δημιουργήσει ελεύθερο πεδίο στους εγκληματίες της Τεχεράνης να το εκμεταλλευτούν.

Κι αντί να συζητάμε ανοιχτά (εκτός φυλακής), και οι απόψεις των αρνητών του ολοκαυτώματος να γελοιοποιούνται από τη δύναμη της ιστορικής αλήθειας, καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια ακόμη μαύρη αγορά για τους Αλ Καπόνε των ιδεών. Τι θα απαντήσουν τώρα οι νομοθέτες μας στους φασίστες υπέρμαχους της λευκής φυλής και τους φανατικούς ισλαμιστές που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία; Θα είναι μάλλον υποκρισία να δηλώσουν σοκαρισμένοι.

Η αγορα των ταξι

Παντα μου φαινεται εντυπωσιακο πως οι ανθρωποι εχουν την ταση να μην βλεπουν το αυτονοητο. Οσοι μιλανε για τα ταξι στην Αθηνα σχεδον παντα παραπονουνται για το γεγονος οτι ειναι δυσκολο να βρεις ενα ελευθερο. Περιεργως μερικοι ταυτοχρονα γκρινιαζουν και για την τιμη.

Δεν χρειαζεται να ειναι κανεις μεγαλοφυια για να καταλαβει οτι η τιμη του ταξι και η διαθεσιμοτητα ελευθερων οχηματων συσχετιζονται! Αν θελουμε περισσοτερα ταξι διαθεσιμα, ειναι σαφες οτι πρεπει να ανεβει η τιμη του κομιστρου, η οποια φυσικα σημερα με την βια κρατειται σε ενα τεχνητα χαμηλο επιπεδο, το χαμηλοτερο στην ΕΕ θα διακινδυνευα να πω. Οι χαμηλες τιμες φερνουν υπερβαλουσα ζητηση και ελλιπη προσφορα, που σε συνδυασμο με τον περιορισμο των αδειων λειτουργιας κανει την ευρεση ταξι μερικες φορες αθλο.

Καποιος θα προτεινε και την αυξηση των αδειων λειτουργιας, με το οποιο μαλλον δεν θα συμφωνησω. Τα ταξι προκαλουν τρομακτικες αρνητικες εξωτερικοτητες στην πολη, συμβαλουν πολυ στην κυκλοφοριακη συμφορηση (ειναι τεραστια πολυτελεια σε μια πολη σαν την Αθηνα να εχει ο καθενας μας εναν προσωπικο σωφερ, ειναι απαραδεκτο να κινουνται οχηματα αδεια και χωρις λογο), ρυπαινουν απιστευτα (τα γνωστα συννεφα μαυρου καπνου απο τους κακορυθμισμενους κινητητες ειναι κλασικο αθηναϊκο θεαμα), συμβαλουν στην κακη οδηγηση (ειναι διαβοητη η αδιαφορια των ταξιτζηδων για τον ΚΟΚ) και βεβαια προφανως οι ταξιτζηδες δεν πληρωνουν αυτο το κοστος που μας προκαλουν.

Στην Αθηνα ο αριθμος των ταξι ειναι υπεραρκετος, οι τιμες τους ειναι ομως τοσο χαμηλες που συμφερει να παρεις ταξι για ψυλλου πηδημα, για 500 μετρα. Μια καλη αυξηση των κομιστρων με γερη αστυνομευση των ταξιτζηδων σε θεματα σεβασμου των κανονων (οπως εφαρμογη της απαγορευσης αρνησης πελατη, που ειναι κοινος τοπος σημερα) θα μπορουσε νομιζω να φερει πραγματικες αλλαγες στα κυκλοφοριακα προβληματα της πολης. Λιγοτερη κινηση και μεγαλυτερη διαθεσιμοτητα ταξι για τις πραγματικα επειγουσες περιπτωσεις που χρειαζεται να παρει κανεις ενα. Τελος προτεινω και αμεση αλλαγη του παρανοϊκου κανονα* ενα ταξι να εχει μονο εναν πελατη. Αυτος ο κανονας πιθηκιζει δυτικες χωρες στις οποιες η χρηση των ταξι ειναι εντελως διαφορετικη. Αν τον σεβοντουσαν ομως στην Αθηνα θα ειχαμε αμεση μεγαλη αυξηση στην κινηση, ελλειψη ταξι, χωρις κανενα ορατο πλεονεκτημα για τους επιβατες!


