Πέμπτη, Ιανουαρίου 06, 2005

Βγήκε το νέο βιβλίο του Jared Diamond

Βγήκε το νέο βιβλίο του Jared Diamond. Για όσους δεν τον γνωρίζουν είναι καθηγητής φυσιολογίας στην Ιατρική σχολή του UCLA και ιδιαίτερα γνωστός για το συγγραφικό του έργο το οποίο σχετίζεται περισσότερο με την εξελικτική βιολογία και τη βιογεωγραφία. Το προηγούμενό του βιβλίο Guns, germs and steel αποτελεί ένα από τα αρτιότερα επιστημονικά βιβλία (βιβλίο εκλαϊκευμένης επιστήμης που καθόλου όμως δεν υποσκάπτει την αξία του ως επιστημονικό σύγγραμμα απλά το κάνει πιο εύληπτο από το ευρύ μορφωμένο κοινό), πράγμα και το οποίο αναγνωρίστηκε μέσω της βράβευσής του με το βραβείο Pulitzer για καλύτερο επιστημονικό βιβλίο. Στο βιβλίο αυτό αναδεικνύει τους λόγους για τους οποίους τελικά επικράτησε ο Δυτικός πολιτισμός αλλά δε βασίζεται σε αερολογίες ή αυθαίρετες κοινωνιολογικές ερμηνείες αλλά αποδίδει την επικράτηση σε διαφορές στο κλίμα, τη χλωρίδα και την πανίδα, τη γεωγραφία , στους παθογόνους μικροοργανισμούς κ.ά. Οι ιδέες και τα συμπεράσματά του είχαν τέτοιο αντίκτυπο που μεγάλες εταιρείες μεεταξύ των οποίων και η Microsoft (o Bill Gates έχει διαβάσει το βιβλίο και μάλιστα έχει χαρίσει ένα κολακευτικό σχόλιο το οποίο υπάρχει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) τον συμβουλεύτηκαν για να τους προτείνει ιδέες στο πως να διαμορφώσουν το εργασιακό περιβάλλον έτσι ώστε να ευοδώνεται ο δημιουργικός ανταγωνισμός μεταξύ των εργαζομένων. Το νεό του βιβλίο διαπραγματεύεται τα αίτια που οδηγούν πολιτισμούς στην πτώση και ονομάζεται "Collapse". Από την κριτική του βιβλίου που δημοσιεύεται αυτή την εβδομάδα στο Nature διαφαίνεται πεσσιμιστική σκοπιά του για τη βιωσιμότητα του πολιτισμού μας. Αν και δεν έχω ακόμη διαβάσει το νέο βιβλίο του είμαι σίγουρος ότι δεν παρουσιάζει αυτή την άποψη ντεντερμινιστικά, αλλά μάλλον επισημαίνει λόγους που θα έπρεπε να μας οδηγήσουν σε περισυλλογή, καθώς παρόμοιοι λόγοι οδήγησαν στην πτώση περασμένων πολιτισμών. Ο κριτικός του Nature φτάνει στο σημείο να το αποκαλεί το αντίδοτο στο "The skeptical enviromentalist" του Lomborg. Αν αυτό αληθεύει τότε οφείλουμε να προετοιμαστούμε για μια ωραία επιστημονική διαμάχη μεταξύ δύο κορυφαίων στο είδος τους επιστημόνων (αν και αμφιβάλλω πολύ ότι διαφωνούν επί της ουσίας). Πάντως ο τρόπος γραφής που συνδύαζει την οξυδέρκεια ενός καθαρού μυαλού με την αφηγηματική ικανότητα ενός λαμπρού λογοτέχνη καθώς και η αδυναμία που έχει ως προς την ιστορία κάνουν τα βιβλία του πολύ απολαυστικά και τα προτείνω ανεπιφύλακτα. (και μαζί με την έκδοση του νέου βιβλίου του Dawkins αποτελούν τις πιο βαρυσήμαντες επιστημονικές κυκλοφορίες του τελευταίου μήνα)

1 σχόλια:

avatar είπε...

Θα συμφωνήσω με τη διαλεκτική σημασία της επιστημονικής "κόντρας" Diamond-Lomborg όσον αφορά το μέλλον του περιβάλλοντος.

Αν μου επιτραπεί να κάνω μία σύγκριση, θα έλεγα ότι τα επιχειρήματα του Homo Economicus και των περιβαλλοντολόγων δεν αποκλείουν κατ' ανάγκη το ένα το άλλο. Οι σημαντικές κλιματολογικές/γεωγραφικές διαφορές έχει δεικτεί ότι επηρέασαν παλαιότερα σημαντικά τις κοινωνικές δομές και την εξέλιξη των πολιτισμών που φιλοξένησαν. Αναμφισβήτητα είναι τα στοιχεία όσον αφορά τη στατιστική συσχέτιση εξελικτικής επιλογής μίας κοινωνίας κυνηγών/τροφοσυλλεκτών έναντι μίας αγροτικής κοινωνίας ή το αντίθετο ανάλογα με τις επικρατούσες περιβαλλοντικές συνθήκες. Υπενθυμίζω βέβαια ότι στη σύγχρονη εποχή οι αλληλεπιδράσεις των πληθυσμών -σε σημείο που να ομιλούμε πια για έναν, δύο ή το πολύ τρεις μεγάλους πολιτισμούς μόνο αυτή τη στιγμή στον πλανήτη μας- έχουν αλλάξει με μοναδικό τρόπο αυτές τις συσχετίσεις χωρίς ωστόσο να τις ισοπεδώνουν.

Κατ' εμέ αυτή η αλληλενέργεια γεωγραφικών και κοινωνικών μεταβλητών, σε συνδυασμό με μη-μετρήσιμους/ανεξήγητους παράγοντες τύχης και συμπεριφορικές τάσεις οδήγησαν στα σημερινά αποτελέσματα. Με μία πρόταση: το βιβλίο του Diamond εξηγεί τα πάντα και δεν προβλέπει τίποτα. Ή όπως θα 'λεγε και ο φίλος του, Nassim Taleb: Μετά Χριστόν όλοι προφήτες είμαστε.

Ωστόσο δεν συμφωνώ ότι οι φιλελεύθεροι πρέπει να απορρίψουν αντανακλαστικά, ακολουθώντας ρηχά την παραπάνω συλλογιστική, τον Diamond (ή άλλους μεγάλους επιστήμονες όπως ο πατέρας της κοινωνιοβιολογίας Ε. Ο. Wilson). Γιατί το μόνο που θα επιτύχουν είναι να στερήσουν από την ανάλυσή τους σημαντικά μη καθαρής οικονομικής φύσης δεδομένα, ακολουθώντας το γνωστό απόφθεγμα:
-Πόσοι αυστριακοί χρειάζονται για να βιδώσουν μια λάμπα?
-Δεν επιτρέπουμε ποσοτικές προβλέψεις.

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock