Απο την αναρχια στο ελαχιστο κρατος

Επειδη γινεται μια ελαφρια συζητηση ξεκινωντας απο το ιστολογιο πριν αρκετο καιρο, μετα στο βερσουτια αλλα πηγαινοντας και στον βατραχο, και καταληγοντας εδω, νομιζω πρεπει να αποσαφηνισω λιγο την κοσμοθεωρια μου.

Οι ανθρωποι εχουν δικαιωματα, δικαιωματα που πηγαζουν απο την φυση τους και κανεις δεν μπορει να τους τα αρνηθει. Το χερι μου υπακουει μονο στον εγκεφαλο μου και σε κανεναν αλλο, και οταν ειμαι μονος μου (οσο δεν ενοχλω κανεναν) δεν περιμενω ουτε βασιλια, ουτε δικτατορα, ουτε τον Μαρξ, ουτε τον κυρ Μητσο, ουτε το ξαδερφακι μου να μου πει τι κινησεις θα κανω, τι θα φαω, τι θα πιω, τι θα καπνισω και με τι θα κανω ερωτα. αυτα τα δικαιωματα τα εχει καθε ανθρωπος παντα παντου γιαυτο λεγονται ανθρωπινα. Η μονη ιδιοτητα που πρεπει να εχεις για να εχεις ανθρωπινα δικαιωματα ειναι να εισαι ανθρωπος.

Οτιδηποτε ατομο θελει να μου πει οτι εχω καποια υποχρεωση στην κοινωνια, υποχρεωση που περιοριζει τα ανθρωπινα δικαιωματα μου πρεπει να μου εξηγησει τι αλλαζει με την παρουσια της κοινωνιας γυρω μου. Μαλιστα πρεπει να μου εξηγησει, γιατι εγω εθελοντικα ως ΣΓ θα παραχωρησω την ελευθερια που μου χαρισε η φυση, γιατι θα πω στον εγκεφαλο μου να κινησει το χερι μου παρολο που εγω δεν το θελω!

Ο Ρομπερτ Νοζικ δινει την απαντηση: Ξεκιναμε απο την αναρχια του Λοκ που ολοι* ειμαστε ελευθεροι να κανουμε οτι θελουμε μεσα στους νομους της φυσης και γυριζουμε αμεριμνοι στα λιβαδια, οταν ερθουμε σε παφη με αλλους ανθρωπους θα εχουμε ισως καποιες συγκρουσεις. Καποιος δυνατος θα προσπαθησει να φαει το ψωμι των αλλων, οι αλλοι θα συνασπιστουν για να αμυνθουν και συντομα θα εχουμε αρκετες ομαδες προστασιας, στις οποιες βεβαια δεν ειναι αναγκη να ανηκουν ολοι. Οι ομαδες προστασιας μπορουν να συνυπαρχουν και μπορει να ειναι πολλων μορφων. Μερικες θα προσφερουν υπηρεσιες διαπραγματευσης μεταξυ των συγκρουομενων, αλλες θα προσφερουν διαπραγματευση και επιβολη του αποτελεσματος της κτλ Συντομα οι ομαδες προστασιας θα ζητανε απο τους πελατες να εχουν το μονοπωλιο της βιας, ωστε να μην εχουν σπιραλ βιας, αδιεξοδες βεντετες κτλ

Καποια στιγμη οι ομαδες θα κανουν συμφωνιες μεταξυ τους για ορια δικαιοδοσιας. Αν σε ενα συγκεκριμενο γεωγραφικο χωρο υπαρχουν δυο ομαδες, αργα η γρηγορα θα ερθουν σε τριβη σε καποιο θεμα που αφορα τους πελατες τους. Ειτε θα συμφωνησουν και θα φτιαξουν μια υπερ-ομαδα ειτε θα συγκρουστουν μεχρι να κερδισει η μια ομαδα που θα παρει και τους πελατες της αλλης. Ετσι θα καταληξει η περιοχη αυθορμητα σε μια θεση ισορροπιας με μια Κυριαρχη Ομαδα. Ακομα αυτη η ομαδα δεν ειναι κρατος, γιατι εχει το μονοπωλιο της βιας μονο για τους πελατες της και προστατευει μονο τους πελατες της.

Ομως συντομα η ομαδα θα σκεφτει λογικα, οτι οι πελατες της θα συγκρουονται με τους μη-πελατες. Μερικες φορες ο μη-πελατης θα εξασκει το δικαιωμα της αυτοαμυνας λανθασμενα και ετσι θα βλαπτει αδικα τους πελατες. Η ομαδα προστασιας εχει συμφερον να αποτρεψει τους μη-πελατες απο το να εξασκουν το δικαιωμα της αυτοαμυνας, προσφεροντας τους σαν αποζημιωση να τους προστατευει και αυτους. Ετσι η ομαδα θα γινει κρατος: θα εχει το μονοπωλιο της βιας, θα εχει φορους και θα προστατευει τους παντες.

Προσοχη: τα φυσικα δικαιωματα κανενος δεν εχουν παραβιαστει σε αυτην την διαδικασια απο την αναρχια στο ελαχιστο κρατος. Ετσι μπορουμε να πουμε οτι περναμε απο την αναρχια στο ελαχιστο κρατος με τροπο που σεβεται τα φυσικα δικαιωματα. Τωρα σιγουρα υπαρχουν αλλοι τροποι να γινει αυτο. Ο Νοζικ λεει απλα οτι αυτος ειναι ενας τροπος να εχουμε ελαχιστο κρατος χωρις παραβιαση των ανθρωπινων δικαιωματων, αρα το ελαχιστο κρατος ειναι φιλοσοφικα αιτιολογημενο σε αντιθεση με τους αναρχικους που δεν του αναγνωριζουν αντικειμενικο λογο υπαρξης. Το δευτερο και δυσκολοτερο σκελος λεει οτι δεν υπαρχει κανενας τροπος να περασουμε εθελοντικα απο το ελαχιστο κρατος στο κρατος προνοιας. Ετσι καθε κρατος προνοιας παραβιαζει τα ανθρωπινα δικαιωματα των ανθρωπων!

Για μια αρκετα μεγαλυτερη αναλυση και των δυο, διαβαστε και αυτο.
Βεβαια ειναι προφανες οτι ολη η συζητηση στηριζεται στην αξια των ανθρωπινων δικαιωματων. Καποιος που δεν τα θεωρει τοσο απαραιτητα, αλλα πιστευει ας πουμε οπως ο Ρωλς οτι υπαρχουν αλλες αυτονοητες αρχες, θα καταληξει καπου αλλου. Αλλα και οι δυο στηριζονται στην διασθητικη ή αντικειμενικη ηθικη, οτι ειναι δηλαδη αυτονοητο για ολους οτι ισχυει το Α ή το Β. Παντα ομως μιλαμε για βασικες αρχες, για αξιωματα. Δεν μπορει να πει κανεις: ειναι αυτονοητο οτι πρεπει να μου δωσουν ολοι τα λεφτα τους! Πρεπει να το δικαολογησει απο μαι βασικη, γενικη αρχη...

*το ολοι παρτε το αν θελετε σαν ολες οι οικογενειες, ολα τα νοικοκυρια. Δηλαδη τα παιδια εχουν καποια εξαρτηση απο τους γονεις, αλλα οι ενηλικες δεν εχουν καμμια.

ΥΓ Να σημειωσω οτι στοιχειωδη για την συζητηση ειναι δυο βιβλια. Το Anarchy state and Utopia, Robert Nozick (μονο αγγλικα, θα το βρειτε κατω αριστερα) και το A Theory of Justice του John Rawls (υπαρχει και στα ελληνικα). Για τους αριστεριστες να σημειωσω οτι ο Νοζικ ξεκινησε απο την αριστερα και δεν ενιωθε ποτε ανετα αν χαρακτηριζοταν φιλοσοφος της "δεξιας" right-wing people like the pro-free-market argument, but don't like the arguments for individual liberty in cases like gay rights - although I view them as an interconnecting whole. ...