50 χρόνια απομυθοποίησης

Σαν αύριο πριν 50 χρόνια, στις 25 Φεβρουαρίου 1956, στο 20ο συνέδριο του ΚΚΣΕ, με την ομιλία του Νικήτα Χρουτσώφ, είχαμε την πρώτη ρωγμή στο μύθο της σοβιετικής σοσιαλιστικής κοινωνίας και την παραδοχή εκ μέρους του καθεστώτος ενός από τα μαζικότερα και διαρκέστερα εγκλήματα του 20ου αιώνα, της σταλινικής δικτατορίας (δεύτερο σε αριθμό θυμάτων μόνο σε σχέση με την μαοϊκή Κίνα και συγκρίσιμο σε αποκτήνωση μόνο με τη ναζιστική Γερμανία). Ενός εγκλήματος που σήμερα μόνο φανατικοί ιδεοληπτικοί (και όπως φαίνεται νοσταλγοί των πρακτικών του) αρνούνται να αναγνωρίσουν.

Σε μια κλειστή συνεδρίαση, μπροστά μόνο σε μέλη του κόμματος, ο Γενικός Γραμματέας του παραδέχτηκε τα εγκλήματα της σταλινικής εποχής, σε ότι αφορούσε εκκαθαρίσεις μελών του (και παρότι ο ίδιος ο Χρουτσώφ είχε σημαντική ευθύνη και συμμετοχή σ'αυτά). Μια επιτροπή προετοιμασίας για το συνέδριο βρήκε 681,692 θύματα. Αργότερα, στο 22ο συνέδριο του ΚΚΣΕ, ο Χρουτσώφ παραδέχτηκε και τα εγκλήματα του καθεστώτος ενάντια στα μη-μέλη, στον απλό λαό, προτείνοντας και την ανέγερση μνημείου στος τιμήν τους (πράγμα που φυσικά δεν έγινε αφού προείχαν τα προγανδιστικά στρατευμένα έργα εξύμνησης της σοσιαλιστικής ουτοπίας και του σοβιετικού υπεράνθρωπου).

Ασφαλώς και τα κίνητρα του Χρουτσώφ για την αναγνώριση των εγκλημάτων δεν ήταν στο ελάχιστο ανθρωπιστικά, αλλά το ίδιο κυνικά με τα κίνητρα αυτών που τα διέπραξαν. Άλλωστε τα χέρια του έσταζαν από βάρος εκατομμυρίων νεκρών, ιδίως κατά τη θητεία του στην Ουκρανία. Ενώ τα εκατομμύρια των νεκρών και των εκτοπισμένων να θυσιάστηκαν στο βωμό της επιβίωσης της σταλινικής απολυταρχίας, η δημοσιοποίησή των εγκλημάτων σε βάρος τους εξυπηρέτησε αργότερα τις μάχες πολιτικής εξουσίας στους κόλπους του κόμματος, χτυπώντας τους πολιτικούς αντιπάλους του Χρουτσώφ. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό. Ο Στάλιν έγινε το εξιλαστήριο θύμα για ένα ολόκληρο δολοφονικό μηχανισμό που διέπραξε απίστευτα εγκλήματα και του οποίου τα μέλη και η ιδεολογία τους χρειάζονταν μια ηθική απενοχοποίηση.

Δυσυχώς, η έκταση των εγκλημάτων είναι σχεδόν αδύνατο να προσδιοριστεί με ακρίβεια παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται σήμερα από επιστήμονες και ανθρωπιστικές οργανώσεις (το 2004 ανακοινώθηκαν 1,345 εκατομμύρια εξακριβωμένα ονόματα θυμάτων), σε κάθε όμως περίπτωση μιλάμε για περισσότερα από 20 εκατομμύρια θύματα. Μέχρι το 1956 μπρούμε πρόχειρα να αναφέρουμε:
-Την εκτέλεση δεκάδων χιλιάδων ομήρων και αιχμαλώτων χωρίς δίκη το 1918-1922
-Την σφαγή εκατοντάδων χιλιάδων αγροτών και εργατών στις βίαιες καταστολές των εξεγέργσεών τους την ίδια περίοδο.
-Την εκτόπιση και την εξολόθρευση των Κοζάκων του Ντον το 1920
-Τις δολοφονίες δεκάδων χιλιάδων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης το 1918-1930
-Τον θάνατο περίου 5 εκατομμυρίων στον λιμό του 1922
-Την υποχρεωτική κολλεκτιβοποίηση της υπαίθρου και την εξόντωση των διαφωνούντων ιδιοκτητών.
-Την εκτόπιση και την εκκαθάριση περίπου 2 εκατομμυρίων κουλάκων (ανεξάρτητων μικροϊδιοκτητών γης) το 1930-32
-Τον εσκεμμένο λοιμό και την απομόνωση της Ουκρανίας που οδήγησε στο θάνατο 6 εκατομμύρια Ουκρανούς
-Την εκκαθάριση σχεδόν 690.000 ατόμων στις Μεγάλες Εκκαθαρίσεις του 1937-38
-Τον εκτοπισμό εκατομμυρίων Πολωνών, Ουκρανών, Πόντιων Ελλήνων, Αφγανών, Κορεατών, Κινέζων, κατοίκων των Βαλτικών Χωρών, της Μολδαβίας και της Βερασάβιας το 1939-41 και το 1944-45
-Την εκτόπιση και την εκκαθάριση των Γερμανών του Βόλγα το 1941
-Την εκτόπισση και την εγκατάλειψη των Τατάρων της Κριμαίας, των Τσετσένων και των Ινγκουσέτιων το 1943-44
-Το 1953 υπήρχαν στα Γκούλαγκ πάνω από 2,5 εκατομμύρια φυλακισμένοι, εκ των οποίων το 1,2 αμνηστεύτηκε 3 βδομάδες μετά τον θάνατο του Στάλιν.

Όσοι διανοούμενοι προσπάθησαν να αντισταθούν σε αυτόν τον ολοκληρωτικό οδοστρωτήρα αίματος εκτοπίστηκαν, εκτελέστηκαν, κλείστηκαν σε ψυχιατρεία και ελάχιστοι τυχεροί εξορίστηκαν στο εξωτερικό (όπου κάποιοι όπως ο Μαρκώφ δολοφονήθηκαν). Το "Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ" του Αλεξάντερ Σολζενίτσιν ήταν μια σπάνια καθαρή ματιά κάτω από το σιδερένιο πέπλο της σταλινικής προπαγάνδας. Το έργο της Τσεκά, της GPU, της NKVD και της KGB δεν έλαβε ποτέ την "αναγνώριση" που του άξιζε.

Από τα θύματα των πολιτικών διώξεων, με ιδιαίτερη μανία καταδιώχθηκαν οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις του αριστερού χώρου. Μόνο το 1925 η GPU "εξάρθρωσε" 81 οργανώσεις αναρχικών, 14 οργανώσεις μενσεβίκων, 6 οργανώσεις σοσιαλεπαναστών της δεξιάς, 7 οργανώσεις σοσιαλεπαναστατών της αριστεράς, 117 οργανώσεις "διάφορων διανοούμενων", 24 οργανώσεις "μοναρχικών", 85 οργανώσεις "κληρικών" και "αιρετικών" και 675 ομάδες κουλάκων. Η επιθετική, αδιάλλακτη και βίαιη ιδεολογία του Λένιν και των Μπολσεβίκων πολέμησε με λύσσα κάθε πολιτική διαφορετικότητα συνθλίβοντας κάθε αντίθετη φωνή, ακόμα και όσων τη βοήθεια χριεάστηκε στα πρώτα στάδια της επανάστασης. Και γι'αυτό αξίζει την καταδίκη της πρώτα και κύρια από τον χώρο που ξεκίνησε και στη συνέχεια έπνιξε.

Αυτά που ένα αιμοσταγές καθεστώς είχε το θάρρος να αναγνωρίσει κάνοντας τη αυτοκριτική του, η σημερινή ιδεολογική τύφλωση αρνείται ακόμα να τα δει. Αντί το μέγεθος και μόνο της θηριωδίας να τους παγώνει το αίμα, σήμερα γινόμαστε δέκτες της χονδροειδούς γκαιμπελικής προπαγάνδας τους. Οι εχθροί της δημοκρατίας, του πολιτικού πλουραλισμού, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανεξαρτησίας της σκέψης και της άποψης όχι μόνο δεν ηττήθηκαν στη χώρα μας, αλλά κατάφεραν να γίνουν ιδεολογικό κατεστημένο, όπως απέδειξε η σύμπλευση μαζί τους του συνόλου σχεδόν του πολιτικού φάσματος στο ζήτημα της καταδίκης των εγκλημάτων των κομμουνιστκών καθεστώτων από το Συμβούλιο της Ευρώπης.