*Η κλασσικη παρωδια του Χαρυ Κλυν, με τον Σαβοπουλο που εισερχεται σε ενα ταξι και ο οδηγος συνεχως φορτωνει νεους επιβατες (ατακα: να το παρουμε το παλουκαρι?) ειναι φυσικα αποτελεσμα του κανονα του μοναδικου πελατη. Απαξ και ο οδηγος παρανομησει και παρει δευτερο πελατη, δεν υπαρχει κανενας κανονας που να ρυθμιζει τα δικαιωματα του πρωτου, οποτε κυριαρχει η αναρχια. Ενας λογικος κανονας θα ελεγε οτι επιτρεπεται δευτερος πελατης μονο αν ο πρωτος συμφωνησει και με καποια μειωση τις τιμης κτλ κτλ Αλλα στην Ελλαδα προτιμουμε να απαγορευουμε γενικα τα παντα, για να επιτρεπονται τελικα στην πραξη τα παντα...

ΥΓ για την επιστημονικη αποψη του θεματος κοιταξτε και αυτο
Do Economists Reach a Conclusion on Taxi Deregulation? Φυσικα το προβλημα σε αλλες χωρες (πχ Γερμανια) ειναι οι υπερβολικα υψηλες τιμες, και ετσι μια απορρυθμιση της αγορας θα εκανε καλο.

Δευτέρα, Δεκεμβρίου 11, 2006

Γκρίζα διαφήμιση; Ok, ας αφαιρέσουμε το γκρίζο τότε.

Διαβάζω στο πολύ καλό PRESS-GR το Με ...ευρωβούλα νομιμοποιείται η γκρίζα διαφήμιση στην τηλεόραση και αναρωτιέμαι πού είναι το κακό.

Αποφασίζει, επιτέλους, η Ε.Ε. να ασχοληθεί με το θέμα του product placement -πρακτική που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην ελληνική τηλεόραση- και να σταματήσει τον στρουθοκαμηλισμό που τόσα χρόνια επικρατεί στον χώρο δημιουργώντας ένα θεσμικό πλαίσιο και κάποιοι (δεν αναφέρομαι στο παραπάνω post) αρχίζουν τα γνωστά περί εξαπάτησης του τηλεθεατή - καταναλωτή, διαφημιστικής χειραγώγησης κ.λπ.

Με την ευκαιρία, αναδημοσιεύω εδώ ένα σχετικό με το product placement ποστ που είχα γράψει παλαιότερα.

To product placement δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Ήδη από τη δεκαετία του 1930 η εταιρεία Procter & Gamble, ο γίγαντας στα FMCG, είχε αρχίσει τις σαπουνόπερες στο ραδιόφωνο μέσω των οποίων προωθούσε τα απορρυπαντικά της προϊόντα.

Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων το product placement γίνεται έναντι πληρωμής. Οι marketers πληρώνουν 50.000, 100.000 δολάρια ή και πολλά περισσότερα για το product placement αναλόγως της εκθέσεως που έχει το brand. Άλλες φορές, ωστόσο, διάφορες εταιρείες παρέχουν τα προϊόντα τους κι αυτά χρησιμοποιούνται χωρίς να πληρώσουν, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που το χ brand χρησιμοποιείται για λόγους σεναρίου. Το 2004 η αξία του product placement στην αμερικανική αγορά ανέρχετο στα 3.5 δισ. δολάρια.

Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για το product placement οφείλεται σε διάφορους λόγους:

(1) Στην τεράστια αύξηση του ad clutter' υπάρχει πλέον ένας κυκεώνας διαφημιστικών μηνυμάτων που βομβαρδίζουν τους καταναλωτές καθημερινά με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να ξεχωρίσει το όποιο διαφημιστικό μήνυμα από τα υπόλοιπα και να προσελκύσει την προσοχή του καταναλωτή ο οποίος, μάλιστα, είναι πλέον πολύ πιο κυνικός απέναντι στα διαφημιστικά μηνύματα σε σχέση με το παρελθόν.

(2) Στην δυνατότητα που έχει πλέον ο καταναλωτής για zipping και zapping ώστε να αποφεύγει τις διαφημίσεις ιδίως χάρη σε τεχνολογικές καινοτομίες όπως είναι το TiVo και το Replay TV. Αν προσθέσουμε σε αυτά τον κατακερματισμό των media, τα συνδρομητικά κανάλια, τα DVD κ.λπ. η δουλειά των marketers γίνεται ακόμη πιο δύσκολη.

Το product placement, όπως και κάθε άλλη διαφημιστική ενέργεια, έχει κάποιον διαφημιστικό στόχο. Στην περίπτωση του product placement ο στόχος είθισται να είναι το brand awareness καθώς και η δημιουργία θετικών στάσεων (brand attitude) απέναντι στο προϊόν μέσω της συσχέτισής του, π.χ., με τον χ ηθοποιό σε μια ταινία. Η αποτελεσματικότητα του product placement δεν έχει διερευνηθεί αρκετά από τους ακαδημαϊκούς του μάρκετινγκ αλλά από ό,τι φαίνεται τα καταφέρνει ιδιαιτέρως καλά στο brand recall.

