H ηθική κατάρρευση της υπαρκτής Δεξιάς.

Ποια ήταν άραγε η κοινωνική εκείνη βάση που πριν από λίγα χρόνια στήριξε τον Καραμανλή, όταν έριξε τα συνθήματα «Σεμνότητα και ταπεινότητα» και «μηδενική ανοχή»? Ένα αναμφισβήτητα ετερογενές μίγμα πολιτών που αν εξαιρέσουμε την κομματική νομενκλατούρα, περιελάμβανε αστικά στρώματα απηυδισμένα από τη διακυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ, στρώματα που πραγματικά ασπάστηκαν μια προσέγγιση στη δημόσια εξουσία λιγότερο μαξιμαλιστική και περισσότερο λιτή, ολιγαρκή, μετρημένη και αποτελεσματική.

Πίσω από το προφίλ του Καραμανλή, το προσεκτικά μελετημένο από τα στρατηγικά του επιτελεία, κρυβόταν ένας καταπιεσμένος πόθος αρκετών ομάδων του πληθυσμού. Ο πόθος για μια μέθοδο διακυβέρνησης που θα στηριζόταν σε μια αναδιαπραγμάτευση του κοινωνικού συμβολαίου κράτους-πολίτη: λιγότεροι φόροι, λιγότερο έλλειμα, λιγότερο χρέος, περισσότερη υπευθυνότητα, μεγαλύτερη αποδοτικότητα στην άσκηση της πολιτικής εξουσίας, μια πιο επιστημονική και λιγότερο λαικιστική προσέγγιση της πολιτικής.

Η κοινωνιολογία της νέας εξουσίας ήταν αρκετά αντιφατική: ο έμπορος που απηύδισε από το σοσιαλισμό του ΠΑΣΟΚ δεν θα μπορούσε θεωρητικά να συνυπάρξει με τον επίδοξο δημόσιο υπάλληλο του νεοδημοκρατικού κομματικού στρατού. Ο αυτοδημιούργητος επαγγελματίας δεν είχε τίποτα κοινό με τον επαγγελματία κομματικό αγωνιστή. Κι όμως η διαχείριση του πολιτικού προφίλ της υποψήφιας τότε κυβέρνησης κατόρθωσε να υποτάξει τις υφέρπουσες συγκρούσεις στο στόχο της κάλπης. Και τα κατάφερε.

Σήμερα, πέντε ακριβώς χρόνια μετά , όλα κείτονται γκρεμισμένα στο χώμα. Τα ερείπια του ηθικού προφίλ της κυβέρνησης χάθηκαν στις φλόγες της απόλυτης διαφθοράς, του αφόρητου ξεχειλώματος των δημόσιων χρεών, της κατάρρευσης του κράτους δικαίου. Στην υπόγεια πάλη του αφυπνισμένου πολίτη με τον αιώνιο γραφειοκράτη, ο δεύτερος θριάμβευσε πανηγυρικά. Στα ανώτερα στρώματα της εξουσίας, ο μακιαβελισμός προωθημένος στα ακρότατα όρια του, έχει καταντήσει μοναδική πυξίδα πολιτικής: οι εκλογές επισείονται σαν δαμόκλειος σπάθη από τον πρωθυπουργό πάνω στα κεφάλια των ανυπάκουων, και από τους ανυπάκουους πάνω στο κεφάλι του πρωθυπουργού. Ρουσφετολογικές δηλώσεις και δημαγωγικές παροχές εξαγγέλονται με ρυθμούς πολυβόλου. Την ίδια στιγμή το Σύνταγμα παραβιάζεται αισχρά με μέτρα όπως αυτό της έκτακτης εισφοράς ενώ από τη γενικευμένη ανασφάλεια δικαίου καταλήγουν να τιμωρούνται οι παραγωγικές τάξεις που με τις τραπεζικές καταθέσεις και το παραγόμενο προιόν τους συγκρατούν την οικονομία σε μια σταθερή θέση.

Η ηθική κατάρρευση της υπαρκτής δεξιάς, όπως άλλοτε και η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού γεννά ένα μεγάλο πολιτικό κενό. Ο μη-κομματικοποιημένος μετριοπαθής του δεξιού στρατοπέδου δύσκολα θα στραφεί στη γραφική ακροδεξιά. Ακόμα πιο δύσκολα θα ενταχτεί στη στρατιά της χρεωκοπημένης αριστεράς,που ακόμα μαζεύει τα κομμάτια της από την άνανδρη στάση του Δεκέμβρη, και τις τάσεις σεχταριστικής αποσύνθεσης που γεννά ο αφόρητος δογματισμός της. Και έτσι οδηγούμαστε σε ένα αδιέξοδο: η αριστερά δεν ενδιαφέρεται να τραβήξει τον πολίτη του «μεσαίου χώρου», η ακροδεξιά δε μπορεί. Τελικά είναι πιθανό οι ψήφοι αυτοί να καταλήξουν στο ΠΑΣΟΚ. Ψήφος απελπισίας, και διαμαρτυρίας, ψήφος που η πολιτική της σημασία θα εξανεμιστεί την επόμενη μέρα των εκλογών.

Το σίγουρο είναι ότι μετά από την επερχόμενη ήττα της, η Δεξιά θα πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί ζητήματα θεωρητικής και ιδεολογικής φύσης: ο συντηρητικός κρατισμός δοκιμάστηκε και απέτυχε. Το όραμα μιας φιλελεύθερης μινιμαλιστικής διακυβέρνησης παραμένει ακόμα ζωντανό και τραγικά επίκαιρο. Η Νέα Δημοκρατία αποδείχτηκε ανίκανη να το πραγματώσει. Στο πλάι της θα μείνουνε εξ ανάγκης, όσοι αποίκησαν χάρη σε αυτή το δημόσιο τομέα, όσοι τρύγησαν τους υλικούς καρπούς της εξουσίας, όσοι πίστεψαν πως είναι χρέος του κόμματος να συγχωνευτεί με το κράτος και να το μετατρέψει σε φέουδο του. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να χαράξουνε μια νέα πορεία. Ίσως το τέλος να σταθεί μια νέα αρχή για τον ελληνικό φιλελευθερισμό.