Δευτέρα, Μαΐου 01, 2006

Πρωτομαγιατικη Ωδη στο Ατομο

φτου ξελευθερια για ολους

Αυτο που με εντυπωσιαζει πιο πολυ στους αρνητες καθε προοδου* ειναι οτι δεν αγαπαν την ατομικη ελευθερια. Την βριζουν με λεξεις οπως αυτισμο, ναρκισσισμο ή δεν ξερω τι αλλο. Ειδικα αυτες τις μερες με την Πρωτομαγια και το Κοινωνικο Φορουμ, θα ακουσουμε παλι πολλα συνθηματα κατα της ελευθεριας.

Τι σημαινει ατομικη ελευθερια? Γιατι ειμαι οπαδος της ελευθεριας?

Πιστευω οτι η ελευθερια μαζι με τον σεβασμο των προτιμησεων του αλλου (πειτε το και αγαπη αν θελετε) προσφερει το πιο θαυμασιο οραμα στην ανθρωπινη ιστορια. Και ενα οραμα που ειναι ουτοπικο στο τι προσφερει, αλλα οχι στις πιθανοτητες πραγματωσης του! Τι θελω να πω? Η ελευθεριακη ουτοπια θα ερθει, γιατι ο κοσμος δεν εχει αλλη επιλογη οπως ειπε και ο Φ.Φουκουγιαμα στο Τελος της Ιστοριας.

Αν με ρωτουσαν ποιο ειναι το μεγαλυτερο κατορθωμα της δυτικης φιλελευθερης δημοκρατιας θα ελεγα η προστασια των ατομικων δικαιωματων. Σκεφτειτε τα μεγαλυτερα κατορθωματα στο πολιτικο πεδιο, την ελευθερια στους σκλαβους, την ελευθερια στις γυναικες, την απαλλαγη απο καταπιεστικες παραδοσεις αιωνων για το πως θα ζουμε, τι θα τρωμε, ποτε θα κανουμε ερωτα και με ποιον. Ολα αυτα, που νομιζω οποισδηποτε θα συμφωνησει οτι ειναι μια σαφης προοδος της κοινωνιας, ειναι και ενας σαφης θριαμβος του φιλελευθερισμου και ναι, του ατομικισμου! Ο φιλελευθερισμος ειναι εκεινο το συνολο ιδεων που στηριζει συστηματικα την ελευθερια να επιλεγουμε για τον εαυτο μας. Ο φιλελευθερισμος ειναι που δινει πραγματικη βαση στα επιχειρηματα κατα της υλικης και πνευματικης δουλειας του ατομου, ο φιλελευθερισμος προστατευει τα δικαιωματα μας απεναντι σε αυτους που θελουν να μας πεισουν οτι να εχουμε σκλαβους ειναι καλο για την πολη, την χωρα, το εθνος ή οποια αλλη ανωτερη αρχη σκαρφιζονται σαν δικαιολογια.

Το ατομο δεν μπορει να γινεται με την βια μεσο για καποιον σκοπο (πειτε το το καλο του εθνους ή οτι αλλο), το ατομο ειναι αυτοσκοπος. Αυτη ηταν παντα μια τρομερα δυνατη ιδεα.

Αλλα και σημερα το οραμα παραμενει επικαιρο. Σκεφτειτε οτιδηποτε προβλημα εχουν οι ανθρωποι πχ στην Ελλαδα και θα δειτε οτι η ελευθερια το λυνει.
Τα δικαιωματα των γυναικων και των ομοφυλοφιλων? Ειναι φυσικα καλυμμενα, καθως δεν νοειται φιλελευθερος που δεν τα σεβεται. Ναι στον γαμο ομοφυλων.
Τα δικαιωματα των πραγματικα αδυνατων? Επισης. Καθε συνεπης φιλελευθερος θελει τα ατομα που γεννηθηκαν με περιορισμενες δυνατοτητες να απολαμβανουν καποιες βασικες χαρές στην ζωη. Ναι στην προσβασιμοτητα του υλικου και ιντερνετικου κοσμου στα ΑΜΕΑ. Ναι στα σωστα πεζοδρομια, ραμπες κτλ
Τα δικαιωματα των πιστων και απιστων? Μα φυσικα επισης! Ναι στο δικαιωμα του καθενα να εκλησιαζεται οπου και οπως θελει, ναι λοιπον στα τζαμιά για τους μουσουλμανους, ναι στον Χωρισμο Εκκλησιας Κρατους.