Ωστόσο, υπάρχουν και κίνδυνοι για το brand που ξεκινούν κυρίως από το γεγονός ότι το product placement δεν είναι υπό τον πλήρη έλεγχο του διαφημιζόμενου -σε αντίθεση με την "παραδοσιακή" διαφήμιση. Για παράδειγμα, εάν σε μια ταινία το brand εμφανίζεται σε μια σκηνή που δεν προσλαμβάνεται θετικά από τον θεατή τότε το product placement μπορεί να κάνει κακό στο brand. Για παράδειγμα, σε μια ταινία ο καλός, στοργικός μπαμπάς πίνει Coca Cola, ενώ σε μια άλλη σκηνή της ίδιας ταινίας βλέπουμε φόνους και βασανισμούς να γίνονται σε ένα στάδιο όπου υπάρχει ένα μηχάνημα αυτόματης πώλησης Pepsi -κακό product placement για την Pepsi επομένως.

Το product placement επιτρέπεται στις Η.Π.Α. χωρίς μάλιστα να υπάρχει νομική υποχρέωση από την πλευρά του broadcaster να γνωστοποιήσει στους τηλεθεατές ότι το x brand που εμφανίζεται στο x τηλεοπτικό πρόγραμμα βρίσκεται εκεί κατόπιν πληρωμής. Η Commercial Alert αντιτίθεται σε αυτήν την έλλειψη νομικής υποχρέωσης και ξεκίνησε καμπάνια για τη θέσπισή της υποστηρίζοντας ότι

Product placements are inherently deceptive, because many people do not realize that they are, in fact, advertisements. We’re running a campaign to require disclosure of product placement in all media, including TV, movies, videos, video games, books and “adversongs.”

Ωστόσο, η Federal Trade Commission απέρριψε το αίτημα [pdf] της Commercial Alert. Στην Ε.Ε. το product placement απαγορεύεται αν και στην πράξη αποτελεί πραγματικότητα. Οι ευρωπαίοι παραγωγοί και τα media θεωρούν ότι αυτό είναι άδικο διότι οι αμερικανοί ανταγωνιστές τους μπορούν να έχουν έτσι μια πηγή εσόδων ενώ αυτοί όχι και, παράλληλα, θεωρούν την απαγόρευση του product placement παράλογη δεδομένου ότι τα αμερικανικά προγράμματα εμφανίζονται ούτως ή άλλως στα ευρωπαϊκά media.

Τα επιχειρήματά τους φαίνεται ότι αρχίζουν να πείθουν. Όπως αναφέρει κι η Viviane Reding, European Commissioner for Information Society and Media,

...The issue of product placement has been very controversial. My opinion on this issue is that one should be honest towards consumers. Product placement is a reality, but we lack clear rules. Consumers should have the right to know what kind of content they are watching. Our goal should be to increase consumer information, while acknowledging that product placement is a form of advertising, and that it should not interfere with editorial independence. Furthermore, having clear rules for product placement would secure new revenues for Europe’ s audiovisual industry, contribute to boost our creative economy and thus to reinforce cultural diversity.

Παιδεία μερος 23 - Γιωργος Παπανδρεου

Το Βημα εχει μια πολυ καλη συνεντευξη του Γιωργου Παπανδρεου για την παιδεια. Αν τα εννοει αυτα που λεει ο ΓΑΠ, ειμαι μετρια αισιοδοξος. Σταχυολογω:

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα παραμένει συγκεντρωτικό και απολυταρχικό. Δεν αφήνει πρωτοβουλία, δεν προωθεί την κριτική σκέψη, δεν εμπεδώνει νέες μεθόδους μάθησης. Παραμένει εξαρτημένο από τη γραφειοκρατία της Μητροπόλεως.
....

Δεν είμαι της άποψης κάθε χωριό και ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Η λύση όμως δεν είναι ο στραγγαλισμός. Λύσεις θα βρεθούν όταν τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της περιφέρειας συνδεθούν με την ανάπτυξη. Εγώ βλέπω την ΠΑΣΕΓΕΣ να δημιουργεί σχολή με το Γεωργικό Πανεπιστήμιο, την Περιφέρεια Κρήτης να συνεργάζεται με τα εκεί ιδρύματα ...

Για να γίνουν αυτά πρέπει να απελευθερωθούν τα δημόσια πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Πρέπει το κράτος να μη διαχειρίζεται τα ιδρύματα αυτά αλλά να τα αξιολογεί και να πιστοποιεί ότι το πτυχίο είναι ανάλογου επιπέδου. Και να εγγυάται τη χρηματοδότηση των σπουδών του κάθε νέου στο δημόσιο Πανεπιστήμιο.

...

