Κυριακή, Μαΐου 29, 2005

Υπαρχει "καλη" και "κακη" τεχνη?

Πολλοι ανθρωποι ισχυριζονται οτι η τεχνη ειναι τεχνη*, θεμα γουστου και αρα δεν χωραει συζητηση περι ποιοτητας της τεχνης. Αλλα εγω νομιζω οτι αυτα ειναι μονο πολιτικα ορθη φιλολογια.

Δεν εχετε ζησει ποτε το συναισθημα να ακουτε τρεις νοτες απο ενα κομματι και να ανατριχιαζετε στον σβερκο? (τυπικα αυτο το παθαινα με Pink Floyd ή με λιγα κομματια του Μοτσαρτ). Δεν εχετε παθει ποτε το φρικτο ξενερωμα οταν τελειωνει μια καταπληκτικη ταινια με ωραια μουσικη στο τελος, ξαφνικα να πεταγονται φρικτες ακαλαισθητες διαφημισεις στην διαπασων? Εγω συχνα, γιαυτο εκοψα εντελως την ΤιΒι. Αλλα ακομα και οταν βλεπω ταινιες σε ΔΒΔ μπορει να μου συμβει. Εβλεπα πχ το πολυ καλο Μυστικ Ριβερ και εβαλα μετα κατευθειαν να δω μια ταινια με τον Τομ Κρουζ (ναι ειχα πολλη ωρα και εξω εβρεχε :-( . Ε δεν ειχα προσεξει ποτε πριν τοσο καθαρα ποσο κακος ηθοποιος ειναι. Επαθα πλακα! Μουρχοταν να κοψω την ταινια στην μεση (παρολο που ειχα πολλη ωρα και εξω εβρεχε).

Το ιδιο σημερα, ακουγα Radiohead μετα απο καιρο (ισως το μονο συγκροτημα των 90 που ειχε κατι να πει πραγματικα) και μετα βγηκα απτο δωματιο και πετυχα τον συγκατοικο να βλεπει μια χαζοταινια με τον Μελ Γκιμπσον. Επαθα πολιτισμικο σοκ.

Και μετα σοβαρα μου λετε οτι δεν υπαρχει καλη και κακη τεχνη?


*Ενας καλος ορισμος της τεχνης που διαβαζα ειναι: Τεχνη ειναι οτιδηποτε δεν εξυπηρετει αμεσα την αναπαραγωγη ή επιβιωση του ανθρωπου.

Λιγες σκεψεις πριν την βραδυνη εξοδο στην μαζα...

7 σχόλια:

J95 είπε...

Όλα αυτά είναι εντελώς υποκειμενικά.

Άντε να δεχθώ ότι δεν έχει όλη η τέχνη τον ίδιο βαθμό πολυπλοκότητας.

libertarian είπε...

H Τέχνη κατά την άποψη μου είναι δράση που προκαλεί συναισθήματα και άρα είναι υποκειμενική.

Βρήκα ένα δοκίμιο του Ν. Δήμου περί τέχνης.

S G είπε...

Φυσικα ειναι υποκειμενικα.

Δεν εστιαζω τοσο στην δεξιοτεχνια παντως. Ενα σκυλαδικο μπορει να ειναι αρκετα πολυπλοκο (εχουν κατι σολο κλαρινα, πολυ δυσκολα ;-) αλλα δεν παυει να ειναι χαμηλης ποιοτητας.

Πως την οριζω? Ξερω τι δεν ειναι καλη ποιοτητα:

η φωνη εχω-καπνισει-μισο-πακετο-τσιγαρα-πριν-3-λεπτα, παραμορφωμενη με το τρελο echo και reverb: Καλησπερα σας... σπερα σας... σας... ςς

Τα μεγαφωνα που τσιριζουν πολυ πανω απο το οριο που δεν διαστρεβλωνεται ο ηχος.

Τα φτηνα αρμονια που χρησιμοποιουν.

Τα χαζοποπ τραγουδακια με μελωδιες που κολλανε σαν τσιχλα στο πισω μερος του εγκεφαλου σου, αλλα που δεν σου λενε τιποτα συναισθηματικα.

κτλ κτλ

kouk είπε...

Οι ορισμοί της τέχνης είναι σίγουρα πολύ δύσκολο πράγμα. Γραφτείται αν θέλετε σε μια λίστα περί αισθητικής φιλοσοφίας και αν καταλάβετε τίποτα να μου τρυπήσετε την μύτη.

Όσον αφορά την αξιολόγηση, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ανεξάρτητα της υποκειμενικής αντίληψης, υπάρχει σημαντικό κομμάτι της αντίληψης της τέχνης που μοιραζόμαστε λόγω κουλτούρας αλλά και της ίδιας μας της φύσης. Πάνω σε αυτή την αντίληψη μπορούμε κάλλιστα να αξιολογήσουμε την τέχνη και να πούμε π.χ. ότι η Florence Foster Jenkins είναι χάλια :-)

avatar είπε...

Συμφωνώ με τον Kouk ότι αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως τέχνη εμπεριέχει αντικειμενικά στοιχεία εξαρτώμενα από την ανθρώπινη φύση και τα οποία "περιορίζουν" το εύρος της. Όποιος πιστεύει το αντίθετο μάλλον πρέπει να ξανασκεφτεί το θέμα με λίγη περισσότερη φαντασία ;-)
Δίχως αυτό φυσικά να σημαίνει ότι το εύρος της τέχνης δεν είναι και πάλι τεράστιο.

Επειδή φυσικά εδώ καλά καλά δε γνωρίζουμε την ανθρώπινη φύση είναι λίγο δύσκολο (ακόμη τουλάχιστον, κι αν ποτέ μπορέσουμε) να τη χρησιμοποιήσουμε αρκετά για να αξιολογήσουμε ένα έργο τέχνης αν και σε ένα βαθμό το κάνουμε εδώ και αιώνες, π.χ. λαμβάνοντας υπόψιν τη δυσκολία και τη δεξιοτεχνία που χρειάζεται μία δημιουργία (ένα μικρό αντικειμενικό κριτήριο που φυσικά δεν επαρκεί για να αξιολογήσει ικανοποιητικά ένα έργο τέχνης) και υποθέτω ότι όταν κι αν βρούμε τα κριτήρια αυτά θα συμπεριλαμβάνουν πέραν της γενικής ανθρώπινης φύσης και τα ατομικά κριτήρια (αντικειμενική εξατομίκευση της αξιολόγησης της τέχνης -τρέχα γύρευε δηλαδή).
Μέχρι τότε εγώ θα συνεχίσω να κοπανιέμαι ακούγοντας Meshuggah, Strapping Young Lad, Biomechanical και λοιπούς δημιουργούς υψηλής αισθητικής ;-)

Πολύ ωραία αναλύει πάντως το θέμα της εξέλιξης της αντίληψης της τέχνης στο τελευταίο κεφάλαιο του βίβλιου του
The Blank Slate ο Steven Pinker. Τόσο αυτό όσο και το προηγούμενό του βίβλιο "How The Mind Works" είναι ίσως τα καλύτερα βιβλία "εκλαϊκευμένης" εξελικτικής ψυχολογίας που έχω διαβάσει ποτέ και συνιστώνται ανεπιφύλακτα.

Nassos K. είπε...

Και ποιος ορίζει το "πολιτικά ορθό"; Το καλό και κακό; Πόσο μάλλον για την τέχνη πως μπορείς να χαρακτηρίσεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Μπορείς να πεις πως κάτι είναι αντικειμενικά όμορφο; Οχι. Πάντα είναι υποκειμενικό ωραίο ή άσχημο. Απλά τυχαίνει πολλές φορές να συμφωνούν πολλές υποκειμενικές απόψεις. Τι θα πει καλή μουσική, καλή ταινία, καλή ερμηνία, καλό design, και κατα συνέπεια καλή τέχνη;

Και πως να δώσεις ΕΝΑΝ ορισμό σε κάτι όπως η Τέχνη; Γενικά. Ναι, η τέχνη είναι ΚΑΙ ο ορισμός που δίνεις. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, και σίγουρα όχι το πρώτο. Οσο για τον Ν.Δήμου "καλά" το πήγε αλλά κάπου το έχασε.

Υποκειμενικά, σας κούρασα...

Roark είπε...

Art is a selective re-creation of reality according to an artist's metaphysical value judgments. Man's profound need of art lies in the fact that his cognitive faculty is conceptual, i.e., that he acquires knowledge by means of abstractions, and needs the power to bring his widest metaphysical abstractions into his immediate, perceptual awareness. Art fulfills this need: by means of a selective re-creation, it concretizes man's fundamental view of himself and of existence. It tells man, in effect, which aspects of his experience are to be regarded as essential, significant, important.
Ayn Rand

Διάβασε οπωσδήποτε το Romantic Manifesto. ;)

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner
















Join the Blue Ribbon Online Free Speech Campaign








Referrers

Based on original Visionary template by Justin Tadlock
Visionary Reloaded theme by Blogger Templates | Distributed By Magazine Template

Visionary WordPress Theme by Justin Tadlock