Δεν υπαρχει ομορφοτερο οραμα, απτο να ζει ο καθενας την ζωη του οπως την θελει, να πραγματωνεται ως ατομο ακριβως οπως του αρεσει, απτο να ξεδιπλωνει την προσωπικοτητα του ελευθερος και να δημιουργει.

Δεν μπορω να καταλαβω, ποιος μπορει να ειναι τοσο αυτοκαταστροφικος που να μην θελει να εχει ολα αυτα τα δικαιωματα για τον εαυτο του? Και ποιος ειναι τοσο πατερναλιστης εως καθικι, που τα θελει μεν για τον εαυτο του αλλα δεν δεχεται να τα εχουν οι αλλοι?
Δεν μπορω να καταλαβω πως κανεις μπορει να ειναι τοσο κοντοφθαλμος, που να βλεπει ολη την προοδο της ανθρωποτητας ως σημερα, μια σαφη πορεια προς την φιλελευθεροποιηση των κοινωνιων μας, αλλα να απορριπτει σημερα την ελευθερια. Εγω ειμαι σιγουρος, στα παιδια μας, οι επικριτες της ελευθεριας, θα φαινονται τοσο αστειοι καννιβαλοι οσο σε μας οι οπαδοι της δουλείας!


*Σχετικα με τους αρνητες της προοδου εμπνευστηκα και απο την συζητηση σε σχετικο κειμενακι του Ι95

11 σχόλια:

Stormrider είπε...

"ενα οραμα που ειναι ουτοπικο στο τι προσφερει, αλλα οχι στις πιθανοτητες πραγματωσης του"
καταπληκτικό τσιτάτο!

να μην παραβλέπουμε τον ρόλο της τεχνολογίας που μας μετέφερε από το "μαζικό/λαϊκό" στο "προσωποποιημένο". από το ραδιόφωνο στο ipod, από την τηλεόραση στο internet από τα συλλαλητήρια στα blogs. λαμπρή χειραφέτηση του ανθρώπου να εκφραστεί μόνος του, αλλά και να ακούσει/δει αυτά που θέλει και να φιλτράρει τα υπόλοιπα.
τέτοια ελευθερία δεν θα την αντάλλαζα για κανένα κιλό πατάτες σε μειωμένη τιμή ή μια-δυο παραπάνω αργίες

J95 είπε...

Κοίτα έχω εντοπίσει πού ακριβώς διαφωνούμε: διαφωνούμε ως προς το ότι εγώ δε θεωρώ την ιδιοκτησία απαράβατο δικαίωμα, αντίθετα τη θεωρώ κατ' αρχήν περιοριστική των δικαιωμάτων των άλλων (ιδιοκτησία = αποκόπτω ένα κομμάτι του κόσμου από τους άλλους) και κατά δεύτερον μέσο εξουσίας και επιβολής.

Επίσης η ελευθερία δε λύνει το πρόβλημα του ποιος θα κάνει π.χ.τη δουλειά του liquidator στο Τσερνομπίλ -αλλά ποιος το λύνει;- και επιπλέον έχοντας ασχοληθεί ένα χρόνο επί ματαίω με τα Nash Equilibria και όλα αυτά έχω να πω ότι ο Φρίντμαν έχει κάνει κάτι παραπάνω από μερικές αυθαίρετες γενικεύσεις για να συμπεράνει τις ευεργετικές συνέπειες της ελεύθερης αγοράς.

Σε όλα τα άλλα, ΟΚ, χίλιες φορές ο φιλελευθερισμός από τα παραληρήματα του κάθε ταλιμπάν αλλά ουδείς αψεγάδιαστος.

Πρέπει να τη δω κι εγώ κάποια στιγμή λίγο αναλυτικά αυτή τη συζήτηση στο μπλογκ μου που ανέφερες, αλλά για την ώρα πνίγομαι στις εργασίες γαμώ την τελευταία στιγμή μου γαμώ :)

xpan είπε...

τέτοια ελευθερία δεν θα την αντάλλαζα για κανένα κιλό πατάτες σε μειωμένη τιμή ή μια-δυο παραπάνω αργίες

Μπορείς να έχεις και τη "λαμπρή χειραφέτηση" και τις πατάτες στο τηγάνι, αρκεί να σεβαστείς την ελευθερία που σου παρέχει το βασικότερο δικαίωμα του καταναλωτή. Να ψωνίζεις πάντα στη φτηνότερη τιμή, και αν δεν υπάρχει να μη ψωνίζεις καθόλου :)

Είναι το επόμενο βήμα που πρέπει να γίνει στην Ελλάδα.

S G είπε...

"να μην παραβλέπουμε τον ρόλο της τεχνολογίας που μας μετέφερε από το "μαζικό/λαϊκό" στο "προσωποποιημένο". από το ραδιόφωνο στο ipod, από την τηλεόραση στο internet από τα συλλαλητήρια στα blogs."

οντως αυτο ειναι μια απο τις μεγαλες μου ελπιδες αυτον τον καιρο. Αλλα και στα ιδια τα προϊοντα στις αγορες, βγαινουμε απο την εποχη της μαζικης παραγωγης στην εποχης της μαζικης customization. Σχετικη ειναι και η συζητηση για το long tail που θα ηθελα να γραψω καποτε...

"Μπορείς να έχεις και τη "λαμπρή χειραφέτηση" και τις πατάτες στο τηγάνι, αρκεί να σεβαστείς την ελευθερία που σου παρέχει το βασικότερο δικαίωμα του καταναλωτή."

εγω μαλιστα ισχυριζομαι οτι οσο προχωραει η ατομικοποιηση τοσο δυνατοτεροι θα γινομαστε και ως καταναλωτες. Γιατι ατομο δεν σημαινει απαραιτητα ιδιωτης, το συνειδητοποιημενο ατομο ειναι πολιτης, ενδιαφερεται για τα δικαιωματα του και συμμετεχει στην κοινωνια των πολιτων... να λιγο πολυ, οπως κανουμε εδω περα ! :-)

Roark είπε...

Με τον ιστορικισμό του Φουκογιάμα δεν τα πάω και πολύ καλά. Δεν συμφωνώ με τον ντετερμινιστικό τελεολογικό του λόγο στο Τέλος της Ιστορίας (εδώ που τα λέμε ούτε ο ίδιο πολυσυμφωνεί πια, και έχει αναθεωρήσει πολλά από αυτά).

Αλλά υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια στο λόγια του SG. Η ατομική ελευθερία γίνεται στις μέρες μας όλο και πιο αναγκαία. Και η ανάγκη αυτή προκύπτει από τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας.

Η αξία της ατομικής ελευθερίας αναβαθμίζεται όσο η παραγωγή, η επικοινωνία, η ενημέρωση, η διασκέδαση κτλ θα κατευθύνονται χάρη στις τεχνολογικές καινοτομίες προς την εξατομίκευση. Και αυτή η εξατομίκευση δεν είναι τίποτα άλλο απο την δημοκρατικοποίηση των μαζικών χαρακτηριστικών της βιομηχανικής εποχής.

S G είπε...