Στον αντίποδα, έρχεται η κυρία Γιαννάκου και λέει "εγώ θα ρυθμίσω πόσοι φοιτητές θα υπάρχουν σε κάθε τμήμα. Πώς γράφονται τα πρακτικά στη σύνοδο των πρυτάνεων...". Αυτό είναι το πρόβλημα;».

Φυσικα συμφωνω με αυτα τα λογια. Αναρωτιεμαι βεβαια γιατι δεν εκανε τιποτα τετοιο οσο ηταν στην εξουσια. Σε καθε περιπτωση η νοοτροπια του με καλυπτει περισσοτερο απο την προσπαθεια της κυριας Γιαννακου να μικροδιαχειριστει καθε λεπτομερεια των ΑΕΙ.

-λέτε, θα ψηφίσω το άρθρο 16 και θα αφήσω τα χέρια ελεύθερα σε όποιον έχει 151 βουλευτές στη άλλη Βουλή, για να κάνει ό,τι θέλει στην Παιδεία.

-«Οχι. Θα αφήσω τα χέρια ελεύθερα στον ελληνικό λαό γιατί αυτή είναι η πρόβλεψη του Συντάγματος. Αλλά μην ξεχνάμε ότι κάπου μεσολαβεί ο ελληνικός λαός. Και είναι εκείνος που θα αποφασίσει ποια θα είναι η επόμενη κυβέρνηση. Και το δίλημμά του είναι σοβαρό. Θα πει "θέλω το ΠαΣοΚ να διαχειριστεί το νομοθέτημα του άρθρου 16" ή "θέλω τη ΝΔ". Εγώ δεν θέλω να στερήσω το δικαίωμα στον έλληνα πολίτη να αποφασίσει ποιος είναι πιο ικανός...».

εξαιρετικα λογια (αν τα πιστευει). Δεν καταλαβαινω τι φοβουνται στο ΠΑΣΟΚ. Θεματα οπως η διαχειριση των ΑΕΙ δεν ειναι να οριοθετουνται στο Συνταγμα αλλα απο τις κυβερνησεις μας.


- Εχετε την αίσθηση ότι υπάρχει μια ιδεολογική σύγκρουση μέσα στο ΠαΣοΚ ανάμεσα στους κρατιστές από τη μια μεριά, στους ανθρώπους που ταυτίζουν το δημόσιο με το κρατικό, και στους ανθρώπους που υποστηρίζουν ότι δημόσιο δεν είναι μόνο το κρατικό; Και ότι αυτό αποκρυσταλλώνεται στο άρθρο 16;

«Δεν υπάρχει μόνο μέσα στο ΠαΣοΚ. Υπάρχει μέσα στην ελληνική κοινωνία και σε όλα τα κόμματα. Θα έλεγα μάλιστα ότι η Δεξιά είναι η πιο κρατικιστική παράταξη στο νεοελληνικό κράτος, διότι αυτή έφτιαξε το κράτος. Δεν είναι ένα κράτος που διαμορφώθηκε από αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις. Το κράτος στο οποίο ζούμε αποτελεί απόρροια ξένων επεμβάσεων, εμφυλίων...».


δεν ειμαι βεβαια πεπεισμενος για το οτι η ΝΔ ειναι αυτη που δημιουργησε το ασφυκτικο μας κρατος, αλλα χαιρομαι που ο προεδρος του ΠΑΣΟΚ αποκηρυσσει την κρατικιστικη μανια του κομματος του.

Η Σοβιετική Ενωση έλεγε κάθε χρόνο θα βγάλω τόσους μηχανικούς, θα βγάλω τόσους γιατρούς, και ήταν κεντρικά αποφασισμένο με σχέδιο. Κεντρικά αποφασίζουμε και στην Ελλάδα. Τουλάχιστον στη Σοβιετική Ενωση σχεδιάζανε, εμείς δεν έχουμε καν συστηματικό σχεδιασμό. Οταν δημιουργούνται νέα τμήματα συνήθως είναι μέσα σε ένα κλίμα πελατειακών πιέσεων και όχι αναγκών της ελληνικής κοινωνίας ή αγοράς. Αυτά τα αποφασίζει το υπουργείο και όχι η κοινωνία ή το Πανεπιστήμιο όπως στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Το αποτέλεσμα είναι να βγάζουμε ανέργους.

- Συμφωνείτε δηλαδή ότι είμαστε η τελευταία κομμουνιστική χώρα της Ευρώπης;

«Θα έλεγα ότι κανείς δεν μπορεί να πιστεύει ότι μπορεί η εκπαίδευση να σχεδιάζεται και να πραγματώνεται κεντρικά από το υπουργείο σε μια λογική σοβιετικού ελέγχου κάθε λεπτομέρειας».


μακαρι, τι αλλο να πω, μακαρι. Αλλα οι ιδεοληψιες στην Ελλαδα και ειδικα στον πολιτικο χωρο του ΠΑΣΟΚ ειναι μαλλον πολυ βαθιες, οπως δειχνει και ενα αρθρο στην ιδια εφημεριδα: Το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ αποκτά τον μάνατζέρ του.
Σε αυτο το αρθρο η απλη ειδηση οτι αποφασισαν να προσλαβουν καποιον επαγγελματια για να διαχειριζεται την τεραστια περιουσια του πανεπιστημιου (1,2 δις λιρες δηλαδη περιπου 1,8 δις ευρω) ονομαζεται κατα παρανοϊκο τροπο ξεπουλημα ιερων και οσιων και θανάσιμο εναγκαλισμό των ακαδημαϊκών «πετραδιών του στέμματος» με τη χρηματιστηριακή κουλτούρα του λονδρέζικου Σίτι.
Λες και τα τοπ πανεπιστημια της Αγγλιας δεν ειναι ηδη σφιχτα συνδεδεμενα με το Σιτι, λες και το Κεημπριτζ ειναι σε αλλο Συμπαν και οχι ενα ιδρυμα που βγαζει ηγετες, κορυφαιους χρηματοοικονομικους αναλυτες και στελεχη περισσοτερο αποτι ακαδημαϊκους. Αλλα και τελοσπαντων, ακομα και αν ηταν ενα ιδρυμα σε εναν ελεφαντινο πυργο χωρις σχεση με τον κοσμο, γιατι ειναι κακο να διαχειριζεται καποιος επαγγελματιας την περιουσια του? Θα επρεπε να αναλαβει την διαχειριση καλυτερα ο επιστατης ή ενας υδραυλικος? Ισως ενας παμφλεταριος δημοσιογραφος? Ή μηπως αποτυχημενοι πολιτικοι οπως γινεται στην Ελλαδα με την διαχειριση των ασφαλιστικων ταμειων?

Αλλα τι να περιμενει κανεις οταν η ιδεοληψια τυφλωνει τον κοσμο τοσο που δεν ντρεπονται να γραφουν ανακριβειες μονο και μονο για να στηριξουν τον αρρωστο, μιζερο κοσμο που εχουν πλασει με την φαντασια τους. Παραδειγμα ο ισχυρισμος οτι καθηγητες και φοιτητες ειναι εναντιοι στην επαγγελματικη διαχειριση (σιγουρα, προτιμουν την σπαταλη και τον ερασιτεχνισμο, τα ιδια ατομα που μετα θα κληθουν να διοικησουν κορυφαιες εταιρειες και ιδρυματα) ή οτι τα κορυφαια ιδρυματα του κοσμου χρηματοδοτουνται κυριως απο τα διδακτρα τους (περιεργο, το Χαρβαρντ χρεωνει τα ιδια διδακτρα με τοσα αλλα ιδιωτικα ιδρυματα, πως μπορεσε να μαζεψει τοτε 26 δισεκατομμυρια δολλαρια περιουσια?!). Αλλα το κλειδι ειναι εδω:

σκοπός του [διαχιριστη] είναι πρωτίστως να ικανοποιήσει τις υψηλές απαιτήσεις της γυναίκας που τον προσέλαβε, της αντικαγκελαρίου του πανεπιστημίου Αλισον Ρίτσαρντ, η οποία δεν κρύβει πως θέλει να δει το Κέιμπριτζ να ανταγωνίζεται τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια... και στα λεφτά!

ακουσον ακουσον, δεν το κρυβει η αθλια οτι θελει να κανει το πανεπιστημιο της πλουσιο! Δεν ξερει οτι εδω στην Ελλαδα που ξερουμε απο εκπαιδευση δεν δεχομαστε κανενα τριτο πορο παρα μονο ζητιανια και επαιτεια απο το κρατος? Δεν ξερει η ασχετη οτι σωστη διδασκαλια γινεται σε κτιρια χωρις τζαμια, σε βιβλιοθηκες χωρις βιβλια, με ερευνητες χωρις μισθους? Να η απαντηση:

Οπως όμως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι «ουκ εν τω πολλώ το ευ»...

Οι ιδιοι προγονοι ελεγαν ομως και το "ομφακες εισιν" ή οι πιο νεοι προγονοι μας το ελεγαν "οσα δεν φτανει η αλεπου τα κανει κρεμασταρια"...

Εκδήλωση για τον Milton Friedman


H κίνηση πολιτών για το υπό ίδρυση κόμμα της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, σας προσκαλεί στην εκδήλωση:

Η ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ ΤΟΥ MILTON FRIEDMAN

που διοργανώνει την ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22/12/06, στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, 1ος όροφος), στις 7μμ.

Ομιλητές θα είναι οι κύριοι:
Τάσος Αβραντίνης
Ανδρέας Ανδριανόπουλος
Πάνος Ευαγγελόπουλος
Γεώργιος Μπήτρος
Θανάσης Παπανδρόπουλος
Κώστας Χρηστίδης


ενώ την παρουσίας και την συζήτηση που θα ακολουθήσει θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης

Θα χαρούμε αν μας τιμήσετε με την παρουσία και την συμμετοχή σας.

Εκ μέρους της προσωρινής διοικούσας επιτροπής της ΦΣ

Κυριακή, Δεκεμβρίου 10, 2006

Αξιολόγηση Βουλευτών

Η Αξιολόγηση Βουλευτών είναι μια πολύ θετική πρωτοβουλία για την ενίσχυση του ρόλου των πολιτών ως ενεργών κριτών της πολιτικής και των πολιτικών προσώπων. Το internet είναι ένα πρόσφορο και προσιτό μέσο να ακουστεί η αδιαμεσολάβητη φωνή του πολίτη, αλλά και με τον διάλογο και την τριβή να προωθήσει τον πολιτικό προβληματισμό. Επίσης πολύ σωστή είναι η στόχευση στην κριτική των βουλευτών ως πολιτικών μονάδων, και όχι στους πολιτικούς σχηματισμούς τους.

Αντιγράφω από την αρχική του σελίδα:
Στόχος του ιστοχώρου αυτού είναι η ενίσχυση της αξιοκρατίας και της λογοδοσίας στο πολιτικό μας σύστημα μέσω της αξιολόγησης και της κριτικής των πολιτικών προσώπων. Οι πολίτες καλούνται να καταθέσουν σχόλια για όποιο πολιτικό πρόσωπο το επιθυμούν. Ασφαλώς οι κρίσεις θα είναι υποκειμενικές, όμως κάθε κρίση ενημερώνει και προβληματίζει όταν είναι τεκμηριωμένη. Ο κάθε πολίτης ενημερώνει και τους υπόλοιπους για τις πράξεις των πολιτικών προσώπων με τα οποία έρχεται σε επαφή, άμεσα ή έμμεσα μέσω των ΜΜΕ. Συγκρουόμενες απόψεις μπορούν να οδηγήσουν σε προβληματισμό και διάλογο. Ένας πολίτης που δεν παρακολουθεί στενά την πολιτική, θα μπορεί να διαβάσει τα κατατεθέντα σχόλια, θετικά και αρνητικά, να ενημερωθεί, και να σχηματίσει τη δική του άποψη.

Περί αποκέντρωσης στην εκπαίδευση

Πριν από κάποιους μήνες είχα γράψει ένα κείμενο προς δημοσίευση στο περιοδικό Libertalia, που δυστυχώς δε φαίνεται να απογειώνεται στο άμεσο μέλλον. Το κείμενο αφορούσε το αίτημα της απελευθέρωσης της παιδείας από τους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του κράτους και της εφαρμογή του συστήματος των κουπονιών εκπαίδευσης.

Τα δυο αυτά αιτήματα, ισχυρίζομαι στο κείμενο, μπορούν εύκολα να υιοθετηθούν και από τους (μη-κρατικιστές) σοσιαλδημοκράτες και να αποτελέσουν κοινό τόπο πολιτικής δράσης μεταξύ σοσιαλδημοκρατών και φιλελευθέρων. (Να σημειώσω εδώ ότι την ίδια άποψη εκφράζουν και οι Τ. Μίχας και Δ. Σκάλκος στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο τους ‘
Φιλελεύθερη Σοσιαλδημοκρατία’.)

Οι τελευταίες δηλώσεις του Γ. Παπανδρέου έρχονται μάλλον να επιβεβαιώσουν αυτή τη θέση - ελπίζω μόνο να μην τις παρασύρει, και αυτές, η κρατικίστικη παλίρροια του κομματικού μηχανισμού του ΠΑΣΟΚ.

Ακολουθεί το κείμενο: Περί αποκέντρωσης στην εκπαίδευση – κοινός στόχος φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών

Οι τελευταίες μετρήσεις της (OECD) PISA επιβεβαιώνουν την απογοητευτική κατάσταση του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Σε όλους τους τομείς που μετρήθηκαν (μαθηματικά, ανάγνωση, επιστήμες, επίλυση προβλημάτων) η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης, λίγο πιο πάνω από την Τουρκία και το Μεξικό. Στις πρώτες θέσεις βρίσκονται η Φινλανδία, η Κορέα, το Χονγκ Κονγκ και η Ολλανδία, με την Φιλανδία να κυριαρχεί σχεδόν σε όλους τους τομείς.

Είναι αλήθεια ότι οι χώρες αυτές αφιερώνουν πολύ μεγαλύτερο κομμάτι των δημόσιων δαπανών τους στην εκπαίδευση . Αν όμως λάβουμε υπόψη μας τα ποσά που ξοδεύει η ελληνική οικογένεια στην παραοικονομία της εκπαίδευσης (εκτιμούνται στο 30% των συνολικών δημόσιων δαπανών ), τότε το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε μαθητή είναι αναλογικά ισοδύναμο, και σε κάποιες περιπτώσεις μεγαλύτερο, του χρηματικού ποσού που διατίθεται στους μαθητές των χωρών που βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της κατάταξης. Αν υπολογίσουμε τον αριθμό των μαθητών που αντιστοιχούν ανά δάσκαλο (Ελλάδα: 10, Φιλανδία: 14.3, Ολλανδία: 15.9) τότε θα δούμε ότι και η ανεπάρκεια διδακτικού προσωπικού ως πιθανή εξήγηση δεν επαληθεύεται.

Η μεγάλη διαφορά του Ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι ο συγκεντρωτικός του (σοβιετικού τύπου) χαρακτήρας . Ενώ για παράδειγμα στη Φιλανδία 64% των αποφάσεων παίρνεται σε τοπικό επίπεδο και 36% σε επίπεδο σχολείου (Σουηδία: 22% και 66% αντίστοιχα), στην Ελλάδα μόνο το 23% των αποφάσεων ανήκει στο σχολείο, ενώ όλες οι υπόλοιπες παίρνονται σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο . Και στην εκπαίδευση συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι η κεντρική εξουσία πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο.

Αν και σχεδόν όλες οι ιδεολογικές πτέρυγες έχουν πλέον υιοθετήσει το φιλελεύθερο αίτημα για περισσότερη αποκέντρωση, καμία από τις μέχρι τώρα κυβερνήσεις δεν έχει τολμήσει να παραχωρήσει τον έλεγχο του εκπαιδευτικού συστήματος στις τοπικές κοινωνίες και τα σχολεία. Σήμερα όμως που η γνώση είναι ίσως το σημαντικότερο κομμάτι της οικονομίας, και σε μια εποχή που η πολυπολιτισμικότητα και τα ανοιχτά σύνορα έρχονται να κυριαρχήσουν, το αίτημα της αποκέντρωσης της εκπαίδευσης είναι πιο επίκαιρο από ποτέ .

Το ερώτημα που απασχολεί είναι το πώς μπορεί να συνδυαστεί το φιλελεύθερο αίτημα για περισσότερη αποκέντρωση και μεγαλύτερη ελευθερία επιλογής, με τη σοσιαλδημοκρατική αντίληψη περί ισότητας των ευκαιριών και στήριξης των μαθητών που προέρχονται από οικογένειες χαμηλότερων εισοδημάτων. Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η λύση ήρθε από τον ‘νεοφιλελεύθερο’ M. Friedman το 1955 . Λύση που βασίζεται σε μια ιδέα του αμερικάνου επαναστάτη Thomas Paine και εφαρμόζεται με τοπικές παραλλαγές (μεταξύ άλλων) στην ‘σοσιαλδημοκρατική’ Σουηδία, την Ολλανδία, τη Χιλή, τη Νέα Ζηλανδία .

Το σύστημα των ‘κουπονιών εκπαίδευσης’ (education vouchers) βρίσκεται στον κοινό τόπο ανάμεσα στο φιλελευθερισμό και τη σοσιαλδημοκρατία. Οι μαθητές δεν κατατάσσονται σε σχολεία ανάλογα με τη διεύθυνση κατοικίας τους και τα σχολεία παύουν πλέον να χρηματοδοτούνται άμεσα από το κράτος. Αντί αυτού, κάθε γονέας λαμβάνει από το κράτος ένα ‘κουπόνι εκπαίδευσης’ που αντιστοιχεί σε κάποιο χρηματικό ποσό (ανάλογο με αυτό που ξοδεύει σήμερα το κράτος ανά μαθητή) και τα σχολεία είναι πλέον ελεύθερα να ζητήσουν δίδακτρα. Ο γονέας είναι απόλυτα ελεύθερος να επιλέξει το σχολείο που θα φοιτήσει το παιδί του και ‘πληρώνει’ το σχολείο της επιλογής του με το κουπόνι που έχει στη διάθεσή του. Κάθε σχολείο επιστρέφει τότε το κουπόνι στην αντίστοιχη κρατική υπηρεσία και λαμβάνει το χρηματικό ποσό που του αντιστοιχείix.

Κι ενώ το σύστημα αυτό δεν αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες, συνοδεύεται από πραγματικά οφέλη για τους μαθητές και τους γονείς τους. Η πλήρης αποκέντρωση που προωθείται με την εφαρμογή του, δίνει τη δυνατότητα στους γονείς των μαθητών να έχουν πραγματικό ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών τους, πράγμα που, όπως δείχνουν οι περισσότερες μελέτες , είναι συνδεδεμένο με βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών. Ο ανταγωνισμός θα οδηγήσει σε αυξημένη ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών από πλευράς σχολείων, μεγαλύτερη ικανοποίηση από πλευράς πελατών-μαθητών και χαμηλότερο κόστος σπουδών. Η αποκέντρωση κι ο ανταγωνισμός τείνουν να έχουνε καλύτερα αποτελέσματα από τα μονοπώλια. Τα σχολεία και οι δάσκαλοί τους θα έχουν στόχο την ικανοποίηση των πελατών τους, τους γονείς και τα παιδιά τους, και όχι την ικανοποίηση των απαιτήσεων της κεντρικής γραφειοκρατίας.

Το σύστημα των κουπονιών δεν είναι μόνο πιο αποδοτικό, αλλά και πιο δίκαιο. Ανοίγει τις πόρτες των καλών ιδιωτικών και δημόσιων σχολείων ακόμα και στις οικογένειες εκείνες που σήμερα έχουν μηδενική πρόσβαση σ’ αυτά, είτε γιατί η διεύθυνσή τους αντιστοιχεί σε σχολεία χαμηλού επιπέδου, είτε γιατί ο οικογενειακός προϋπολογισμός τους δεν το επιτρέπει. Οι πολιτισμικές, εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες δε θα είναι πλέον αναγκασμένες να υποβάλουν τα παιδιά τους στη δοκιμασία της κατήχησης που σήμερα επιβάλει η κεντρική εξουσία. Κι ας μην ξεχνάμε ότι θα απάλλασσε τους γονείς που ήδη στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία από το βάρος του διπλού κόστους.

Ένα τέτοιο αποκεντρωμένο σύστημα όμως για να φέρει πραγματικά αποτελέσματα πρέπει να καλύπτει ορισμένες προϋποθέσεις . Τα κουπόνια πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλους τους μαθητές που δικαιούνται (ή υποχρεώνονται) σήμερα να φοιτούν στα δημόσια σχολεία. Το χρηματικό ποσό που τους αντιστοιχεί πρέπει να είναι αρκετό για να καλύψει μια υψηλής ποιότητας εκπαίδευση. Η πολιτεία πρέπει να αποσυρθεί πλήρως από την κατάρτιση του προγράμματος σπουδών που ακολουθεί το κάθε σχολείο. Να περιορίσει το ρόλο της στον καθορισμό των γενικών στόχων που θα πρέπει να καλύπτουν τα προγράμματα αυτά, στην αξιολόγησή τους και στην ενημέρωση των γονιών για τις διαθέσιμες επιλογές. Ανάγκες που ωστόσο θα καλυφτούν γρήγορα από τη σύγχρονη τεχνολογία και τους μηχανισμούς της αγοράς. Είναι προφανές ότι ο γραφειοκρατικός μηχανισμός του υπουργείου Παιδείας θα πρέπει να περιοριστεί στο απαραίτητα αναγκαίο.

Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι τα δημόσια σχολεία θα υποφέρουν και δε θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις ενός τέτοιου συστήματος. Δεν είναι καθόλου απίθανο κάποια από αυτά τα σχολεία να κλείσουν και είναι βέβαιο ότι τα συνδικάτα των δασκάλων, τον πρώτο καιρό τουλάχιστο, θα αντιδράσουν έντονα σε κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Φαινόμενα που σίγουρα όμως θα είναι πρόσκαιρα. Η πλειονότητα των σχολείων θα προσαρμοστεί στις καινούριες συνθήκες, βελτιώνοντας τις επιδόσεις της, και οι δάσκαλοι θα αρχίσουν να απολαμβάνουν την ελευθερία τους να καθορίζουν αυτοί, και όχι οι κυβερνητικοί γραφειοκράτες, το πως θα κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους, προς όφελος δικό τους και των μαθητών τους.

Η αποκέντρωση και η απελευθέρωση της εκπαίδευσης από την κρατική γραφειοκρατία είναι κεντρικό αίτημα φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών και πρέπει, με ταχύτατους ρυθμούς, να υλοποιηθεί. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που κανείς θέλει το διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, θα πρέπει να ζητάει και το διαχωρισμό παιδείας και κράτους. Δεν έχει άλλωστε νόημα να αγωνίζεται κανείς για την απελευθέρωση της αγοράς και να επιτρέπει στο κράτος τον πλήρη έλεγχο της παιδείας.

Το πλήρες κείμενο σε μορφή pdf, με αναφορές και σημειώσεις, μπορείτε να κατεβάσετε εδώ:
Περί αποκέντρωσης στην εκπαίδευση – κοινός στόχος φιλελεύθερων και σοσιαλδημοκρατών

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock