Καθημερινα πολλοι αρθρογραφοι αλλα και απλοι καταναλωτες γκρινιαζουν για την ακριβεια. Οι τιμες ανεβαινουν κατακορυφα, οι μισθοι μενουν σταθεροι και μεις ψωμολυσσαμε θα σε πληροφορησει ο καθε ταλαιπωρος στην TV. Την ιδια ωρα, οπως ισχυριζονται πολλες εφημεριδες οι εταιρειες εχουν κερδη ρεκορ! Τι κανει η κυβερνηση, γιατι δεν παιρνει αυτους τους κερδοσκοπους απο το αυτι, γιατι δεν καταπολεμα την αισχροκερδεια?
Αυτη η αποψη βασιζεται προφανως σε παραμορφωμενα γεγονοτα. Στην πραγματικοτητα οι μισθοι ΔΕΝ ειναι σταθεροι (ειχαμε πραγματικη, δηλαδη περαν του πληθωρισμου, ανοδο 3,4% περυσι), οι τιμες δεν ανεβαινουν 40% οπως μας θελουν να πιστεψουμε τα ΜΜΕ, δεν εχουν ολες οι εταιρειες κερδοφορια ρεκορ. Αλλα το κυριωτερο αυτη η αποψη δειχνει μια πληρη αγνοια του πως λειτουργει η αγορα. Οπως πολυ πετυχημενα παρατηρει ο Πασχος Μανδραβελης η ιδια η λεξη αισχροκερδεια αποκαλυπτει οτι για τους περισσοτερους το ιδιο το κερδος ειναι ανηθικο. Και ολα τα δεινα του κοσμου οφειλονται στην προσπαθεια καποιων να κερδισουν...
Αυτο απο μονο του ειναι λαθος. Οπως ελεγε ο Ανταμ Σμιθ: Δεν ειναι απο την καλοσυνη του χασαπη, του φουρναρη και του οινοπαραγωγου που περιμενουμε το δειπνο μας, αλλα απο το ατομικο τους ενδιαφερον [για το κερδος]. Αλλα ακομα πιο πολυ οπως εξηγει ο κ.Μανδραβελης, δεν φταιει ο παραγωγος για τις τιμες!
Κάποιος θέλει να αγοράζει μαρούλι από μανάβικο του Κολωνακίου και κάποιος άλλος δεν ενοχλείται όταν το αγοράζει από τη λαϊκή. Κάποιοι θα περιμένουν τον οβελία πίνοντας ελληνικό κρασάκι και κάποιοι μπορεί να θέλουν να θαμπώσουν τους καλεσμένους τους με ένα Σατό Λατίφ των 200 ευρώ το μπουκάλι. Όλοι αυτοί δεν υποχρεώνονται να κάνουν την α’ ή β’ επιλογή. Είναι ελεύθεροι άνθρωποι: ζυγίζουν τις επιθυμίες τους και κάνουν τις αγορές τους.
Για τις τιμες χρειαζονται δυο πλευρες. Η προσφορα και η ζητηση! Αν κανεις δεν αγοραζε απο το ακριβο καταστημα, τοτε θα εκλεινε και οι τιμες θα επεφταν! Ειναι ενα ελληνικο παραδοξο, να θελουμε να ψωνιζουμε απο το μαγαζακι της γειτονιας, να αντιπαθουμε τις μεγαλες αλυσιδες και μεγαλες επιχειρησεις, αλλα μετα να απορουμε που ειναι υψηλες οι τιμες! Μα δεν καταλαβαινετε οτι οι μικρες επιχειρησεις ειναι εκ φυσεως μη παραγωγικες? Ακριβως οπως εχουμε επιχειρηματολογησει οτι οι μεγαλες πολεις απολαμβανουν οικονομιες κλιμακας, ετσι και οι μεγαλες επιχειρησεις λειτουργουν πιο αποτελεσματικα απο τις μικρες.
Αν θελουμε χαμηλες τιμες, το μονο που πρεπει να κανουμε ειναι να αφησουμε τον ανταγωνισμο να δουλεψει. Ας αποσυρουμε ολα τα εμποδια και ας αφησουμε τις πιο παραγωγικες επιχειρησεις να κερδισουν. Αυτο βεβαια σημαινει οτι οι λιγοτερο παραγωγικες, συνηθως μικρες επιχειρησεις πρεπει να χασουν. Ας σταματησουν οι ιδεοληψιες περι προστασιας των μικρομεσαιων, ας σωπασουν οσοι φωναζουν εναντιον της επεκτασης των ωραριων... ή αλλιως δεχτειτε οτι οι τιμες θα ειναι παντα υψηλες, δεχτειτε οτι καποιες επιχειρησεις θα εχουν μεγαλα κερδη χαριν στην προστασια που εσεις τους προσφερετε απο τον ανταγωνισμο. Ειναι παλιος κανονας των οικονομικων οτι there is no free lunch. Σε απλα ελληνικα: Δεν μπορειτε να εχετε την πιτα ολοκληρη και τον σκυλο χορτατο!
12 σχόλια:
Διαβάζω σήμερα στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ:
"Πλασματικοί ισολογισμοί από 2 στις 3 εισηγμένες" και παρακάτω "Στοιχεία σοκ για την επίπλαστη κερδοφορία των εισηγμένων επιχειρήσεων και τη δραματική πραγματική οικονομική τους κατάσταση προκύπτουν από την ενσωμάτωση των παρατηρήσεων των ορκωτών λογιστών στους ετήσιους ισολογισμούς τους". Και παρακάτω συγκεκριμένα στοιχεία για μεγάλες -ΠΟΛΥ μεγάλες- εταιρείες...
Ξέρω κι εγώ; Είναι αμαρτία; Μήπως είναι απάτη; Μήπως...
Επειδή ομολογώ οτι έχω "πληρη αγνοια του πως λειτουργει -τελικά- η αγορα" θα μπορούσε να μου εξηγηθεί αυτό;
Δεν ειμαι σιγουρος οτι σε καταλαβαινω. Με ρωτας αν ειναι απατη να βαζουν ψευτικα στοιχεια οι εισηγμενες εταιρειες? Και βεβαια ειναι...
Τωρα αν το κανουν και ποιοι δεν το ξερω (θα μπορουσες να μας δωσεις την συνδεση στην ελευθεροτυπια?). Στην χωρα παντως που εκανε τις κουτοπονηρες απατες επισημη πολιτικη του κρατους, δεν θα με αιφνιδιαζε τιποτα...
Παντως εμμεσα εξηγεις κατι αλλο: οι περισσοτεροι που μιλανε για υπερβολικα κερδη των εταιρειων μιλανε, συνηθως χωρις να το ξερουν, μονο για τα κερδη των εισηγμενων στο χρηματιστηριο. Γιατι δεν ξερω καποια καλη ερευνα για τα κερδη ολων των εταιρειων γενικα.
Εκτος του οτι αυτα τα κερδη ειναι συχνα πλασματικα (οπως σημειωνεις) μια και εχουν κινητρα για ψευδη δηλωση που μια εταιρεια εκτος χρημ. δεν εχει, οι εισηγμενες εταιρειες ΔΕΝ ειναι αντιπροσωπευτικες της μεσης ελληνικης εταιρειας. Αρα ειναι μεγαλο λαθος να λεμε οτι τα κερδη μεγαλωνουν (τουλαχιστον χωρις στοιχεια).
Είναι στην πρώτη σελίδα της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ (www.enet.gr).
Αλλα δεν καταλαβαίνω τι δεν κατάλαβες. Η ερώτηση σας ήταν "αν είναι το κέρδος αμαρτία", όπως είπατε είναι κάτι χειρότερο, σε ορισμένες περιπτώσεις: απάτη!
Και μιας και πιάσαμε αυτό το θέμα.
ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Ζω σε ένα χωριό 2 χιλιάδων κατοίκων όπου λειτουργεί ένα «μίνι-μάρκετ» (είχαμε δύο αλλά το ένα έκλεισε πρόσφατα). Το εν λόγω «μίνι-μάρκετ» που ανήκει σε παλινοστούντα, προσφέρει τα χρειώδη: ψωμί, γάλα, είδη μπακαλικής και μαναβικής, τσιγάρα κλπ κλπ.
Το πιο κοντινό σούπερ-μάρκετ είναι στα 7 χιλιόμετρα (LIDL) και το επόμενο στα 12 χιλιόμετρα. Ετσι από το «μίνι-μάρκετ» εξυπηρετούνται, κυρίως, οι γέροντες του χωριού αλλά και τα νοικοκυριά που θέλουν κάτι, ένα ΝΟΥΝΟΥ π.χ., εκτάκτως. Αλλά και όσοι ξεμένουν από τσιγάρα.
Όλα καλά μέχρι εδώ.
Πρόσφατα οι ιδιοκτήτες έφαγαν μια απανταχούσα 2.500 ευρώ διότι, λέει, δεν είχαν άδεια να πωλούν τσιγάρα.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 1ο: «Γονάτισαν» οι χριστιανοί από το πρόστιμο
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 2ο: Ξεμείναμε από τσιγάρα
Με άλλα λόγια η τοπική οικονομία –δεν είναι αστείο- δέχτηκε ένα σοβαρό πλήγμα.
ΛΥΣΗ: Το έτος 2005 το «μίνι-μάρκετ» πουλάει παράνομα τα τσιγάρα. Όχι τόσο για το ποσοστό κέρδους που είναι ελάχιστο όσο για να μη χάσει πελάτες που θα αγόραζαν και κάποια από τα υπόλοιπα προϊόντα. «Μιας και πας για τσιγάρα, στο διπλανό χωριό, δεν αγοράζεις από εκεί κι ένα ΝΟΥΝΟΥ;».
Ωραία Λύση!!!
Το φοβερό όμως δεν είναι αυτό.
Ένα πρωί πέρασα να αγοράσω –παράνομα- τσιγάρα. Πριν από εμένα ήταν στο «μίνι-μάρκετ» ένας γέροντας που έπαιρνε όπως κάθε μέρα ένα γάλα, ένα φρατζολάκι ψωμί και μια κονσέρβα φασόλια. Με δύο εγκεφαλικά ο άνθρωπος και κατάμονος στον κόσμο έχει χρόνια να βγει από το χωριό για να ψωνίσει σε μεγάλο σούπερ-μάρκετ. Δεν έχει λοιπόν άλλη επιλογή –ακριβότερα, ξεακριβότερα- να ψωνίσει από αλλού. Και δεν είναι ο μόνος. Με μια πρόχειρη έρευνα άλλοι εκατό άνθρωποι του χωριού είναι στην ίδια κατάσταση.
«Γράφτα» λέει στον παλινοστούντα. Τα γράφει. Φεύγει ο γέροντας. «Κοίτα» μου λέει και μου δείχνει το τεφτέρι. Κοιτάζω και δεν πιστεύω αυτό που βλέπω. Ο γέροντας χρωστούσε 980 ευρώ. «Κοίτα και παρακάτω». 1.200 ευρώ η κυρά Κούλα, 1.800 ο μπαρμπα-Γιάννης. Παραβιάζοντας εκείνη τη στιγμή την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων είδα ότι αυτοί οι εκατό ανήμποροι άνθρωποι χρωστούσαν συνολικά γύρω στα 10.000 ευρώ!!!
Οι συντάξεις τους δεν ξεπερνούν τα 600 ευρώ για τον καθένα…
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ:
1. Εχουμε μια –εξ ανάγκης- μονοπωλιακή κατάσταση. Αρα…
2. Δεν έχουμε ανταγωνισμό.
3. Μια μεγάλη επιχείρηση, είναι σαφές, ότι δεν θα έλθει στο χωριό μας.
4. Οι καταναλωτές δεν έχουν δυνατότητα μετακίνησης, άρα και επιλογής.
5. Η συγκεκριμένη επιχείρηση –το «μίνι-μάρκετ»- «μπαίνει» μέσα
Με βάση τα όσα αναφέρετε στο Post σας, ΠΟΥ είναι η ρίζα του προβλήματος και ΠΟΙΑ η λύση του;
Το θέμα δεν είναι σε καμιά περίπτωση ειδικό. Συμβαίνει σε ολόκληρη την ελληνική περιφέρεια. Με παραλλαγές ίσως…
«οι εισηγμενες εταιρειες ΔΕΝ ειναι αντιπροσωπευτικες της μεσης ελληνικης εταιρειας»
Δεν είναι;
Αν δεν είναι οι:
Elbisco
Lamda Development
Axon
Δέλτα
Κλωνατέξ
Χαλκόρ
Πετζετάκις
ΑΒ Βασιλόπουλος
Κορασίδης
Altec
LogicDis
Τότε ποιος είναι;
Επιμενω να μην καταλαβαινω. Το οτι καποιοι εξαπατουν τους επενδυτες, δηλωνοντας υψηλα κερδη, σημαινει οτι το κερδος ειναι εν γενει ανηθικο?
Η Ελμπισκο, Δελτα, Χαλκορ κτλ φυσικα δεν ειναι η μεση ελληνικη εταιρεια!! Η μεση εταιρεια ειναι πολυ λιγοτερο παραγωγικη, εχει πωλησεις και κερδη 50 φορες χαμηλοτερα, εχει 8-10 υπαλληλους κτλ
τωρα το παραδειγμα ειναι υπεροχο. Δειχνει πως η κρατικη παρεμβαση, παραμορφωνει την αγορα και ανεβαζει τις τιμες! Ζητωντας αδειες για το καθετι εμποδιζουν τον ανταγωνισμο! Κατα τα αλλα δεν καταλαβαινω που εινια η αισχροκερδεια. Αν το μινι-μαρκετ αισχροκερδει, τοτε γιατι δεν ερχεται καποιος αλλος να κανει ενα μαγαζι με λιιιγο χαμηλοτερες τιμες ακριβως διπλα του? Θα εχει ολη την πελατεια και ακομα τρομερα κερδη!
Προφανως η απαντηση ειναι οτι αυτο το μινι μαρκετ δεν εχει τρομερα κερδη. Δεν πρεπει να συγκρινουμε με τις τιμες μιας μεγαλης πολης, αλλα με τις δυνατοτητες της περιοχης (που εχει προφανως αλλα εξοδα και αλλες συνθηκες). Δυστυχως οπως εχω εξηγησει τα χωρια ειναι εκ φυσεως εντελως αντιπαραγωγικα και συνδεονται με υψηλες τιμες και χαμηλους μισθους (λογω μικρου μεγεθους). Αυτο δεν ειναι ενα λαθος της αγορας, αλλα η φυση των πραγματων!
Αγαπητέ μου,
Μια -βασικότατη- παράμετρος που φαίνεται να αγνοούν, ηθελημένα ή άθελά τους όλοι οι εκπρόσωποι της συγκεκριμένης θεωρίας (που θεωρητικά είναι άψογη) είναι πως, για να πουλήσουν οι επιχειρήσεις, θα πρέπει να μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές.
Στην πραγματικότητα όμως, κάπου έχουμε μια "τρύπα".
Και όλα τινάζονται στον αέρα...
Πιο αναλυτικά, στο ιστολόγιό μου εντός των προσεχών ημερών*.
(*) Έχει τουλάχιστον δυο εβδομάδες που γυροφέρνει αυτό στο μυαλό μου...
...πάλι καλά που έρχεται το τετραήμερο μπας και δεήσω να κάτσω να το γράψω...
Τελικά καταλαβαίνω γιατί δεν με καταλαβαίνεις. Ισως θα έπρεπε να αναφέρω μόνο τον ΑΒ Βασιλόπουλο για να είμαι εντός του αρχικού post. Εσύ όμως γιατί τον παραλείπεις. Η ακρίβεια για τον καταναλωτή και τα κέρδη των επιχειρήσεων δεν ήταν το θέμα;
Ο ΑΒ Βασιλόπουλος "χτυπά" το μικρομάγαζο, "τραβάει" τα μικρο-κέρδη απο αυτό και πάει για τα μεγάλα κέρδη στο ΧΑΑ εμφανίζοντας μεγαλύτερα κέρδη απο τα πραγματικά. Ή κάνω λάθος;
Οσο για τα χωριά, ναι, είναι αντιπαραγωγικά. Καμιά πρόταση;
(Πέραν απο το να ερημώσουν απο τους κατοίκους τους;)
Διότι το να ανοίξει άλλο μαγαζί δίπλα δεν "παίζει". Ηδη το ένα και μοναδικό δουλεύει μα τεφτέρι.
Τι προτείνει η (ελεύθερη) οικονομία της (ελεύθερης) αγοράς σε μια τόσο μικρή (ελεύθερη) αγορά όσο η ελληνική;
@Naftilos
"Δεν είναι; Αν δεν είναι οι: Elbisco, Lamda Development, Axon
Δέλτα, Κλωνατέξ, Χαλκόρ, Πετζετάκις, ΑΒ Βασιλόπουλος, Κορασίδης, Altec, LogicDis. Τότε ποιος είναι;"
Φυσικά και οι παραπάνω δεν είναι αντιπροσωπευτικές μίας μέσης ελληνικής εταιρείας.
Αντιπροσωπεύουν όμως απόλυτα τη μέση αντίληψη μίας εταιρείας στο θυμικό του μέσου Έλληνα...
Προσωπικά αν ανήκα στους γέροντες του παραδείγματος θα προτιμούσα για να γλυτώσω την απόσταση μέχρι το Σουπερ-Μαρκετ να αγοράζω από το μίνι-μάρκετ κι ας πλήρωνα κατιτις παραπάνω. Το κράτος παρενέβη όμως και έκλεισε το μινι-μάρκετ παρά τη θέληση των καταναλωτών (σε μία ελεύθερη αγορά δεν απαιτούνται δεκαπέντε χιλιάδες πιστοποιητικά, άδειες, έγγραφα και υπογραφές για ότι μ@λ@κια μας κατέβει στο κεφάλι). Επομένως, παρόλο που το παράδειγμα είναι ενδιαφέρον αλλά πράγματι ψιλοάσχετο με το ποστ του S_G_, η ρίζα του συγκεκριμένου προβλήματος είναι η έντονα ρυθμιζόμενη αγορά (εκτός κι αν θα προτιμούσε κανείς να απαιτείται όλος αυτός ο σωρός αδειών για τις μεγάλες κι όχι για τις μικρές επιχειρήσεις, αυτό θα ήταν μία ενδιαφέρουσα -όσο και διαστροφική- πρόταση).
Οσο για τα χωριά, ναι, είναι αντιπαραγωγικά. Καμιά πρόταση;
Να τα κάνουμε πόλεις; :-)
Επιστρέφω το ερώτημα: Τι προτείνεις εσύ; Να βάλουμε ακόμη περισσότερες ρυθμίσεις ώστε να μην μπορεί να ανοίξει κανένας μαγαζί οπουδήποτε; Ή να απλουστεύσουμε τις διαδικασίες δίνοντας περισσότερη ελευθερία στην ελληνική αγορά ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα όπως το παραπάνω;
@Stavrosg
"Μια -βασικότατη- παράμετρος που φαίνεται να αγνοούν, ηθελημένα ή άθελά τους όλοι οι εκπρόσωποι της συγκεκριμένης θεωρίας (που θεωρητικά είναι άψογη) είναι πως, για να πουλήσουν οι επιχειρήσεις, θα πρέπει να μπορούν να αγοράσουν οι καταναλωτές."
Να επισημάνω εδώ ότι όταν κάτι είναι "θεωρητικά άψογο" αλλά στην πράξη χωλαίνει τότε το πρόβλημα μάλλον βρίσκεται στη θεωρία... :-)
Εφόσον εντόπισες οποιαδήποτε θεωρητική τρύπα μένει να γράψεις τη σχετική ανάλυσή σου και να κριθεί η ορθότητά της...
Pantws ta tsigara den pouliountai etsi apla. Einai (nomika) kati san narkwtika: to kratos goustarei na ta elegxei apo to xwrafi mexri thn tseph sou kai ta tsepwnei apo ka8e endiameso sta8mo ths diadromhs.
Kata ta alla, o OP to exei piasei kata to hmisu to 8ema: de leitourgei o nomos ths prosforas kai ths zhthshs sthn Ellada. H mallon leitourgei me poly la8os tropo.
Μα βέβαια κι είναι το κέρδος αμαρτία -όταν είναι των άλλων! Όταν είναι δικό μας, τότε είναι απλώς επιχειρηματικότητα! (sic)
ΣταυροΓ αν εισαι ο ιδιος Σταυρος που μου χαλασε το αρθρο περι οικονομικων στην βικιπαιδεια περιμενω την απαντηση σου ολο προσμονη :-)
Σακη αποτι φαινεται εχεις δικιο. Πολλοι στην Ελλαδα πιστευουν στο: Τα δικα μας δικα μας και τα δικα τους... δικα μας!
Αυτο το πως δεν λειτουργει ο νομος της προσφορας και της ζητησης δεν το παινω ακριβως, θα θελα καποια επεξηγηση...
Δημοσίευση σχολίου