Ιράν , πόλεμος και διαπραγματεύσεις: Παίζοντας το παιχνίδι των μουλάδων

Ο πόλεμος στο Ιράν φαίνεται να βρίσκεται προ των πυλών. Η διπλωματία από την άλλη πλευρά διακηρύσσει πως δεν έχει παίξει ακόμα όλα της τα χαρτιά. Για τους περισσότερους απο εμάς οι λύσεις που αναφύονται υπό τις παρούσες συνθήκες είναι δύο: η εξωτερική επέμβαση ή ο διπλωματικός κατευνασμός της κρίσης.

Επανειλημμένως έχω στρέψει τα πυρά μου ενάντια τόσο στην αγοραία λύση του βομβαρδισμού και της στρατιωτικής παρέμβασης όσο και της αδιαφορίας απέναντι στις θεοκρατικές φρίκες που μαστίζουν την μέση ανατολή τα τελευταία τουλάχιστον 100 χρόνια.Κι αυτο γιατί πέρα από τις εξτρεμιστικές λύσεις θεωρώ ότι μπορεί να υπάρξει και ένας τρίτος δρόμος στο ιστορικό ξεπέρασμα του φονταμενταλισμού: ο κοινωνικός δρόμος.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι κύριοι υποστηρικτές των επεμβάσεων (νεοσυντηρητικοί) και οι βασικοί αρνητές κάθε παρέμβασης (η αριστερά σ ενα μεγάλο της μέρος) στηρίζονται ιδεολογικά σε φιλοσοφικές συλλήψεις που εκλαμβάνουν το εξατομικευμένο υποκείμενο της εξουσίας, ως παθητικό αποδέκτη εντολών. Έτσι διαγράφουν την ανθρώπινη θέληση,την ανυπότακτη δύναμη των πολιτών μιας κοινωνίας από τον χάρτη τον παραγόντων που μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην ανατροπή του εξτρεμιστικού ισλαμισμού. Χτίζοντας τα θεωρήματα τους πάνω σε αυτή τη βάση καταφεύγουν στη λύση των θεσμικών παρεμβάσεων ( διακρατικές, στρατοκρατικές, κομματικές) λησμονώντας την ουσία του προβλήματος: τις ανάγκες των ανθρώπων και την αναντιστοιχία ανάμεσα σ αυτές και το απάνθρωπο πρόσωπο της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Το αποτέλεσμα είναι να χάνεται ένα βασικό όπλο στον αγώνα του ελεύθερου κόσμου , η επαναστατική βούληση πλατιών μαζών των ανατολικών κοινωνιών, ιδίως των τμημάτων τους που εισπράττουν την μεγαλύτερη καταπίεση, των νέων, των γυναικών, των οπαδών διαφορετικών ιδεολογιών απ την κρατούσα κλπ. Αυτές οι μάζες με ελάχιστες εξαιρέσεις είναι καταδικασμένες στην περίπτωση της στρατιωτικής επέμβασης να πέσουν στην παγίδα του εθνικισμού («αμυντισμού») και συνακόλουθα στην αγκαλιά των μουλάδων. Και στην περίπτωση της πλήρους δυτικής αδιαφορίας είναι εξίσου καταδικασμένες να βρεθούν κάτω απο την μπότα του ισλαμοφασισμού.

Φαίνεται ότι αυτή η σύγχρονη πολιτική σκακίερα έχει απομονώσει τις ίδιες της κοινωνίες πάνω στις οποίες αποπειράται να αναπτύξει τις κινήσεις της.

Αυτό το πρόβλημα επισημαίνει ο τέως πρίγκηπας του Ιράν, εξόριστος R.Pahlavi ο οποίος σε πρόσφατη ομιλία του μέρος της οποίας μεταφράζουμε πρόχειρα εδώ προχωρά σε μια ακριβή ανάλυση των επίδοξων λύσεων για την ιρανική κρίση επισημαίνοντας τα κενά τους και αποκαλύπτει το τι κρύβεται πίσω από τον φαινομενικά συμπαγή ιδεολογικό τοίχο του καθεστώτος των Μουλάδων: Μια λάβα που κοχλάζει και σιγοκαίει τα πόδια της τυρρανικής εξουσίας...


(…)

To πρόβλημα με αυτές τις διαπραγματεύσεις (αναφέρεται στις Eurothree diplomatic efforts) εξ αρχής ήταν η λανθασμένη άποψη πως η άλλη πλευρά θέλει μια λύση που θα εμποδίσει την κρίση. Ακριβώς το αντίθετο: Ολο και λιγότερο δημοφιλής, η Ισλαμική Δημοκρατία έχει ανάγκη από μια ατμόσφαιρα κρίσης για να δικιολογήσει την αυξανομενη στρατιωτικοποίηση της και τα σκληρά μέτρα ασφαλείας στο εσωτερικό της χώρας και να αποσπάσει την προσοχή από την αυξανόμενη φτώχεια και μιζέρια. Τουλάχιστον στο βαθμό που η κρίση δε θα καταλήξει σε έναν πόλεμο τον οποίο θα χάσουν. Η άποψη των φονταμενταλιστών είναι ότι η συνέχιση της παρούσας πορείας θα οδηγήσει σε μια συγκρουση με τον ελεύθερο κόσμο. Γι αυτό και πιστεύουν ότι χρειάζονται μια πυρηνική «ομπρέλλα» για να πετάξουν «εκτος δρόμου» την άλλη πλευρά πριν τη σύγκρουση.


Όσο για το στρατιωτικό χτύπημα, θα οξύνει τα εθνικιστικά πάθη που θα λειτουργήσουν προς όφελος του καθεστώτος και τελικά θα δώσουν στη θεοκρατεία πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.Μην κάνετε λάθος σ αυτό, το ερώτημα που έρχεται πρώτο για το Ιράν είναι ένα: Δημοκρατία ή Πυρηνικά όπλα; Ο αγώνας έχει ξεκινήσει!


Επαναλαμβάνω: Ένα στρατιωτικό χτύπημα μπορεί να καθυστερήσει την Βόμβα δύο ή τρία χρόνια,αλλά θα καθυστερήσει τη δημοκρατία πολλές φορές ξανά και ξανά! Δεν είναι έξυπνη επιλογή ούτε και τρόπος για να κερδιθεί ο αγώνας. Αν ούτε οι διαπραγματεύσεις, ούτε τα τιμωρητικά μέσα είναι η λύση, η αναπόφευκτη ερώτηση που προκύπτει είναι: πώς θα κατακτηθεί η δημοκρατία στο Ιράν;


(...) Σας βεβαιώ ότι σήμερα υπάρχουν πάνω από χίλιοι πυρήνες αντίστασης και αντιπολίτευσης στο Ιράν ενάντια στο καθεστώς. Το συνολικό τους βάρος είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό του καθεστώτος των μουλάδων. Το πρόβλημα είναι ότι παραμένουν απομονωμένοι ο ένας από τον άλλο. Και αυτή είναι η πρώτη προτεραιότητα του καθεστώτος.

Τα τοπικά δίκτυα που διευκολύνουν τις επικοινωνίες στο εσωτερικό αυτών των κύκλων είναι υπεράνω του ελέγχου του καθεστώτος. Όταν όμως επίκειται η συνένωση όλων αυτών των κύκλων σε εθνικό επίπεδο, το καθεστώς επιτίθεται με τη σιδερένια του γροθιά. Το Κίνημα Αναδόμησης, το Φοιτητικό Κίνημα, ο τύπος, οι μπλόγγερς, αποτελούν παραδείγματα προσπαθειών για να δημιουργηθούν εθνικά δίκτυα
(...)

Η απάντηση του καθεστώτος στο Κίνημα Αναδόμησης ήταν να το διαφθείρει από τα πάνω εγκαθιστώντας υποτακτικούς ηγέτες που αργότερα ομολόγησαν τον όρκο που δώσανε να προστατέψουν το καθεστώς και όχι τους ανθρώπους που τους εκλέξανε

Κομμάτιασαν το φοιτητικό κίνημα μέσα από έναν συνδυασμό βασανιστηρίων, φυλακίσεων, συγκροτώντας μια Πέμπτη φάλαγγα και μέσα από ένα πανίσχυρο δίκτυο παροχής ναρκωτικών ουσιών. Μπορείτε να φανταστείτε ότι ένα χρόνο πριν τις διαδηλώσεις των φοιτητών το 1999 μπορούσες σπάνια να βρεις ηρωίνη στις φοιτητικές εστίες; Ένα χρόνο μετά η ηρωίνη ήταν φθηνότερη από τον καπνό! Αυτά τα πράγματα δεν συμβαίνουν σε αυταρχικά καθεστώτα εκτός αν προκληθούν από το ίδιο το κράτος.

(...)
Αν και οι ρίζες ενός εθνικού δικτύου επικοινωνίας πρέπει να είναι μέσα στο Ιράν , το συμπέρασμα από τις παραπάνω παρατηρήσεις είναι ότι το κέντρο του δεν μπορεί να βρίσκεται μέσα στη χώρα.

Εδώ είναι που ο ελεύθερος κόσμος μπορεί να βοηθήσει. Γνωρίζω χιλιάδες νεαρούς που έχουν αναπτύξει οργανωτική δραστηριότητα μέσα στο Ιράν με σκοπό να ενώσουν τα προαναφερθέντα μικρά τοπικά δίκτυα. Σήμερα μένουν φοβισμένοι σε μέρη διάσπαρτα από την Ιορδανία ως την Τουρκία ή σε στρατόπεδα προσφύγων σε ευρωπαικές πόλεις. Με μια μικρή βοήθεια από τον ελεύθερο κόσμο μπορούν να γίνουν τα προπύργια ενός αμφίδρομου επικοινωνιακού δικτύου που θα συγχωνεύει τις απαιτήσεις των χιλιάδων κύκλων αντίστασης σε ένα εθνικό αίτημα για δημοκρατία και ενάντια στη θεοκρατία.


Στέκομαι εδώ, ενώπιον σας, μιλώντας εκ μέρους των πολλών αντιπολιτευόμενων που απλά ζητούν τη στήριξη του ελεύθερου κόσμου. Και ελπίζω ότι ορθώς αισιοδοξώ για το ότι ο ελεύθερος κόσμος είναι αφοσιωμένος στο να επενδύσει στη δημοκρατία, ως λύση για το Ιράν παρά στις ατέρμονες διαπραγματεύσεις και τα στρατιωτικά χτυπήματα "



Το παραπάνω κείμενο οδηγεί σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Καταρχάς επισημαίνει ένα βασικότατο στοιχείο: την επιτηδευμένη διπλωματική κωλλυσιεργία του Ιράν ως μέρος της προσπάθειας του καθεστώτος να οξύνει και να τονώσει τους μηχανισμούς καταστολής του. Κατά δεύτερο τονίζει την ανικανότητα ενός πολέμου στην παροχή μιας ουσιαστικής και βιώσιμης λύσης. Κατά τρίτο και βασικότερο φωτίζει την προβληματική δυναμική του καθεστώτος που όπως φαίνεται υπονομεύεται από ισχυρές κοινωνικές δυνάμεις.

Όλα αυτά τα ζητήματα τα βαραίνει η σκιά μιας σημαντικότατης παραμέτρου: της Βόμβας. Φυσικά δε λέμε ότι το καθεστώς του Ιράν με τη δύναμη της Βόμβας θα εξασφαλίσει την επ άπειρον διατήρηση του. Αλλα το πυρηνικό όπλο θα θωρακίσει το καθεστώς τόσο όσο χρειάζεται για να τσακίσει τις κοινωνικές αντιστάσεις και να οξυγονώσει τους απονεκρωμένους του ιστούς. Θα χαλυβδώσει τον «φασιστικό» του χαρακτήρα προσθέτωντας στην εσωτερική καταστολή την εξωτερική απειλή ενός πυρηνικού μανιταριού.

Οι μουλάδες προκαλούν στις διπλωματικές τους σχέσεις φέρνοντας τες ένα βήμα πριν την ολοκληρωτική ρήξη για να διαιωνίσουν την εσωτερική τους εξουσία. Αλλά οι απειλές τους σε πρακτικό επίπεδο είναι απλοί λεονταρισμοί: γνωρίζουν την φυσική αδυναμία τους να αμυνθούν μιας ενωμένης επιθετικής ενέργειας της δύσης και προσπαθούν να παίξουν το διπλωματικό τους παιχνίδι με τακτικές υποχωρήσεις και απειλητικές δηλώσεις.

Η προσωρινή τους αδυναμία όμως θα εκμηδενιστεί όταν και αν αποκτήσουν πυρηνικά. Γι αυτό και είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τον ελεύθερο κόσμο να εκμεταλλευθεί αυτήν την κωλυσιεργία προς όφελος του, να κερδίσει δηλαδή χρόνο για τη συγκρότηση ενός αξιόμαχου μετώπου αντίστασης στο εσωτερικό του Ιράν

Τόσο ο πόλεμος, όσο και η στείρα διπλωματία (δίχως δηλαδή παράλληλη δράση στο εσωτερικό του Ιράν προς μια άλλη πολιτική κατευθυνση) είναι μέρος του παιχνιδιού των μουλάδων. Εκτός παιχνιδιού θα βγούμε μόνο όταν ποντάρουμε στο χαρτί που φοβούνται περισσότερο, την αντιπολίτευση μέσα στην ιρανική κοινωνία που θα πριονίσει τα πόδια του καθεστώτος και θα το στραγγαλίσει στο ίδιο του το λίκνο. Οι αδιάλλακτοι συνεχίζουν να προτείνουν τη διεθνοποίηση της κρίσης. Θα πρέπει να ανταπαντήσουμε με το πρόταγμα της «εσωτερίκευσης» της, δηλαδή της μεταφοράς της από τον παγκόσμιο διπλωματικό και στρατιωτικό στίβο, στις γειτονιές της Περσίας...


Στη φωτογραφία: Από τις φοιτητικές διαδηλώσεις στο Ιράν ενάντια στη θεοκρατία. Εξεγερμένος Ιρανός φοιτητής επιδεικνύει την ματωμένη μπλούζα συναγωνιστή του , θύματος των δυνάμεων καταστολής του καθεστώτος