Hey! Teachers! Leave our taxes alone!

Η ελληνική κοινωνία βιώνει σήμερα τις συνέπειες από τις απεργιακές κινητοποιήσεις των δασκάλων της δημόσιας πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Εφαρμόζοντας τις ίδιες κλασικές τακτικές εντυπωσιοθηρίας, λαϊκισμού και συναισθηματικών συνθημάτων που εφαρμόζονται από τις διάφορες κατηγορίες κρατικοδίαιτων προσοδοθηρικών ομάδων και συντεχνίες, που έχουν οργανωθεί εδώ και δεκαετίες σε θέσεις του δημόσιου τομέα.

Πολλά μπορούν να ειπωθούν θα τις προκλητικές έως εξωπραγματικές οικονομικές απαιτήσεις που προβάλλουν. Πχ. ζητούν 1400 ευρώ μισθό του πρωτοδιόριστου δάσκαλου, όταν οι περισσότεροι νέοι με παρόμοια προσόντα στον ιδιωτικό τομέα παίρνουν τα υποπολλαπλάσια, δουλεύουν πολλαπλάσιες ώρες την εβδομάδα, και παίρνουν πολύ λιγότερη άδεια. Είναι προκλητικές ακόμα και για τα δεδομένα των περισσότερων άλλων δημόσιων υπαλλήλων με παρόμοια ή και περισσότερα προσόντα. Πχ. ένας συνομήλικός τους ειδικευόμενος γιατρός σε δημόσιο νοσοκομείο (αποτέλεσμα της υποχρέωσης του νόμου, όχι επιλογής του) πρέπει να δουλεύει σχεδόν 70 ώρες την εβδομάδα, σε επικίνδυνες συνθήκες για την προσωπική του υγεία, με τεράστιες ποινικές ευθύνες σε κάθε του πράξη και υπό ένα απαράδεκτο καθεστώς ανασφάλιστης μαύρης εργασίας στις εφημερίες, για να πλησιάσει αυτά τα λεφτά.

Πέρα όμως από τις μισθολογικές τους απαιτήσεις, που όσο και να μην τις προβάλλουν στα ΜΜΕ είναι ο κινητήριος μοχλός της απεργίας, οι δάσκαλοι υποστηρίζουν ότι αντιδρούν όχι για τα χρήματα του μισθού τους, αλλά γιατί νοιάζονται για ένα καλύτερο δημοτικό! Πράγματι, η παιδεία στην Ελλάδα υποχρηματοδοτείται και το ποσοστό της στον προϋπολογιμού και το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται στην παιδεία πρέπει να ανέβει σημαντικά. Αλλά η υποχρηματοδότηση της παιδείας είναι το τίμημα που πληρώνουμε ως κοινωνία προκειμένου να χαρίζονται τρισεκατομμύρια δραχμές χρεών των αποτυχημένων αγροτικών συνεταιρισμών, αποτυχημένων κρατικών επιχειρήσεων, να συντηρούνται προνόμια δεκάδων διαφορετικών προσοδοθηρικών κατηγοριών κρατικοδίαιτων συντεχνιών, να ξεκοκκαλίζονται οι προμήθειες των δημοσίων φορέων από διαπλεκόμενους, να διαλύεται κάθε προσπάθεια ανάπτυξης υπό το βάρος της διαφθοράς, της αδιαφάνειας και της γραφειοκρατίας. Όλα αυτά που οι σύγχρονες κυρίαρχες ελληνικές ιδεοληψίες παρουσιάζουν και επιβάλλουν ως πολιτικές «ευαισθησίας», «αλληλεγγύης» και «πρόνοιας», στα θύματα που τα πληρώνουν: τους φορολογούμενους που δεν έχουν πρόσβαση στο δημόσιο χρήμα που οι υπόλοιποι λυμαίνονται.

Ένας σοβαρός εξορθολογισμός των κρατικών δαπανών (κάτι για το οποίο ποτέ δεν είδα κανέναν να απεργεί ή να κλείνει δρόμους σε αυτή τη χώρα), όχι μόνο θα μείωνε αυτά τα σπαταλούμενα χρήματα, αλλά θα άφηνε πολλά περισσότερα για εκεί που υπάρχει πράγματι ανάγκη σοβαρής χρηματοδότησης, όπως η παιδεία. Και αυτό δεν είναι ουτοπισμός, είναι η πραγματικότητα σε χώρες με σοβαρές φιλελεύθερες μακροχρόνιες πολιτικές. Στην Ιρλανδία, οι κρατικές δαπάνες είναι πολύ μικρότερες σε ποσοστό του ΑΕΠ από μας, οι φόροι είναι πολύ χαμηλότεροι τροφοδοτόντας την ανάπτυξη, αλλά στις δαπάνες για την παιδεία ως ποσοστό του ΑΕΠ, καταλαμβάνει μια από τις πρώτες θέσεις στον κόσμο! Η παρακάτω πρόταση βελτίωσης του δημοτικού θα έπρεπε λογικά να βρίσκει σύμφωνους τους σημερινούς απεργούς, αν πραγματικά τα κίνητρά τους ήταν τόσο «αλτρουϊστικά» όσο διατείνονται, και όχι στενά συντεχνιακά.

Η κρατική χρηματοδότηση στην παιδεία πρέπει να αυξηθεί κατακόρυφα. Όχι όμως πετώντας την σε ένα βαρέλι δίχως πάτο, όπου πιάνουν ελάχιστο τόπο και φέρνουν ελάχιστα χειροπιαστά αποτελέσματα, και όπου η κακοδιαχείρισή της μέσα από το γραφειοκρατικό και άκαμπτο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης υπηρετεί τελικά όχι τους μαθητές και τις ανάγκες τους, αλλά τα συμφέροντα των υπαλλήλων του. Πρέπει παράλληλα να συνοδευτεί από την κατάργηση του δημόσιου συστήματος εκπαίδευσης και με την απόδοση των πόρων που διαθέτει το κράτος απευθείας στον πολίτη ώστε να επιλέγει ελεύθερα όποιο εκπαιδευτικό ίδρυμα προτιμά. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με τα γνωστά κουπόνια εκπαίδευσης, είτε με την χρηματοδότηση των σχολείων ανάλογα με των αριθμό των μαθητών τους (οι οποίοι φυσικά είναι ελεύθεροι να επιλέξουν όποιο σχολείο προτιμούν).

Τα θετικά της ελευθερίας επιλογής από τον γονέα του σχολείου που προτιμά είναι πολλά. Αυξάνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των σχολείων, το εκπαιδευτικό προσωπικό αναγκαστικά χάνει την δημοσιοϋπαλληλική του νοοτροπία, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι το άτομο γίνεται απόλυτα υπεύθυνο για τις επιλογές του. Ο εκπαιδευτικός ουσιαστικά πληρώνεται με βάση την αξία και την απήχηση της δουλειάς του, κατά πόσο οι γονείς τον θεωρούν άξιο να του εμπιστευτούν τα παιδιά τους, συγκρίνοντάς τον με τους συναδέλφους του και επιλέγοντας αυτόν και το σχολείο του ελεύθερα. Ταυτόχρονα το εκπαιδευτικό σύστημα αποκτά μια πρωτοφανή ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις νέες εξελίξεις, μιας και αποδεσμεύεται από τα κεντρικά σχεδιασμένα προγράμματα εκπαίδευσης και είναι το κάθε ίδρυμα ελεύθερο να διαλέξει το πρόγραμμα που θέλει.

Όχι μόνο ενισχύει τον εκσυγχρονισμό της εκπαίδευσης, αλλά καταργεί και κάθε χρησιμοποίηση του σχολείου για την προβολή κρατικής προπαγάνδας (πχ κρατικές παραποιήσεις της ιστορικής αλήθειας) και επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να εξαφανίσουν την θρησκευτική κατήχηση και τον συστηματικό προσηλυτισμό που γνωρίσαμε όλοι. Ο ρόλος των σχολείων δεν είναι να αποτελούν όργανα προπαγάνδας αλλά δημιουργίας ανεξάρτητων, ώριμων και σκεπτόμενων ατόμων, και η ανεξαρτησία των ιδρυμάτων από κάθε πολιτική κρατική χειραγώγηση είναι κρίσιμης σημασίας γι’αυτό (ένας από τους λόγους γιατί τα ΑΕΙ υποτίθεται είναι ανεξάρτητα και αυτοδιοικούμενα).

Αν πραγματικά οι σημερινοί δάσκαλοι ενδιαφέρονταν για την αναβάθμιση της παιδείας, θα πρότειναν οι ίδιοι την απώλεια της μονιμότητάς τους, του εξασφαλισμένου μισθού τους ως δημοσίων υπαλλήλων και του κρατικού χαρακτήρα των σχολείων τους, ώστε να είναι σε θέση οι ίδιοι να διαμορφώνουν, ο καθένας στο δικό του σχολείο, την εκπαιδευτική πολιτική και τα προγράμματα που επιθυμούν. Αν πραγματικά θέλουν να καινοτομήσουν, να δημιουργήσουν, να προσφέρουν, αλλά και τελικά να πληρώνονται με βάση την αξία της προσφοράς τους, η αποκέντρωση των σχολείων και η απεξάρτησή τους από το κράτος είναι ο μοναδικός τρόπος να το υπολοποιήσουν. Είναι όμως διατεθιμένοι πληρώσουν το κόστος προκειμένουν να αναλάβουν ρόλο στην σχεδιασμό και την διαχείριση, και το οποίο κόστος είναι να εγκαταλείψουν την ασφάλεια της μονιμότητας και της ανύπαρκτης αξιολόγησης της δουλειάς τους και πλέον να εξαρτώνται από την δική τους προσπάθεια και την αναγνώρισή της από τους γονείς;

Οι πολιτικές αποκέντρωσης και διαχωρισμού των σχολείων από την κρατική αγκάλη γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς στην Ευρώπη και γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία. Διότι τελικά, η όλη φιλοσοφία της μετάθεσης των επιλογών από τους κρατικούς γραφειοκράτες στο άτομο όχι μόνο καθιστά πιο υπεύθυνους και τους γονείς και τους διδάσκοντες, αλλά συνολικά τους πολίτες πιο ενεργούς, πιο συμμετοχικούς και πιο ελεύθερους. Δυστυχώς όμως το μάτι των σημερινών απεργών είναι περισσότερο προσανατολισμένο στους φόρους μας, παρά στα παιδιά.

Government and church should rather be equally excluded from any influence on the school.
Karl Marx
Critique of the Gotha Program (IV.B.1)