κοιτα να δεις, ουτε γω γενικα συμφωνω με τον ντετερμινισμο. αλλα πιστευω οτι γενικα η προοδος μας ειναι μακροπροθεσμα προς την κατευθυνση του φιλελευθερισμου και οντως πιστευω οτι δεν υπαρχει εναλλακτικη. Τα δικαιωματα που αξιζει το ατομο ειναι τα ιδια σε ολες τις εποχες και κοινωνιες. Απλα οδευουμε προς την αναγνωριση αυτου του γεγονοτος...

τωρα επειδη ξεχασα. Δημητρη:

"έχοντας ασχοληθεί ένα χρόνο επί ματαίω με τα Nash Equilibria και όλα αυτά έχω να πω ότι ο Φρίντμαν έχει κάνει κάτι παραπάνω από μερικές αυθαίρετες γενικεύσεις για να συμπεράνει τις ευεργετικές συνέπειες της ελεύθερης αγοράς."

θα μιλησω ειλικρινα. Τα κλασικα (Χαγιεκ, Φριντμαν κτλ) επιχειρηματα υπερ της ελευθερης αγορας εχουν δυο κομματια, το φιλοσοφικο/ηθικο και το οικονομικο/αποτελεσματικο. Στο μεν ηθικο κομματι τα επιχειρηματα εχουν εκφραστει εδω και καιρο, ξεκινωντας απο τον Λοκ μεχρι τον Χαγιεκ και εχουν απλα να κανουν με τα δικαιωματα του ατομου. Δεν νομιζω οτι χωραει μεγαλη αμφισβητηση πια σε αυτα (οπως προανεφερα στο αρχικο κειμενο).

Στο οικονομικο κομματι, παντα πιστευα οτι πριν το 50-60 η πιστη στις ελευθερες αγορες ηταν απλα... πιστη, δηλαδη γνωμη χωρις δυνατες αποδειξεις, αλλα κυριως με την διαισθηση.
Τωρα με τον καιρο ομως εχω αρχισει να σεβομαι πολυ την διασθηση των πρωτο-φιλελευθερων οπως ο Χαγιεκ. Ας πουμε η θεωρια παιγνιου που λες, επιβεβαιωνει συχνα, ειδικα υπο συνθηκες μη-πληρους πληροφορησης τα πλεονεκτηματα που προσδιδει ο Χαγιεκ στις ελευθερες αγορες. Νομιζω η δουλεια του Χαγιεκ που εξηγησε πως οι ελευθερες αγορες μαζευουν και διαδιδουν πληροφορια με δουλεια που κανενα κεντροποιημενο συστημα δεν μπορει να κανει, ειναι κλασσικη. Αυτος ο ανθρωπος δεν ηταν τυχαιος, ειχε πιστη στο ατομο αλλα και γνωση των δυνατοτητων του...

Και ο Φριντμαν παλι, στον κλαδο του (μακροοικονομια, δηλαδη δυστυχως μικρη σχεση με θεωρια παιγνιου) εχει κανει εξαιρετικη δουλεια... με τον συνηθη περιορισμο οτι οπως και ο Κεϊνς πριν απο αυτον, οι μακροοικονομολογοι ηταν καταδικασμενοι απο την πολυπλοκοτητα του αντικειμενου να δουλευουν αρκετα περισσοτερο με διασθηση παρα με τυπικες αποδειξεις.

Roark είπε...

Το θέμα δεν είναι αν το άτομο αξίζει να έχει δικαιώματα. Αυτό είναι ζήτημα ηθικής. Το ζήτημα είναι αν τα δικαιώματα "αξίζουν" τον κόπο να τα έχουμε. Αυτό είναι ωφελιμισμός. Ο Φουκογιάμα δεν ηθικολογεί, μιλάει ωφελιμιστικά.

Εγώ πιστεύω και στην ηθική και στην ωφελιμιστική τεκμηρίωση, αλλά διαφωνώ στα ντετερμινιστικά επιχειρήματα που επικαλείται ο Φουκογιάμα για να τεκμηριώσει την θέση του.

Την αναγκαίοτητα την δημουργούν οι συνθήκες, και δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι οι συνθήκες θα καθιστούν μονίμως τα ατομικά δικαιώματα αναγκαία. Όπως πχ και σε παλιότερες εποχές, πχ δουλεία/δουλοπαροικία κτλ, ο περιορισμός τους ήταν ζωτικής σημασίας για την λειτουργία του συστήματος.

Γι'αυτό επιμένω ότι το σημαντικό δεν είναι να επιμένουμε στον ντετερμινισμό (ο ίδιος ο Φουκογιάμα έχει αναθεωρήσει πολλά από όσα είπε και μάλιστα προς λάθος για μένα κατεύθυνση), αλλά να αποσαφηνίσουμε τις σύγχρονες συνθήκες που καθιστούν τα ατομικά δικαιώματα σημαντικά, από ωφελιμιστική σκοπιά γιατί από ηθική είναι πιστεύω επαρκώς καταξιωμένα.

Kensai είπε...

«αλλα πιστευω οτι γενικα η προοδος μας ειναι μακροπροθεσμα προς την κατευθυνση του φιλελευθερισμου και οντως πιστευω οτι δεν υπαρχει εναλλακτικη.»

Χμ, τότε γιατί σε όλες τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας και φουτουρισμού δείχνουν το 2100+ να υπάρχει μια Μεγάλη Evil Αυτοκρατορία που καταπιέζει τους ανθρώπους και τους mutants της;

μούμπλε-μούμπλε...

Ανώνυμος είπε...

Στις φουτουριστικές ταινίες/βιβλία οι άνθρωποι κυβερνούνται από τους κακούς επειδή έχουν αποβλακωθεί από την πολύ τηλεόραση και έχουν χαλαρώσει οι αντιστάσεις τους. Αυτή η κοινή πρακτική απεικονίζει τις μακροπρόθεσμες κακές συνέπειες του υλικού πολιτισμού μας. Η απάντηση βέβαια δεν είναι να φέγγουμε με το λυχνάρι.
Σίγουρα η τεχνολογία και η πρόσβαση στη μόρφωση και την παιδεία έκανε τον άνθρωπο πιο ισχυρό άρα και πιο διεκδικητικό. Θυμάστε όλοι την υπόθεση Napster . Ποιος μερικά χρόνια πριν θα φανταζόταν ότι ένας απλός άνθρωπος με γνώσεις και μέσα που έχουν πολλοί μπορεί να σταθεί απέναντι στις δισκογραφικές - κολοσσούς; Και αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Ο άνθρωπος σήμερα έχοντας αποβάλλει τα δεσμά με τις όποιες ιδεολογικές/εθνικιστικές φόρμες ,ξεφεύγει από το μαζικό τρόπο σκέψης και στρέφεται προς τη βελτίωση της δικής του ποιότητας ζωής. Π.χ. δεν αγοράζω Lada επειδή έτσι είπε το κόμμα ,αλλά αυτό που θέλω εγώ.
Βέβαια υπάρχει και η λάθος χρήση του ατομικισμού. Βάζω μέσο για μπω στη ΔΕΗ και να τα ξύνω και σας γαμάω όλους.
Σίγουρα πάντως η μετάβαση από το κοπάδι στον ατομικισμό μας έχει ωφελήσει.

Kensai είπε...

Στις φουτουριστικές ταινίες/βιβλία οι άνθρωποι κυβερνούνται από τους κακούς επειδή έχουν αποβλακωθεί από την πολύ τηλεόραση και έχουν χαλαρώσει οι αντιστάσεις τους.

Κοντά είμαστε... :(

Ανώνυμος είπε...

Skalkmerm [url=http://wiki.openqa.org/display/~buy-mobic-without-no-prescription-online]Buy Mobic without no prescription online[/url] [url=http://wiki.openqa.org/display/~buy-zithromax-without-no-prescription-online]Buy Zithromax without no prescription online[/url]

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock